Nhiều thay đổi tích cực

Vẫn còn những hạt sạn

Lễ hội, dù quy mô lớn hay nhỏ, đều là nơi tập hợp rất đông người nên xảy ra những chuyện lộn xộn cũng là điều khó tránh khỏi, nhất là khi ý thức, nhận thức của một bộ phận người dân còn có những hạn chế nhất định. Trên thực tế, tình trạng người dân đánh bạc trên đường làng, ngõ xóm ở khu vực nông thôn vẫn là những hạt sạn dễ thấy. Nhiều gia đình, ở cả khu vực nông thôn và thành thị, vẫn còn thói quen đốt nhiều vàng mã, dù các chuyên gia về văn hóa đã khuyến cáo, đây không phải là nghi lễ truyền thống của Phật giáo, gây lãng phí xã hội.

Báo cáo nhanh kết quả công tác tổ chức và quản lý lễ hội trên địa bàn thành phố trong dịp Xuân Ất Mùi của Sở VH-TT&DL Hà Nội cũng chỉ ra những "hạt sạn" khác. Đó là công tác vệ sinh môi trường ở một số lễ hội còn chưa thực sự bảo đảm, nhiều lễ hội chưa có phương án hạn chế mất vệ sinh môi trường như chưa có đủ thùng chứa rác, phế thải; thiếu nhà vệ sinh công cộng phục vụ du khách; một bộ phận không nhỏ người dân tham gia lễ hội thiếu ý thức nên vệ sinh, môi trường chưa tốt... Hay như vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm ở nhiều lễ hội chưa được quan tâm đúng mức. Chưa kể, vẫn còn đó hiện tượng tranh khách, chặn xe đón khách, vi phạm Luật Giao thông đường bộ mà điển hình là một số "cò" ở chùa Hương đã bị lực lượng công an bắt giữ. Ngoài ra là hiện tượng tự nâng giá hàng dịch vụ, trông giữ ô tô, xe máy cao hơn nhiều lần so với quy định ở Phủ Tây Hồ, chùa Phúc Khánh. Ở một số nơi, hòm công đức còn để nhiều trong khuôn viên di tích…

Trách nhiệm không riêng của cơ quan quản lý

Bên cạnh những "hạt sạn" nhỏ, có thể khẳng định, công tác quản lý và tổ chức ở các lễ hội từ đầu năm đến nay đã tốt hơn so với các năm trước, đặc biệt là ở các lễ hội lớn. Thực hiện chỉ đạo của Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ trong việc chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý và tổ chức lễ hội, hầu hết cấp ủy, chính quyền địa phương đã chủ động nhập cuộc và công tác tổ chức lễ hội không còn là "việc riêng của ngành văn hóa". Những người dự lễ khai hội gò Đống Đa, lễ khai hội chùa Hương… có thể cảm nhận rõ những chuyển biến này. Cụ thể, tại hội gò Đống Đa, công tác an ninh trật tự được quan tâm hàng đầu, không còn cảnh lộn xộn, đá gà ăn tiền, đánh bạc, xóc đĩa… Anh Vũ Văn Giang (dân phòng phường Văn Chương) cho biết: Lực lượng dân phòng được phân công phối hợp chặt chẽ cùng với lực lượng công an chia thành từng tổ, chốt trực 3 ca ở từng khu vực để bảo đảm an toàn, an ninh trật tự. Dự hội gò Đống Đa, chị Nguyễn Thị Vân (Thanh Oai, Hà Nội) cũng khẳng định: “Lễ hội gò Đống Đa năm nay được tổ chức thực sự quy củ, khác hẳn mọi năm. Cho con nhỏ đi hội, tôi cảm thấy rất yên tâm vì các cháu được vui chơi trong không gian lễ hội an toàn, được xem nhiều chương trình nghệ thuật, thể thao hấp dẫn”.

Tại hội chùa Hương, dù vẫn có người đi hội bỏ tiền giọt dầu không đúng nơi quy định, để tiền vào khe nhũ đá nhưng đây chỉ là những trường hợp cá biệt và đã có rất nhiều người cùng dự hội phê phán. Trong các ngày từ 30 Tết đến mùng 6 tháng Giêng, chùa Hương đã đón hơn 15 vạn khách thập phương nhưng không xảy ra ùn tắc nhờ phân luồng giao thông hợp lý và ý thức chấp hành giao thông của người trảy hội. Chị Nguyễn Thị Huê (xã Hồng Minh, Phú Xuyên, Hà Nội) cho biết, đoàn của chị gồm 20 thành viên, đến chùa Hương từ đêm trước ngày khai hội, thuê một lán dưới chân chùa Thiên Trù sạch sẽ, có khu vệ sinh bảo đảm chỉ hết 300.000 đồng. Mọi người đều cảm thấy vui, phấn khởi trong chuyến du xuân đầu năm.

Nâng cao nhận thức cho người dân tham dự lễ hội không thể thực hiện trong ngày một ngày hai, nhưng rõ ràng, với sự chỉ đạo sát sao của Ban Bí thư và Thủ tướng Chính phủ, các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương nơi tổ chức lễ hội, mùa lễ hội năm nay đang có những bước chuyển biến tích cực, đáng ghi nhận. Dù vậy, để lễ hội thực sự là nơi bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, phong tục tập quán tốt đẹp của dân tộc, rất cần sự chung tay, vào cuộc của cả cộng đồng.