Đảng Cộng hòa thắng trong cuộc đua kiểm soát Thượng viện

Báo Mỹ USA Today sáng 5-11 (giờ Việt Nam) cho biết phe Cộng hòa đã giành được các ghế vốn thuộc phe Dân chủ cho Thượng viện ở các bang Arkansas, Colorado, Montana, South Dakota và West Virginia.

Như vậy phe Cộng hòa rất gần mục tiêu sáu ghế cần thiết để kiểm soát Thượng viện trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, vào lúc còn hai năm nữa là Tổng thống Barack Obama mãn nhiệm.

Hạ nghị sĩ Cộng hòa Shelley Moore Capito đã giành ghế của thượng nghị sĩ Dân chủ Jay Rockefeller ở West Virginia. Bà Capito nói chiến thắng của bà là “bước ngoặt” cho bang này.

“Đây là lần đầu tiên trong 60 năm qua, chúng ta cử một người Cộng hòa tới Thượng viện”, bà Capito nói. Bà cũng là nữ thượng nghị sĩ đầu tiên trong lịch sử của bang này.

Ở Arkansas, ứng viên Cộng hòa Tom Cotton đánh bại ứng viên dân chủ, thượng nghị sĩ đương nhiệm Mark Pryor.

Ở South Dakota, Mike Rounds của phe Cộng hòa đánh bại Rick Weiland của phe Dân chủ và ứng viên độc lập, cựu thượng nghị sĩ Cộng hòa Larry Pressler.

Ở Montana, Steve Daines, phe Cộng hòa, dễ dàng đánh bại Amanda Curtis của phe Dân chủ. Ở Colorado, ứng viên Cộng hòa Cory Gardner, vốn đang là hạ nghị sĩ, đánh bại thượng nghị sĩ Dân chủ đương nhiệm Mark Udall.

Lãnh đạo Thượng viện của phe Cộng hòa Mitch McConnell cũng dễ dàng tái cử ở Kentucky, nơi phe Dân chủ từng hy vọng sẽ gây bất ngờ lớn. Ứng viên thách thức của phe Dân chủ Alison Lundergan Grimes thừa nhận thất bại qua một cuộc điện thoại.

Đối mặt với viễn cảnh rõ ràng về một quốc hội hoàn toàn do phe Cộng hòa kiểm soát, ông Obama đã mời các lãnh đạo lưỡng viện của cả hai đảng tới gặp ông ở Nhà Trắng cuối tuần trước.

Uy tín của ông Obama xuống thấp

Những ứng viên Dân chủ ở nhiều bang trải qua một chiến dịch tranh cử khó khăn do uy tín của ông Obama xuống thấp, chỉ còn khoảng 40%, theo các cuộc thăm dò dư luận.

Tổng thống Dân chủ cũng đã phải tránh mặt trong nhiều chiến dịch tranh cử của những đảng viên đảng ông vì không muốn gây bất lợi cho họ, ngay cả ở những bang mà ông từng chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử tổng thống hai năm trước.

Nhiều cử tri được USA Today phỏng vấn bày tỏ sự không hài lòng với nền kinh tế và phương hướng điều hành đất nước, nhưng nhìn chung là họ không hài lòng với những lãnh đạo chính trị đang tại vị, dù là Dân chủ hay Cộng hòa.

“Tôi cho là Cộng hòa hay Dân chủ thì cũng vớ vẩn như nhau”, Kevin Burke, một nhà đầu tư các nhà hàng, nói khi ông đi bỏ phiếu ở khu Buckhead, thành phố Atlanta. “Họ không đưa ra một thông điệp hay có một tầm nhìn rõ ràng”.

Cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ sẽ bầu ra 36 thượng nghị sĩ, nhưng chỉ hơn một chục cuộc là thực sự có tính cạnh tranh, những điểm nóng mà hai đảng đã vận động hơn 4 tỉ USD để chi cho các chiến dịch tranh cử.

Đảng Dân chủ chiếm đa số ở Thượng viện từ năm 2006, khi ông George W. Bush còn làm tổng thống. Ở Hạ viện phe Cộng hòa chiếm đa số và hy vọng sẽ mở rộng đa số đó.

Cháu nội cựu tổng thống Bush chính thức bước vào chính trường

Cũng trong các cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, George P. Bush, con trai của cựu thống đốc bang Florida, cháu gọi bằng bác và cháu nội của hai cựu tổng thống, cũng được bầu làm Ủy viên Hội đồng bang phụ trách đất đai, thế hệ thứ tư của gia đình Bush chính thức bước vào chính trường.

Có thể sẽ phải mất một thời gian nữa mới có kết quả chung cuộc bầu cử Thượng viện, do luật bầu cử các bang Georgia và Louisiana yêu cầu bầu vòng hai nếu không có ứng viên nào đạt quá bán.

Ở bang Alaska, kết quả cũng sẽ chỉ được công bố sớm nhất vào sáng 5-11 (tức sáng 6-11 giờ Việt Nam).

Một số cuộc bầu cử thống đốc cũng nhận được nhiều sự chú ý.

Ở Florida, Thống đốc Cộng hòa Rick Scott chiến thắng nhiệm kỳ thứ hai trước người thách thức của phe Dân chủ Charlie Crist, một cựu thống đốc và là người đã đổi đảng từ Cộng hòa sang Dân chủ. Cả hai chi hơn 100 triệu USD cho các chiến dịch quảng cáo trên truyền hình trong cuộc tranh cử.

Kansas, Wisconsin, Maine, Michigan, Colorado, Colorado, Illinois, Massachusetts, Pennsylvania, Texas và New York cũng bầu thống đốc.