Rõ nguyên nhân, chưa rõ trách nhiệm

Mặc dù cơ quan chức năng đã kịp thời khắc phục, nhưng lần này đã chỉ rõ nguyên nhân là chất lượng đường ống không đồng đều, không thể chịu đựng tình trạng tăng áp lực nên đường ống chính dẫn nước về nhiều khu vực dân cư sử dụng hệ thống nước sạch này vốn vẫn luôn trong tình trạng thiếu nước sạch, lại luôn thấp thỏm nỗi lo đường ống vỡ, làm 70 nghìn hộ dân luôn bị thử thách về nhu cầu sử dụng nước sạch.

Đáng mừng cho người dân là ngay sau lần vỡ thứ bảy này, Viện Khoa học công nghệ xây dựng và Viện Vật liệu xây dựng (Bộ Xây dựng) cũng đã chính thức công bố nguyên nhân khiến hệ thống đường ống này liên tiếp bị vỡ thời gian qua… Theo đó, nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình trạng thường xuyên vỡ đường ống là do chất lượng đường ống không đồng đều, một số vị trí không bảo đảm tiêu chí cơ lý làm suy giảm khả năng chịu lực cục bộ… Ngoài ra, do tác động bất lợi của việc thi công xây dựng Đại lộ Thăng Long nên đường ống chịu tác động tiêu cực kép trong quá trình thi công lắp đặt, làm giảm khả năng chịu tải của tuyến ống dẫn nước. Đó là chưa kể những hạn chế trong thiết kế, gia công, chế tạo, thi công đường ống bằng chất liệu composite cốt sợi thủy tinh ở Việt Nam...

Nói mừng là bởi chí ít người dân đang sử dụng nước sạch được cung cấp từ hệ thống đường ống này đã được biết về nguyên nhân thực sự của tình trạng liên tục vỡ đường ống… chỉ có vậy! "Cái mừng" ngược này sẽ giúp người dân bớt đi kỳ vọng để rồi thất vọng, vì nguy cơ sẽ còn liên tiếp bị mất nước do hệ thống cấp nước đã từng được tặng danh hiệu Cúp vàng chất lượng Việt Nam 2010 sẽ khó thoát còn tiếp tục bị vỡ. Trong những lần vỡ đường ống trước đây, người dân thấp thỏm không hiểu sẽ còn vỡ nữa hay không bởi sự khẳng định, giải thích chậm trễ đến khó hiểu của cơ quan chức năng. Với chất lượng đường ống như vậy, lại liên tiếp bị vỡ trong thời gian gần đây (sau vài năm khai thác), khó có thể kỳ vọng nó sẽ vận hành trơn tru. Đó cũng là lý do mà suốt thời gian qua, dù nguồn nước có thừa, nhưng chính đơn vị vận hành không dám tăng công suất vì sợ… vỡ ống, khiến khu vực cuối nguồn hoặc nền cao chỉ có nước nhỏ giọt.

Trong lúc chờ kết luận của cơ quan hữu trách, với trách nhiệm của mình, cuối tháng 5-2014, lãnh đạo thành phố Hà Nội cũng đã thống nhất phương án cho thi công khẩn cấp 10km tuyến ống số 2 dẫn nước từ Nhà máy Nước Sông Đà về để khắc phục tình trạng thiếu nước sạch ở một số khu vực nội đô. Tuy nhiên, việc thi công tuyến đường ống này không thể hoàn thành trong "một sớm một chiều". Việc cơ quan chức năng đã xác định rõ nguyên nhân, trách nhiệm của các đơn vị liên quan và hướng khắc phục giúp người dân có quyền hy vọng và chờ đợi các biện pháp khắc phục nhanh chóng, hiệu quả hơn, bảo đảm vận hành an toàn đường ống để vơi đi… nỗi lo thiếu nước.

Mặc dù vậy, rõ ràng là "thượng đế" có quyền đòi hỏi hơn thế. Nhân câu chuyện ngành giao thông - vận tải vừa triển khai thực hiện phương châm "4 xin, 4 luôn" (xin chào, xin lỗi, xin phép, xin cảm ơn; luôn mỉm cười, luôn nhẹ nhàng, luôn thấu hiểu và luôn giúp đỡ), thiết nghĩ các đơn vị cung cấp, kinh doanh nước sạch cũng nên giải đáp thẳng thắn, minh bạch, công khai xin lỗi người dân (nếu thực sự thấy có lỗi) và nỗ lực đáp ứng nhu cầu tối thiểu của người dân, đồng thời có biện pháp xử lý thấu đáo, rõ trách nhiệm của cá nhân, tập thể nhằm tránh thất thoát, lãng phí nguồn lực của Nhà nước và nhân dân. Có như vậy chắc chắn sẽ nhận được sự cảm thông và ủng hộ của người dân và toàn xã hội.