Toàn văn Tuyên bố báo chí chung Việt Nam - EU

1. Nhận lời mời của Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) José Manuel Durão Barroso thăm chính thức Việt Nam từ ngày 25-26/8/2014.

Trong chuyến thăm, Chủ tịch EC José Manuel Durão Barroso đã hội đàm với Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng; tiếp kiến Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang; nhận bằng Tiến sĩ Danh dự của Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU) Hà Nội và phát biểu với sinh viên của trường; thăm Thành phố Hồ Chí Minh; làm việc với Chủ tịch Uỷ ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh và gặp gỡ đại diện các doanh nhân Việt Nam và châu Âu.

2. Trên tinh thần hữu nghị và hiểu biết lẫn nhau, Chủ tịch EC José Manuel Durão Barroso và Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng thông báo cho nhau về tình hình Liên minh châu Âu (EU) và Việt Nam, thảo luận các biện pháp thúc đẩy hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam - EU và trao đổi các vấn đề quốc tế và khu vực hai bên cùng quan tâm.

3. Lãnh đạo hai bên bày tỏ hài lòng trước sự phát triển ấn tượng của quan hệ song phương. Lãnh đạo hai bên đánh giá cao Hiệp định khung về Đối tác và Hợp tác toàn diện (PCA) giữa Việt Nam và EU, coi đây là bước đột phá về chất của quan hệ đối tác song phương, cho phép phát triển sâu rộng quan hệ truyền thống trong lĩnh vực thương mại và phát triển sang các lĩnh vực khác như môi trường và biến đổi khí hậu, quyền con người, khoa học và công nghệ, giao thông vận tải, du lịch, năng lượng, giáo dục và văn hóa, hòa bình và an ninh.. Lãnh đạo hai bên hoan nghênh việc tăng cường các chuyến thăm và tiếp xúc ở tất cả các cấp, đặc biệt là cấp cao kể từ khi hai bên ký PCA. Chủ tịch EC Barroso nhấn mạnh cam kết của EU trong quan hệ với Việt Nam, đánh giá cao vai trò của Việt Nam là đối tác quan trọng của EU và là thành viên quan trọng trong ASEAN và trên thế giới.

4. Chủ tịch EC Barroso bày tỏ vui mừng được trở lại Việt Nam kể từ năm 2007 và chứng kiến tận mắt những thành tựu kinh tế - xã hội ấn tượng Việt Nam đạt được. Lãnh đạo hai bên hoan nghênh việc tăng cường quan hệ kinh tế giữa Việt Nam và EU và sự phát triển nhanh chóng của quan hệ thương mại và đầu tư song phương. Hai bên hoan nghênh việc tiếp tục mở rộng thương mại song phương và vị trí của EU là thị trường xuất khẩu lớn nhất và đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam. Lãnh đạo hai bên ghi nhận EU là một trong những nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư năm 2013 đạt 495 triệu euro. Chủ tịch EC Barroso bày tỏ tin tưởng rằng Việt Nam sẽ tiếp tục là điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có các nhà đầu tư và doanh nghiệp châu Âu.

5. Lãnh đạo hai bên hoan nghênh những tiến bộ tốt đẹp trong đàm phán nhằm đạt được Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU và bày tỏ mong muốn sớm kết thúc quá trình đàm phán Hiệp định này. Lãnh đạo hai bên nhấn mạnh rằng Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) hai bên cùng có lợi sẽ mang lại các cơ hội kinh doanh mới cho các doanh nghiệp, tăng cường dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài và thúc đẩy tăng trưởng và việc làm. Chủ tịch EC Barroso ghi nhận những tiến bộ to lớn mà Việt Nam đạt được trong quá trình thực hiện chính sách Đổi mới chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường và khuyến khích Việt Nam tiếp tục con đường đổi mới kinh tế. Việt Nam và EU nhất trí tăng cường tiến trình công nhận quy chế kinh tế thị trường (MES) để Việt Nam có được quy chế này sớm nhất có thể được hướng tới một mối quan hệ đối tác bình đẳng và cùng có lợi.

6. Hai bên nhất trí tiếp tục khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam và châu Âu đẩy mạnh đầu tư, kinh doanh và thiết lập quan hệ đối tác, đặc biệt trong các lĩnh vực ưu tiên trong đó có công nghiệp, cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải, năng lượng, tài chính, dịch vụ, y tế, ứng dụng vũ trụ và du lịch.

7. Chủ tịch EC Barroso thông báo với Thủ tướng Chính phủ Việt Nam về quá trình phục hồi kinh tế đang diễn ra tại EU. Nội nhu gia tăng; các cải cách quan trọng đang được áp dụng và việc củng cố tài chính đang thu được một số kết quả. Sự phục hồi kinh tế châu Âu cũng đang dần tiếp cận thị trường lao động, với tỷ lệ thất nghiệp bắt đầu giảm mặc dù vẫn còn ở mức quá cao. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao chuyến thăm của Chủ tịch Ủy ban châu Âu vào thời điểm quan hệ Việt Nam - EU có những bước phát triển quan trọng và hai bên đang chuẩn bị kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1990-2015). Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng chúc mừng EU đã thành công vượt qua các thách thức kinh tế vĩ mô trong thời gian qua và tiếp tục phát triển với tiến trình mở rộng và hội nhập.

8. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao việc nhiều nước thành viên EU đã phê chuẩn Hiệp định PCA giữa Việt Nam - EU và bày tỏ hy vọng Nghị viện Châu Âu và các nước thành viên EU còn lại sẽ sớm phê chuẩn PCA.

9. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng cảm ơn EU và các nước thành viên đã cam kết hỗ trợ phát triển cho Việt Nam với số vốn trị giá 542 triệu euro trong năm 2014. EU và các nước thành viên tiếp tục là nhà tài trợ không hoàn lại lớn nhất cho Việt Nam. Chủ tịch EC Barroso khẳng định EU tiếp tục hỗ trợ tiến trình đổi mới của Việt Nam, kể cả thông qua hợp tác phát triển. Chủ tịch EC khẳng định EU tăng đáng kể viện trợ phát triển cho Việt Nam, từ 300 triệu euro giai đoạn 2007-2013 lên 400 triệu euro giai đoạn 2014-2020. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao sự hỗ trợ mạnh mẽ của EU đối với nỗ lực phát triển của Việt Nam, hoan nghênh việc lựa chọn các lĩnh vực hợp tác trọng tâm như "năng lượng bền vững" và "quản trị và pháp quyền" là thích hợp và phù hợp với các ưu tiên phát triển của Việt Nam.

10. Lãnh đạo hai bên nhất trí rằng quản trị tốt, quyền con người, pháp quyền và tôn trọng hệ thống dựa trên quy định quốc tế sẽ mang lại lợi ích cho phát triển trên bình diện quốc tế và quốc gia. Chủ tịch EC Barroso hoan nghênh những tiến bộ Việt Nam đạt được trong việc xử lý các thách thức trong quá trình hiện đại hóa xã hội. Chủ tịch Barroso đã chia sẻ về những lợi ích của báo chí và Internet. Phía EU hoan nghênh việc Việt Nam được bầu vào Hội đồng Nhân quyền của Liên Hợp Quốc tháng 11/2013 thể hiện quyết tâm tiếp tục thúc đẩy và bảo vệ quyền con người.

11. Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác ASEAN-EU đối với khu vực và hoan nghênh các kết quả hai bên đạt được trong hơn 37 năm quan hệ. Hai bên đánh giá cao các thỏa thuận đạt được giữa Bộ trưởng Ngoại giao hai bên tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-EU lần thứ 20 vừa được tổ chức tại Brussels tháng 7/2014, trong đó có việc hướng tới nâng cấp quan hệ đối tác lên tầm chiến lược và củng cố hợp tác trong Chương trình Kết nối ASEAN và an ninh và an toàn hàng hải. Về vấn đề này, EU đánh giá cao vai trò và nỗ lực của Việt Nam với tư cách là Nước điều phối quan hệ ASEAN-EU và Đồng Chủ tịch Hội nghị Bộ trưởng trong việc đạt được các kết quả trên.

Chủ tịch EC Barroso nhấn mạnh cam kết mạnh mẽ đối với vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình và sự ủng hộ đối với các nỗ lực xây dựng Cộng đồng ASEAN, trong đó có Chương trình nghị sự ASEAN sau năm 2015. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng tái khẳng định ủng hộ EU tăng cường tham gia vào các cơ chế khu vực do ASEAN đóng vai trò chủ đạo, hoan nghênh việc EU tăng gấp đôi hỗ trợ cho ASEAN lên 170 triệu euro trong giai đoạn 2014-2020. Hai bên nhất trí tiếp tục hợp tác chặt chẽ nhằm tăng cường hơn nữa quan hệ ASEAN-EU.

12. Việt Nam hoan nghênh cam kết của EU hỗ trợ phát triển bền vững các nguồn nước tại tiểu vùng Mekong, kể cả hợp tác Mekong - Danube trong khuôn khổ Đối thoại ASEM về Phát triển bền vững, đặc biệt là quản lý nguồn nước bền vững, bảo vệ môi trường, phát triển cơ sở hạ tầng, quan hệ đối tác công-tư, xây dựng năng lực, v.v. phù hợp với Chính sách Ngoại giao Nước của EU và ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong các cơ chế hợp tác khu vực.

13. Hai bên đánh giá cao sự trao đổi và hợp tác giữa Việt Nam và EU tại các diễn đàn đa phương và tổ chức quốc tế; nhất trí tiếp tục phối hợp và ủng hộ lẫn nhau trên các vấn đề hai bên cùng quan tâm. Hai bên cho rằng Hội nghị thượng đỉnh ASEM lần thứ 10 (Hội nghị Á - Âu) được tổ chức vào ngày 16 - 17/10/2014 tại Milan là cơ hội quan trọng để xây dựng quan hệ gắn kết hơn giữa châu Á và châu Âu.

14. Lãnh đạo hai bên thảo luận về tình hình căng thẳng hiện nay tại Biển Đông và nhất trí rằng các tranh chấp lãnh thổ cần được giải quyết một cách hòa bình trên tinh thần hợp tác và tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982). Chủ tịch EC Barroso tái khẳng định sự ủng hộ của EU đối với tiến trình chính trị - ngoại giao và quyền của các bên có yêu sách chủ quyền tìm kiếm giải pháp hòa bình cho các tranh chấp phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có các cơ chế giải quyết tranh chấp bằng pháp lý. Chủ tịch EC Barroso cũng khẳng định sự ủng hộ của EU đối với các nỗ lực hiện nay nhằm tiến tới Bộ Quy tắc ứng xử chính thức và ràng buộc về pháp lý. Trong khi mong muốn các trao đổi về vấn đề này sẽ được tăng cường và hoàn tất sớm nhất có thể được, EU kêu gọi tất cả các bên vào lúc này tránh các hoạt động đơn phương làm gia tăng căng thẳng, đe dọa hòa bình, ổn định, an ninh và an toàn hàng hải trong khu vực và tuân thủ các nguyên tắc trong Tuyên bố về Quy tắc ứng xử của các Bên tại Biển Đông (DOC).

15. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng tin tưởng rằng chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Ủy ban châu Âu José Manuel Durão Barroso sẽ góp phần phát triển sâu rộng quan hệ hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và EU, mang lại lợi ích thiết thực cho cả hai bên và đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng tại khu vực và thế giới.

16. Chủ tịch Ủy ban châu Âu José Manuel Durão Barroso mời Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng thăm EU vào tháng 10/2014 nhân dịp dự Hội nghị thượng đỉnh ASEM lần thứ 10, cảm ơn sự tiếp đón chu đáo và nồng hậu mà Việt Nam dành cho cá nhân Chủ tịch và Phái đoàn Ủy ban châu Âu./.