Các nhà lãnh đạo thế giới tham gia lễ tưởng niệm Gallipoli

Trang tin Al Jazeera cho biết, lễ tưởng niệm ngày hôm qua đã gửi đi thông điệp hòa giải về một trong những chiến thắng nổi tiếng nhất của người Ottoman trong cuộc chiến tranh vốn đã khiến hàng chục nghìn người chết ở cả hai phía trong suốt 9 tháng chiến sự.

Lực lượng Ottoman được Đức hậu thuẫn cùng các lực lượng Đồng minh, trong đó có quân Australia, Anh và New Zealand, đã cố gắng đánh bại nhau để chiếm Constantinople và đánh bật Đế quốc Ottoman ra khỏi cuộc chiến.

Các sự kiện đánh dấu 100 năm cuộc chiến Gallipoli diễn ra cùng ngày với các sự kiện tưởng niệm vụ giết hàng loạt người Armenia.

Armenia cho biết, 1,5 triệu người Armenia đã bị giết trong một chiến dịch diệt chủng của đế chế Ottoman nhằm quét sạch người Armenia. Nhưng Thổ Nhĩ Kỳ đã phản đối mạnh mẽ việc dùng cụm từ ‘diệt chủng”.

Chiến dịch Gallipoli bắt đầu vào ngày 25/4 khi quân Đồng minh phát động các cuộc tấn công. Trong khi đios, người Armenia đã tưởng niệm cuộc thảm sát vào ngày 24/4 ở Constantinople. Việc hai sự kiện đối lập được tổ chức trong cùng một ngày đã làm dấy lên những cảm xúc nặng nề.

Những người Armenia đã cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ chuyển ngày tiến hành lễ kỷ niệm sự kiện Gallipoli lên sớm hơn 1 ngày (từ thứ 7 sang thứ 6) nhằm cố tình làm lu mờ các lễ tưởng niệm Yerevan.

Tại Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cùng với các nhà lãnh đạo của các nước Đồng minh trong Thế chiến thứ nhất, bao gồm Thủ tướng Australia Tony Abbott, Thủ tướng New Zealand John Key và Thái tử Charles, người thừa kế ngai vàng nước Anh, cùng con trai Harry của ông.

Các nhà lãnh đạo đã tham dự một lễ kỷ niệm tại bãi biển, nơi quân Đồng minh đã phát động cuộc tấn côn chống lại đế chế Ottoman.

Hôm nay, 25/4, tâm điểm của các hoạt động kỷ niệm tập trung vào một buổi lễ lúc bình minh để tưởng nhớ những người lính Australia và New Zealand đã hy sinh nơi đất khách quê người.

Đế quốc Ottoman sẽ thất bại trong cuộc chiến cùng với các đồng minh Đức, nhưng sự thất bại của các cuộc tấn công của quân Đồng minh đã tạo ra một niềm tự hào quốc gia mà sau này có thể được cảm nhận trong cuộc chiến tranh giành độc lập và sau đó là sự ra đời của nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại vào năm 1923.

Một vị chỉ huy quan trọng của người Ottoman tại Gallipoli là một trung tá tên Mustafa Kemal, sau này được gọi là Ataturk. Ông chính là người về sau nổi lên như là người sáng lập nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ và hiện vẫn là một biểu tượng quốc gia.