Cộng đồng quốc tế tiếp tục lên án hành vi hạ đặt giàn khoan trái phép của Trung Quốc

Theo ông, trong hai thập kỷ qua "Trung Quốc chỉ nói suông về ý tưởng của một bộ quy tắc ứng xử, trong khi lại tiến hành hiện đại hóa quân sự và củng cố tuyên bố chủ quyền của mình". Do đó, các nước thành viên Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cần có phản ứng tập thể. Nhà nghiên cứu của Singapore David Koh khẳng định hiện là lúc để ASEAN đánh giá lại mối đe dọa của Trung Quốc ở mức nào đối với trật tự khu vực mà ASEAN đã xây dựng và điều hành một cách cẩn trọng trong suốt bốn thập kỷ qua.

*Ông Vinod Anand, chuyên viên cấp cao tại Viện quốc tế Vivekananda (VIF) đã có bài phân tích trên mạng tin Merinews.com ngày 4-6, chỉ trích hành động của Trung Quốc nhằm thể hiện "sức mạnh quân sự" trong khu vực, với ý định ép buộc Việt Nam từ bỏ hoặc giảm tuyên bố chủ quyền đối với khu vực giàu dầu khí thuộc quyền tài phán của Việt Nam theo Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS). Trung Quốc từ lâu đưa ra những đòi hỏi chủ quyền lãnh thổ ở Biển Đông dựa trên cái gọi là "đường chín đoạn" vốn không có cơ sở pháp lý hoặc lịch sử, do đó không có nguyên tắc hoặc luật lệ quốc tế nào chấp nhận. Ông Vinod Anand nêu rõ Trung Quốc đã áp dụng các chiến lược lâu dài ở cả biên giới trên bộ và trên biển để chiếm các vùng đất và vùng biển mà họ tự cho là của mình. Theo ông Vinod Anand, Ấn Độ và cộng đồng quốc tế lo ngại hành động của Trung Quốc trên Biển Đông đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tự do hàng hải ở khu vực này, khi hơn 50% tàu chở dầu đi qua Biển Đông và hơn 5.300 tỷ USD giá trị thương mại được lưu thông qua Biển Đông mỗi năm.

*Ngày 4-6, chuyên gia Juan Carlos Minghetti thuộc Trung tâm Nghiên cứu về kinh tế và xã hội (CIEYS) của Argentina khẳng định việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan, điều cả tàu và máy bay quân sự tới vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam chứng tỏ Bắc Kinh tìm cách giải quyết tranh chấp thông qua sức mạnh quân sự.

Ông Minghetti đưa ra nhận định trên trong buổi nói chuyện về Việt Nam tại Trung tâm Hợp tác văn hóa "Floreal Gorini" ở thủ đô Buenos Aires. Ông nhấn mạnh rằng cho dù Trung Quốc tăng cường thăm dò dầu khí để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, Bắc Kinh cần phải tôn trọng chủ quyền của các nước láng giềng. Ông cũng bày tỏ hy vọng bất đồng giữa Việt Nam và Trung Quốc sẽ được giải quyết thông qua các biện pháp ngoại giao và các cuộc đối thoại giữa lãnh đạo hai nước.

Cũng trong buổi nói chuyện, ông Eduardo R. Hernández, giảng viên của Trung tâm Nghiên cứu và đào tạo Héctor P. Agosti, khẳng định Trung Quốc đã có cách hành xử không đúng với Việt Nam trong vấn đề biển đảo, đồng thời kêu gọi các bên đàm phán.