Tạo sự đồng thuận trong dư luận

Siết chặt kiểm tra, kiểm soát thị trường giá cả

Sau một thời gian dài liên tục tăng bất hợp lý, gây bức xức trong dư luận, giá sữa bột cho trẻ em dưới 6 tuổi đã và đang được cơ quan chức năng quản lý chặt chẽ hơn. Báo cáo của Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cho thấy, trong 6 tháng đầu năm, đã tiến hành thanh tra việc chấp hành pháp luật về thuế và giá tại 5 DN sữa chiếm thị phần lớn. Từ kết quả này, Bộ Tài chính đã thống nhất chủ trương áp dụng biện pháp đăng ký giá (trong thời hạn 6 tháng kể từ ngày 1-6-2014) và quy định quản lý giá tối đa (trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày 1-6-2014) đối với giá sữa dành cho trẻ em dưới 6 tuổi. Đặc biệt, Bộ đã ban hành mức giá tối đa trong khâu bán buôn đối với 25 sản phẩm sữa dành cho trẻ em dưới 6 tuổi, hướng dẫn việc xác định giá bán buôn tối đa đối với các sản phẩm sữa cho trẻ em dưới 6 tuổi ngoài 25 sản phẩm sữa trên. Bộ cũng hướng dẫn việc xác định giá bán lẻ tối đa, bảo đảm giá cao hơn không quá 15% của giá tối đa trong khâu bán buôn và thấp hơn giá bán trên thị trường trước khi áp dụng biện pháp BÔG... Mặc dù một số DN kinh doanh sữa đã có hiện tượng thay đổi tên gọi, mẫu mã, trọng lượng sản phẩm sữa để lách luật, tăng giá, song về cơ bản, giá sữa bột dành cho trẻ em đã và đang dần được kiểm soát tốt hơn.

Việc điều hành giá xăng, dầu trong 6 tháng đầu năm cũng được thực hiện nhất quán theo Nghị định 84 của Chính phủ về kinh doanh xăng, dầu. Trong bối cảnh giá xăng, dầu thế giới biến động phức tạp, Bộ Tài chính đã phối hợp với Bộ Công thương điều hành linh hoạt giá xăng, dầu nhằm hạn chế mức tăng giá. Việc sử dụng hợp lý các công cụ tài chính đã giúp giá xăng, dầu trong nước cơ bản được giữ ổn định. Trải qua 10 lần điều chỉnh tăng giá xăng, song giá mặt hàng thiết yếu này cơ bản có mức tăng kiềm chế do đã kết hợp sử dụng Quỹ BÔG hoặc giảm một phần lợi nhuận định mức của DN. Đối với giá than bán cho sản xuất điện, Bộ Tài chính đã thực hiện bán với mức giá tương đương khoảng 89-92% giá xuất khẩu hiện hành cùng chủng loại bán cho các hộ tiêu thụ trong nước, góp phần giữ ổn định giá bán điện trong những tháng đầu năm.

Công khai thông tin điều hành giá

Mặc dù công tác điều hành giá hàng thiết yếu đã đạt được những kết quả cụ thể, song trên thực tế, dư luận vẫn mong muốn, thông tin điều hành giá những mặt hàng này phải công khai, minh bạch hơn nữa. Đơn cử, tỷ lệ thuế, phí tính trên mỗi lít xăng mà người tiêu dùng đang sử dụng có ở mức quá cao hay không? Vì sao giá xăng tại Việt Nam đang cao hơn nhiều so với một số quốc gia trên thế giới và việc sử dụng Quỹ BÔG xăng, dầu liệu có thực sự hiệu quả khi tồn dư quỹ này còn khá lớn và giá xăng đã điều chỉnh tăng tới 10 lần trong 6 tháng qua?... Đây là những câu hỏi lớn dư luận đã đặt ra, đòi hỏi cơ quan quản lý giá sớm có câu trả lời thỏa đáng. Tại cuộc làm việc với Bộ Tài chính, Bộ Công thương ngày 15-7, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã yêu cầu hai Bộ công khai minh bạch cơ sở hình thành giá bán lẻ xăng, dầu, việc sử dụng Quỹ BÔG xăng, dầu, mức lợi nhuận của các DN để dư luận, nhân dân nắm rõ và chia sẻ.

Giải thích về việc giá xăng, dầu tại Việt Nam đang cao hơn một số nước trên thế giới và tỷ lệ thuế, phí trên giá xăng, ông Ngô Hữu Lợi - Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) cho biết, giá xăng ở Việt Nam tỷ lệ thuế chiếm 32% trong giá bán, thấp hơn so với mức 36,12% của Lào, mức 35,91% của Thái Lan và 33,95% của Trung Quốc. Vì vậy, giá bán lẻ xăng RON92 của Việt Nam cũng thấp hơn các nước đó do trong cơ cấu giá, Việt Nam có tỷ lệ thuế, phí bình quân thấp hơn. Làm rõ hơn về việc giá xăng, dầu ở Việt Nam cao hơn so với Mỹ khoảng trên dưới 4.000 đồng, ông Ngô Hữu Lợi cho biết, giá xăng, dầu ở Mỹ thấp hơn Việt Nam, nhưng để so sánh, cần phải xem xét nhiều yếu tố và những đặc thù khác nhau, như: điều kiện tự nhiên và xã hội, căn cứ xác định mức giá, cơ cấu và mức giá xăng dầu nên việc so sánh phải tùy theo thời điểm và tính toán những điều kiện cụ thể, nếu không sẽ là không phù hợp.

Đại diện Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cho biết, trong những tháng cuối năm sẽ tiếp tục triển khai các biện pháp BÔG đối với giá sữa dành cho trẻ em dưới 6 tuổi. Bộ sẽ tăng cường kiểm tra, thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý giá, thuế, phí, đặc biệt đối với những hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng thiết yếu. Việc kê khai giá của DN đối với mặt hàng BÔG, hàng thuộc danh mục kê khai giá, dịch vụ được mua sắm từ nguồn ngân sách nhà nước... sẽ được kiểm soát chặt chẽ. Trường hợp DN điều chỉnh giá phải xây dựng phương án, lộ trình trên cơ sở đánh giá kỹ tác động của việc điều chỉnh giá nhằm hạn chế thấp nhất tác động đến sản xuất và đời sống nhân dân.