Không thể tiếp tục “dậm chân tại chỗ”!

Vì sao "dậm chân tại chỗ"?

Với mục đích nâng cao hiệu quả sử dụng đất, giải quyết việc làm cho lao động địa phương, ngày 28-11-2006, UBND TP Hà Nội đã ban hành Quyết định số 208/2006/QĐ-UBND về việc phê duyệt quy hoạch chi tiết (tỷ lệ 1/500) CCN vừa và nhỏ tại xã Nguyên Khê, huyện Đông Anh. Theo nội dung trong quyết định này thì vị trí quy hoạch xây dựng CCN sẽ nằm trên địa bàn các xã Nguyên Khê, Tiên Dương và thị trấn Đông Anh, với diện tích là 77,5ha. Dự kiến, khi đi vào hoạt động, CCN sẽ có 11 cụm nhà máy, xí nghiệp công nghiệp. Bên cạnh đó, còn có các công trình phụ trợ như trung tâm điều hành, khu giao dịch và giới thiệu sản phẩm, khu dành cho nghiên cứu và đào tạo nghề… Đến tháng 7-2008, UBND huyện Đông Anh mới lựa chọn được nhà thầu (gồm liên danh các công ty: CP Đông Thành Hà Nội, CP Đầu tư và xây dựng Việt Hà, CP Phát triển đầu tư xây dựng Việt Nam…) để đầu tư kinh phí hỗ trợ, đền bù GPMB và xây dựng hạ tầng kỹ thuật CCN. Cũng cần nói thêm, Công ty CP Đông Thành Hà Nội sẽ đại diện cho UBND huyện Đông Anh làm chủ đầu tư thực hiện công tác GPMB, xây dựng hạ tầng CCN vừa và nhỏ tại xã Nguyên Khê. Đây cũng là đơn vị có đất thổ cư (đã cho cán bộ, công nhân viên mượn sử dụng làm nhà ở từ những năm 80, 90 của thế kỷ trước) bị thu hồi tại tổ 61, thị trấn Đông Anh.

Tuy nhiên, đến ngày 23-3-2010 (tức gần 4 năm sau khi thành phố ra quyết định phê duyệt), UBND huyện Đông Anh mới có Thông báo số 95/TB-UBND về việc thu hồi đất để thực hiện dự án. Theo ông Tô Văn Đảm, Trưởng ban Bồi thường GPMB huyện Đông Anh, mặc dù, phải mất gần 4 năm mới thực hiện được Quyết định 208/2006/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội, nhưng đến nay công tác GPMB đối với đất nông nghiệp tại các xã Nguyên Khê, Tiên Dương mới hoàn thành cơ bản. Cụ thể, trong năm 2012, 202/202 hộ gia đình trong diện có đất bị thu hồi đã nhận tiền hỗ trợ, đền bù GPMB và bàn giao toàn bộ 100.196,31m2 đất nông nghiệp cho chủ đầu tư. Nhưng đối với các diện tích đất thổ cư ở tổ 61, thị trấn Đông Anh do Công ty CP Đông Thành Hà Nội quản lý, hiện nay chưa GPMB được là bởi theo quy định về công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư (TĐC), việc thu hồi đất ở chỉ được thực hiện sau khi hoàn thành xây dựng cơ sở hạ tầng của khu TĐC. Song do công tác GPMB khu TĐC hiện nay chưa hoàn thành nên chưa thực hiện.

Hệ lụy từ việc chậm tiến độ

Chưa có mặt bằng xây dựng hạ tầng nhà TĐC nên từ khi UBND huyện Đông Anh thông báo Quyết định thu hồi đất số 95/TB-UBND, sinh hoạt thường nhật của hơn 80 hộ dân trú tại tổ 61, thị trấn Đông Anh luôn trong tình trạng thấp thỏm, bởi không biết đến bao giờ mới được di dời đến nơi ở mới. Đã thế, gần 5 năm nay, nhiều gia đình muốn cải tạo, sửa chữa nhà ở nhưng đất nằm trong quy hoạch nên không được phép. Không chỉ có vậy, hằng ngày cuộc sống của người dân còn luôn phải đối mặt với tình trạng môi trường bị ô nhiễm, đi lại khó khăn do việc thi công, xây dựng hạ tầng kỹ thuật CCN chưa hoàn thiện nhưng Công ty CP Đông Thành Hà Nội đã cho gần 10 doanh nghiệp (DN) vào hoạt động, sản xuất tại đây. Một người dân tổ 61 phản ánh: "Theo nguyên tắc, phải sau khi hoàn thành công tác GPMB, xây dựng đầy đủ, hoàn chỉnh các hạng mục về hạ tầng kỹ thuật như đường giao thông, điện, hệ thống cấp thoát nước và xử lý nước thải… chủ đầu tư mới được phép cho DN vào thuê đất, vận hành máy móc, sản xuất tại đây. Thế nhưng…".

Ngày 9-1, quan sát thực tế tại khu vực, phóng viên nhận thấy những bức xúc của người dân tổ 61, thị trấn Đông Anh là có căn cứ. Bởi sau 8 năm, kể từ khi UBND thành phố có Quyết định số 208/2006/QĐ-UBND, CCN vừa và nhỏ Nguyên Khê vẫn chưa định hình dáng dấp của một khu công nghiệp từng được hy vọng là trọng điểm của địa phương. Tại đây, bao quanh các cụm dân cư chưa được đền bù GPMB vẫn còn rất nhiều diện tích đất để hoang hóa. Hệ thống đường giao thông thì lồi lõm, lổn nhổn đất đá, một cơn gió nhẹ thì bụi đất lại bốc lên mù mịt. Thế nhưng theo ông Nguyễn Thế Huy, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Đông Thành Hà Nội: "Chỉ khi nào UBND huyện Đông Anh hoàn thành xong công tác di dời, GPMB cho hơn 80 hộ dân tại tổ 61, thị trấn Đông Anh, chúng tôi mới tiếp tục đầu tư, hoàn thiện hạ tầng CCN…!".

Như vậy, có thể khẳng định nguyên nhân chính dẫn đến việc thi công, xây dựng hạ tầng CCN vừa và nhỏ tại xã Nguyên Khê, huyện Đông Anh bị "tắc" nhiều năm nay là do công tác GPMB, xây dựng hạ tầng khu đất TĐC cho các hộ gia đình có đất bị thu hồi nằm trong chỉ giới tại tổ 61, thị trấn Đông Anh đến nay chưa hoàn thành. Để giải quyết những bất cập nêu trên đề nghị UBND huyện Đông Anh sớm đẩy nhanh tiến độ hỗ trợ, đền bù và TĐC đối với hơn 80 hộ gia đình đang cư trú tại đây.