Hôm nay 10-8, kết thúc V-League 2014: Những gam màu sáng tối

Giáo dục cầu thủ -Việc cấp bách!

Hàng loạt sự cố của mùa giải 2014 như nạn cá độ, bạo lực sân cỏ, sai sót của trọng tài, mà hệ quả lớn nhất là chuyện một số cầu thủ của V.Ninh Bình và Đồng Nai dính vào vòng lao lý làm xói mòn lòng tin của người hâm mộ đối với sự phát triển của bóng đá Việt Nam. Lãnh đạo VPF nhìn nhận như thế nào về bài học kinh nghiệm từ "sự cố V.Ninh Bình và Đồng Nai" - hai vụ việc nổi cộm nhất của mùa giải 2014? Một ngày trước vòng đấu cuối cùng, trả lời câu hỏi này của PV Báo Hànộimới, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) Phạm Ngọc Viễn nói: "Mặc dù giải đấu có thể coi là kết thúc an toàn nhưng những sự việc đã xảy ra như cầu thủ thi đấu tiêu cực, dàn xếp tỷ số, cá độ, đánh bạc, CLB dừng tham gia giải đấu… đã gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng đến kết quả chung của cả mùa giải. Tôi thực sự bất ngờ trước việc các cầu thủ Đồng Nai nhúng chàm khi tấm gương tày liếp từ vụ cầu thủ Ninh Bình dàn xếp tỷ số, bị cơ quan công an sờ gáy còn hiển hiện trước mắt".

Cầu thủ dàn xếp tỷ số để kiếm chác đã là chuyện buồn, nhưng đáng buồn hơn là nguyên nhân không hẳn do kinh tế mà chủ yếu bởi lối sống và sự hiểu biết hạn chế. Ông Phạm Ngọc Viễn nhận định: "So với mặt bằng chung, thu nhập của các cầu thủ khá cao. Rõ ràng, nguyên nhân sâu xa là nhận thức và sự hiểu biết pháp luật của họ quá yếu kém. Mặt khác, nạn cờ bạc quá phổ biến đã và đang thâm nhập quá sâu vào đời sống bóng đá. Ở các nước phát triển, công tác đào tạo cầu thủ tương đối toàn diện, bởi họ đào tạo nghề thực sự - với đầy đủ yếu tố đạo đức nghề nghiệp. Khác hẳn với các CLB tại Việt Nam, mới chỉ tập trung chuyện dạy đá bóng chứ chưa thực sự đề cao công tác giáo dục và quản lý cầu thủ".

Hai sự cố đáng buồn ấy đã phủ gam màu xám lên bức tranh toàn cảnh của mùa giải, phần nào đó là bộ mặt bóng đá Việt Nam. Vấn đề là không chỉ có hai sự cố trên làm người hâm mộ chán nản. Ở một số trận đấu khác, vẫn có hiện tượng cầu thủ không chấp hành luật, thể hiện thái độ cay cú ăn thua, chơi bóng thô bạo, vi phạm lỗi nghiêm trọng, thậm chí gây chấn thương nặng cho cầu thủ đội bạn (như trường hợp Đinh Văn Ta - V.Ninh Bình, Đình Đồng - SLNA). Bên cạnh đó, hiện tượng cầu thủ và thành viên đội bóng có những hành vi bạo lực và phản ứng trọng tài một cách thái quá cũng có chiều hướng gia tăng.

Hơn lúc nào hết, công tác giáo dục cầu thủ, đề cao đạo đức nghề nghiệp đang cần được đề cao. Đó không phải là chuyện một sớm một chiều, nhưng chừng nào chưa nghiêm túc nhìn nhận sự quan trọng của nó thì chừng đó chưa thể tính đến chuyện xây dựng một nền bóng đá lành mạnh, khỏe khoắn.

"Tốt hơn mùa giải trước"(?)

Đó là nhận định của ông Phạm Ngọc Viễn về V-League 2014 khi trao đổi với PV Báo Hànộimới. Tổng Giám đốc VPF đánh giá: Tuy vẫn còn nhiều tồn tại nhưng đến thời điểm này, có thể tin tưởng V-League 2014 sẽ về đích an toàn. Bởi ẩn sau những gam màu xám mà ta đã biết, vẫn có thể thấy nhiều nét tích cực. Thứ nhất, chuyện móc ngoặc để dàn xếp tỷ số giữa các đội bóng có thể coi là đã được loại bỏ. Các trận đấu mang tính chất sòng phẳng hơn, quyết liệt hơn. Tiêu cực vẫn còn, nhưng xảy ra ở cấp độ quan hệ riêng của cầu thủ, chứ không có chuyện lãnh đạo các CLB chủ trương móc ngoặc, thỏa thuận tỷ số với nhau như từng xảy ra trong quá khứ. Thứ hai, kết quả thi đấu đã xác định nhà vô địch cũng như đội phải đá play-off một cách chính xác, phản ánh đúng cán cân lực lượng và sự đầu tư của các đội. Thứ ba, ngoại trừ trận Hải Phòng - Hà Nội T&T - trận duy nhất mà tình hình trên sân nóng đến mức thành bạo lực sân cỏ thì với hầu hết trận còn lại, BTC vẫn kiểm soát được tình hình.

Theo quan điểm của lãnh đạo VPF, những điều kể trên thực sự là điểm sáng. Sự tiến bộ có được một phần là nhờ sự phối hợp rất chặt chẽ của LĐBĐ Việt Nam (VFF), VPF với cơ quan công an trong suốt mùa giải. Việc phát hiện và xử lý nhóm cầu thủ tiêu cực ở V.Ninh Bình và Đồng Nai đã giải tỏa được mối lo "chứng cứ đâu" từng tồn tại rất nhiều mùa giải qua.

Bài toán trọng tài

Một nét mới trong công tác trọng tài tại mùa giải 2014 là việc thí điểm giải pháp mời một số trọng tài nước ngoài (Nhật Bản, Thái Lan…) điều hành các trận đấu có tính chất quyết liệt, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vô địch hoặc trụ hạng của các đội. VPF đã mời trọng tài nước ngoài điều hành 3 trận đấu tại vòng 16, 18 và 24 cũng như trận play-off tới đây. Theo các chuyên gia bóng đá, thực tế cho thấy trọng tài Nhật Bản đã mắc sai sót trong công tác điều hành, như có thể thấy qua trận Hà Nội T&T gặp B.Bình Dương. Có một điều quan trọng rút ra từ sai lầm của trọng tài Nhật Bản: Nếu trọng tài Việt Nam mắc sai sót tương tự, các đội sẽ phản ứng dữ dội. Tuy nhiên, với trọng tài nước ngoài, các đội tuy "không ưng cái bụng" nhưng vẫn chấp hành.

Trong 23 vòng đấu đã qua, dù đây đó còn điều tiếng, phản ứng gay gắt của các đội nhưng quá trình "mổ băng" cho thấy hầu hết trọng tài đã xử lý đúng. Một quan chức bóng đá nhận xét: "Rõ ràng là còn nhiều thiếu sót nhưng quan trọng là các trọng tài không có vấn đề tư tưởng, không thiên vị, chủ yếu là lỗi chuyên môn mà thôi. Khi cùng giới chuyên môn phân tích, chúng tôi xác định sai sót của trọng tài chỉ xảy ra ở 6 trận trong cả mùa giải". Được biết, ở trận play-off giữa H.An Giang và XSKT.Cần Thơ, diễn ra vào ngày 16-8 tại Bình Dương, VPF sẽ mời tổ trọng tài Thái Lan điều hành nhằm bảo đảm tính khách quan, công bằng…

Hôm nay, V.League 2014 khép lại. Muốn có một mùa giải 2015 trong sạch và hấp dẫn hơn thì không chỉ cần phân tích, bình luận hay kỷ luật ai đó, mà cần sự xắn tay hành động nghiêm túc của nhà quản lý, cần có sự hoạch định giải pháp khả thi, sát tình hình và "hậu kiểm" việc thực hiện một cách nghiêm túc.