An ninh mạng thách thức quan hệ Mỹ - Trung

Cụ thể, Mỹ đã chính thức truy tố 5 quân nhân này 31 tội danh gồm cả tội danh xâm nhập các công ty Mỹ đánh cắp bí mật thương mại quan trọng. Bản cáo trạng công bố ngày 19-5 nêu rõ, những người này đã nhắm đến mục tiêu là các nhà sản xuất tên tuổi của Mỹ thuộc lĩnh vực công nghệ hạt nhân và năng lượng mặt trời, đánh cắp thông tin kinh doanh bí mật, dữ liệu giao dịch quan trọng và những thông tin trao đổi nội bộ… nhằm giành lợi thế cạnh tranh. Mỗi tội danh này đều phải nhận từ 5 đến 10 năm tù theo luật pháp Mỹ. 5 quân nhân này thuộc đơn vị 61398, Cục 3 của quân đội Trung Quốc có trụ sở tại thành phố Thượng Hải.

Sự kiện Chính phủ Mỹ truy tố 5 tin tặc thuộc quân đội Trung Quốc là một động thái hiếm thấy khiến mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington trở nên căng thẳng. Ngay sau khi Nhà Trắng thông báo cáo trạng buộc tội 5 quân nhân Trung Quốc, Bắc Kinh đã có một loạt phản ứng mạnh mẽ. Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã triệu tập Đại sứ Mỹ tại Bắc Kinh để đòi hỏi sự giải thích. Cuộc gặp giữa Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Zheng Zeguang và Đại sứ Mỹ tại Bắc Kinh Max Baucus đã diễn ra đêm 19-5. Tiếp đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương cũng thông báo, nước này đã quyết định ngừng các hoạt động hợp tác với Mỹ trong khuôn khổ Nhóm Công tác mạng Trung - Mỹ để phản đối Washington cáo buộc các quân nhân quân đội Trung Quốc ăn cắp bí mật thương mại của các công ty lớn của Mỹ. Bộ Ngoại giao Trung Quốc yêu cầu Washington rút lại lời buộc tội nói trên; đồng thời ra lệnh cấm các cơ quan chính phủ sử dụng hệ điều hành Windows 8 mới nhất của Tập đoàn Microsoft. Đây được cho là một cú đánh mạnh vào hãng sản xuất phần mềm hàng đầu của Mỹ đang có sản phẩm bán tại quốc gia đông dân nhất thế giới này.

Thực tế, tin tặc từ lâu đã là một vấn đề lớn trong quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Trong những năm gần đây, Nhà Trắng đã phải mất nhiều thời gian và tâm trí để giải quyết vấn đề nhạy cảm liên quan đến các vụ tấn công mạng liên tiếp nhằm vào hệ thống máy tính Mỹ bị nghi ngờ có nguồn gốc từ Trung Quốc. Theo đó, nhiều nhận định cho rằng, hầu hết các mạng lưới của Mỹ đều đã từng có dấu ấn của tin tặc Trung Quốc, từ mạng lưới điện quốc gia cho đến tài khoản email của các nhà nghiên cứu Mỹ quan tâm vấn đề nhân quyền tại Trung Quốc. Hàng loạt những cáo buộc từ các nhà lập pháp và các công ty an ninh mạng Mỹ đổ dồn về Trung Quốc. Mỹ rất nhiều lần "phàn nàn" về việc quân đội Trung Quốc dùng các kỹ năng chiến tranh mạng để ăn cắp các bí mật thương mại của nước ngoài nhằm giúp cho nền công nghiệp nhà nước của Trung Quốc. Ngày càng có nhiều doanh nghiệp Mỹ lo ngại về những vụ xâm nhập tinh vi nhằm vào bí mật kinh doanh và công nghệ độc quyền cũng như sở hữu trí tuệ của các công ty Mỹ, gây ra thiệt hại khổng lồ, ước tính lên tới 300 tỷ USD. Về phần mình, Trung Quốc đã phủ nhận việc bảo trợ cho các hoạt động tấn công của tội phạm mạng nhằm vào Mỹ.

Trong động thái mới nhất, ngày 25-5, một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết, Washington đang cân nhắc sử dụng các quy định về hạn chế cấp thị thực nhập cảnh để ngăn cản công dân Trung Quốc đến Mỹ tham dự các hội nghị tin học nổi tiếng diễn ra tại Las Vegas trong mùa hè này. Theo nguồn tin trên, Washington có thể sử dụng các hạn chế về visa và các biện pháp khác để ngăn cản công dân Trung Quốc tham dự Def Con và Black Hat, hai hội nghị thường niên quy tụ hàng nghìn hacker từ khắp thế giới thảo luận về bảo mật và an toàn thông tin, diễn ra vào tháng 8 tại thành phố Las Vegas.

Việc hạn chế công dân Trung Quốc đến Def Con và Black Hat là hành động mới nhất nhằm vào Trung Quốc sau khi hai nước rơi vào cuộc chiến ngoại giao liên quan đến việc cáo buộc lẫn nhau trong lĩnh vực an ninh mạng. Cuộc khẩu chiến giữa Bắc Kinh và Washington trong lĩnh vực an ninh mạng đánh dấu một bước leo thang mới trong quan hệ hai nước vốn đang bị phủ bóng vì những chỉ trích của Mỹ nhằm vào những hành động khiêu khích của Trung Quốc trong tranh chấp chủ quyền ở khu vực Biển Đông và biển Hoa Đông.