Bầu cử Tổng thống Ba Lan: Chiến thắng của sự bền bỉ

Theo kết quả Ủy ban Bầu cử quốc gia công bố ngày 25-5, ông A.Duda đã giành được 52% số phiếu bầu, trong khi Tổng thống mãn nhiệm Bronislaw Komorowski của đảng Cương lĩnh Công dân (PO) chỉ được 48%. Mặc dù đây là thắng lợi đã được dự báo, song việc ông A.Duda, một ứng cử viên trẻ tuổi, chưa có nhiều kinh nghiệm chính trường có thể "qua mặt" một chính trị gia lão luyện từng gặt hái không ít thành công trong nhiệm kỳ như Tổng thống B.Komorowski là một bất ngờ thú vị.

Nhiều ý kiến cho rằng, Tổng thống B.Komorowski đã quá chủ quan về ưu thế của mình. Vì trước ngày bầu cử vòng một diễn ra, hầu hết kết quả thăm dò cử tri luôn cho thấy sự vượt trội của ông B.Komorowski. Chính vì vậy, ê kíp vận động tranh cử của PO đã không làm việc thực sự hiệu quả trong chiến dịch chạy đua lần này. Ngay Trưởng Văn phòng bầu cử của Tổng thống B.Komorowski cũng tự nhận rằng đã không có nhiều hình thức quảng bá hay những cuộc gặp gỡ cử tri để người dân hiểu được tâm huyết của người muốn tái cử.

Trong khi đó, nhìn nhận được điểm yếu của mình, cả đảng PIS đã dồn sức triển khai chiến dịch vận động tranh cử rất bài bản mặc dù ngân sách rất hạn hẹp. Ông A.Duda đã không ngần ngại đến cả những địa phương mà PIS xác định sẽ nhận được ít phiếu bầu để bền bỉ thuyết phục cử tri bỏ phiếu cho mình. Và nỗ lực của nhà lãnh đạo 43 tuổi đã được đền đáp.

Trên thực tế, thất bại của Tổng thống B.Komorowski phần lớn cũng là do uy tín của đảng cầm quyền PO bị suy giảm nhiều trong thời gian gần đây. Không thể phủ nhận, kể từ khi nắm quyền điều hành đất nước từ năm 2007, Chính phủ Ba Lan do Thủ tướng Donald Tusk đứng đầu đã triển khai được nhiều chính sách cải cách đúng hướng, duy trì được chiến lược ổn định cho cả nền kinh tế và chính trị của Ba Lan trong bối cảnh Khu vực đồng tiền chung Châu Âu (Eurozone) rơi vào khủng hoảng trầm trọng. Dưới sự lãnh đạo của PO, thời gian đầu khủng hoảng nợ, đất nước 38 triệu dân đã vượt bão tài chính khá ngoạn mục và là thành viên duy nhất của EU thoát khỏi bẫy suy thoái. Tuy nhiên, tình hình bắt đầu xấu đi trông thấy kể từ đầu năm 2013 khi nền kinh tế Ba Lan tăng trưởng chậm lại. Tỷ lệ thất nghiệp không được cải thiện, nhất là ở một số vùng nông thôn có tới 20% người dân không có công ăn việc làm. Thêm vào đó, nhiều vụ bê bối như vụ phá sản của tổ chức tài chính Amber Gold mà con trai Thủ tướng D.Tusk làm việc, hay sự chậm chạp trong quá trình xây dựng, cải thiện cơ sở hạ tầng, cũng như sự lúng túng của chính phủ trong việc giải quyết thâm thủng ngân sách cùng hàng loạt chính sách mất lòng dân... đã khiến cho các lãnh đạo của đảng PO ở nhiều địa phương đồng loạt mất tín nhiệm. Nhiều cuộc biểu tình quy mô lớn diễn ra liên miên. Là một thành viên của PO, dĩ nhiên, uy tín của Tổng thống B.Komorowski khó tránh khỏi bị ảnh hưởng. Trong khi đó, PIS lại khéo léo đưa ra những cam kết đáp ứng sự mong đợi của các cử tri Ba Lan là thực hiện cải cách mạnh mẽ trong lĩnh vực phúc lợi xã hội trong chiến dịch tranh cử.

Nhiều nhà bình luận cho rằng, thắng lợi bất ngờ của ông A.Duda đã mở ra cách suy nghĩ mới: Dù là người của chính quyền đương nhiệm và có nhiều kinh nghiệm vượt trội trên chính trường vẫn có thể bị "rớt đài" trước một người trẻ tuổi nhưng có tiềm năng làm thay đổi đất nước khi hướng về người dân. Quan trọng hơn, chiến thắng của ông A.Duda sẽ là đòn bẩy có ý nghĩa lớn đối với PIS trên đường đua giành quyền kiểm soát Quốc hội trong cuộc bầu cử vào tháng 10 tới, dẫn tới khả năng thay đổi Chính phủ Ba Lan.