Chưa làm đã lo thất bại

Đây được coi là những bước đi đầu tiên để hiện thực hóa chỉ đạo của Chính phủ về việc triển khai thí điểm XĐCC ở 5 thành phố lớn là Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ.

Trong số 5 địa phương, Hà Nội được đánh giá có nhiều yếu tố thuận lợi để triển khai thành công mô hình thí điểm này, đặc biệt là không gian công cộng quanh Hồ Gươm, Hồ Tây và khu phố cổ… Thế nhưng, ngay từ khi mới có thông tin về chủ trương, đã có không ít ý kiến phản bác cho rằng không khả thi. Hàng loạt lý do được viện dẫn, nào là đường phố luôn ùn tắc; không có làn đường riêng; tấc đất tấc vàng thì lấy đâu ra bãi tập kết xe. Có người ra cảnh báo với kiểu giao thông hỗn hợp và lộn xộn như hiện nay, rất khó bảo đảm an toàn cho người đi xe đạp…

Sử dụng XĐCC là để hạn chế phương tiện giao thông cá nhân, giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Các thành phố trên thế giới đều đã rất thành công với mô hình này. Lợi thế để đưa XĐCC vào sử dụng là giúp tiết kiệm được không gian công cộng (bởi vì không phải mỗi người sử dụng một chiếc xe đạp của riêng mình mà có thể nhiều lượt người sử dụng một chiếc). Nhà nước không phải đầu tư phương tiện (xe đạp) mà chỉ phải đưa ra cơ chế, chính sách kêu gọi nhà đầu tư; chuẩn bị quỹ đất làm bãi tập kết xe, thường ở các điểm trung chuyển xe buýt, nhà ga, các khu vực có mật độ du lịch cao mà xe buýt không tiếp cận được. Đáng nói là chi phí thuê XĐCC lại khá rẻ, rất thuận lợi với khách du lịch và người dân phố cổ cho những hành trình ngắn.

Từ kinh nghiệm đã triển khai ở nhiều quốc gia Châu Âu và Châu Á, đại diện Tập đoàn Smoove đề xuất: Để dự án có thể triển khai, rất cần có một nhà đầu tư hoặc đơn vị vận hành sẵn sàng trợ giá cho dự án. Họ thu lại khoản đầu tư này bằng quyền được kinh doanh quảng cáo trên xe, ki ốt, xung quanh khu vực dịch vụ đó.

XĐCC đã và đang là một phần của giao thông thông minh trong các đô thị văn minh. Vẫn biết là để trở thành hiện thực sẽ không đơn giản. Nhưng nếu cứ sợ mà không dám thí điểm, biết bao giờ Hà Nội và 4 địa phương nói trên mới trở thành đô thị văn minh.