Tuyển sinh lớp 10 THPT tại Hà Nội: Lượng giảm, chất tăng?

Bảo đảm quyền lợi dự thi của học sinh

Nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho mọi HS tốt nghiệp THCS có nguyện vọng và đủ điều kiện được tiếp tục học tập ở cấp học cao hơn, yêu cầu được quán triệt tới các trường THCS, trung tâm giáo dục thường xuyên của Sở GD-ĐT Hà Nội trong công tác tuyển sinh vào lớp 10 THPT, năm học 2014-2015 là tuyệt đối không được hạn chế hoặc tước đi quyền lợi dự thi của HS. Các đơn vị phải tạo thuận lợi nhất cho mọi HS có nguyện vọng, đủ điều kiện đều được tham dự kỳ thi vào lớp 10 THPT.

Thực tế kiểm tra của Sở GD-ĐT cho thấy, năm học trước có một số đơn vị vì nhiều lý do, trong đó có bệnh thành tích, đã vận động những HS xếp loại tốt nghiệp trung bình hoặc yếu không dự thi vào lớp 10 THPT. Có không ít HS đã không tham gia kỳ thi mà chỉ đăng ký học tại các trung tâm giáo dục thường xuyên hoặc trường trung cấp chuyên nghiệp. Thống kê tại một số đơn vị cũng thể hiện điều này, trong đó có các quận, huyện như Tây Hồ, Gia Lâm, Sóc Sơn, Phúc Thọ, Hoàng Mai… có từ 7% đến 9% HS tốt nghiệp THCS không tham dự kỳ thi vào lớp 10 THPT. Ngoài ra có một số trường chưa sâu sát trong việc hướng dẫn HS làm hồ sơ dự thi, dẫn đến trường hợp HS đăng ký học không đúng tuyến quy định. Điển hình là trường hợp có HS tỉnh ngoài vẫn đăng ký, theo học ở trường THPT công lập, đến lớp 11 phải chuyển ra trường ngoài công lập theo đúng tuyến tuyển sinh quy định, gây vất vả cho cả HS và nhà trường.

Công tác xét tốt nghiệp THCS cũng được siết chặt hơn với những yêu cầu nghiêm ngặt, bảo đảm theo đúng quy chế và phản ánh thực chất chất lượng giáo dục. Sở GD-ĐT Hà Nội đã thành lập các đoàn kiểm tra trực tiếp tại nhiều đơn vị nhằm chấn chỉnh tình trạng lơi lỏng trong khâu này. Lý do bởi với phương thức kết hợp thi tuyển với xét tuyển để tuyển sinh vào lớp 10 THPT của Hà Nội, thì kết quả xét tốt nghiệp THCS là một thành tố quan trọng góp phần đánh giá thực chất chất lượng tuyển sinh THPT. Phần xét tuyển được đánh giá ngày càng có độ tin cậy cao hơn, không để xảy ra thắc mắc từ HS, phụ huynh, song từ thực tế năm trước cho thấy vẫn cần phải xem xét chất lượng xét tốt nghiệp THCS của một số đơn vị. Từ kết quả phần thi cho thấy, số lượng bài thi bị điểm 0 ở môn ngữ văn và toán lên tới vài trăm. Dư luận không thể không đặt câu hỏi, tại sao HS được xếp tốt nghiệp THCS loại trung bình mà khi thi không được điểm nào.

Hạn chế xét tuyển nguyện vọng 3

Năm học 2014-2015, Hà Nội có hơn 200 trường THPT công lập và ngoài công lập tuyển sinh. Dù số lượng HS đến tuổi học lớp 10 giảm, song hầu hết đều có nguyện vọng theo học tại các trường công lập, trong khi quy mô các trường còn hạn chế, chỉ đáp ứng được khoảng 65%. Để chọn được những HS đủ năng lực, năm nay Hà Nội đã tăng cường quản lý, siết chặt "đầu vào" ngay từ khâu giao chỉ tiêu. 7 trường ngoài công lập không đủ điều kiện dạy - học chính thức nhận quyết định dừng tuyển sinh năm học này. Với chủ trương đa dạng hóa loại hình trường, đẩy mạnh xã hội hóa, đáp ứng nhu cầu học tập, việc giao chỉ tiêu cho các trường công lập được điều tiết theo quy định chung là không quá 60% HS ở khu vực nội thành, ngoại thành là không quá 70% so với tổng số HS tốt nghiệp THCS. Số còn lại có thể theo học tại các trường trung cấp chuyên nghiệp hoặc trung tâm giáo dục thường xuyên.

Quy trình công nhận trúng tuyển sẽ được quy định chặt chẽ hơn nhằm tránh tình trạng lộn xộn, trường thì tuyển thừa HS, nơi lại không tuyển đủ. Các nhà trường được yêu cầu tuân thủ nghiêm túc quy trình này, không nhận HS theo nguyện vọng 2 nếu đã đỗ ở nguyện vọng 1, không xét tuyển HS đăng ký nguyện vọng 3 nếu đã trúng nguyện vọng 2. Yêu cầu này xuất phát từ tình trạng xảy ra năm trước khi có một số trường tuyển cả HS đăng ký nguyện vọng 1 và nguyện vọng 2, làm ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng công tác tuyển sinh ở nhiều trường khác.

Điểm khác biệt so với các năm trước trong công tác tuyển sinh tại Hà Nội năm nay là hạn chế xét tuyển nguyện vọng 3. Chỉ những trường thực sự khó khăn trong tuyển sinh mới có thể được Sở GD-ĐT xem xét để nhận nguyện vọng 3, song với số lượng hạn chế, trong đó ưu tiên những HS không đỗ ở nguyện vọng 1, nguyện vọng 2 nhưng có điểm thi cao. Việc khống chế sĩ số HS/lớp theo hướng giảm được quan tâm hơn trong quá trình xét duyệt chỉ tiêu cho từng trường với mức tối đa cho phép là 40 HS/lớp. Cùng với việc tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, bồi dưỡng giáo viên, việc quyết tâm giảm quy mô trường lớp là một trong những giải pháp thiết thực của Hà Nội trước mùa tuyển sinh năm học 2014-2015 nhằm tạo điều kiện để mọi HS được quan tâm, chăm chút nhiều hơn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở các nhà trường.