Thế giới ủng hộ lập trường của Việt Nam trong giải quyết vấn đề Biển Đông

Tổng thống Yudhoyono khẳng định lập trường rõ ràng của Indonesia và ASEAN là "giải quyết hòa bình các tranh chấp, không sử dụng vũ lực và tôn trọng luật pháp quốc tế".

Trước đó, Ngoại trưởng Indonesia Marty Natalegawa cam kết nước này sẽ nỗ lực tham gia tìm biện pháp nhằm giải quyết tình hình căng thẳng hiện nay ở Biển Đông sau khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Haiyang Shiyou - 981 trong vùng biển Việt Nam. Theo ông, những căng thẳng hiện nay giữa Việt Nam và Trung Quốc không chỉ là vấn đề song phương mà còn là vấn đề của khu vực. Ông khẳng định hành động của Trung Quốc rõ ràng đã vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), trong khi Bắc Kinh thường xuyên cam kết thực thi tuyên bố này.

Ngày 23-5, Tư lệnh Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương của Mỹ, Đô đốc Sammuel Locklear đã lên tiếng bày tỏ quan ngại sâu sắc trước tình hình căng thẳng ở Biển Đông sau khi Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Haiyang Shiyou - 981 trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Ông Locklear đồng thời hối thúc Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Trung Quốc đẩy nhanh tiến trình đàm phán về Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) nhằm ngăn chặn nguy cơ dẫn tới xung đột vũ trang, đe dọa sự phát triển kinh tế của toàn khu vực. Đô đốc Samuel Locklear kêu gọi các bên kiềm chế, giải quyết các tình huống căng thẳng thông qua các cơ chế thông thường, sử dụng luật pháp quốc tế hoặc một diễn đàn quốc tế.

Liên quan tới việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan Haiyang Shiyou - 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, các chuyên gia, học giả người Việt tại Đại học Harvard và Đại học Massachusetss Boston cho rằng, hành động của Trung Quốc đã vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế. Các học giả cũng đánh giá cao các biện pháp phản ứng mà Việt Nam đã và đang thực hiện và nhận định về khả năng Việt Nam kiện Trung Quốc ra Tòa án quốc tế. Tiến sĩ Ngô Như Bình, Chủ nhiệm Chương trình Tiếng Việt thuộc Bộ môn Văn minh và Ngôn ngữ Đông Á, Đại học Harvard nói: "Là một người Việt Nam, tôi cực lực phản đối hành động của Trung Quốc đã đặt giàn khoan trong vùng biển của Việt Nam. Trung Quốc có tham vọng rất lớn tại Biển Đông và "đường lưỡi bò" là sự thể hiện rất rõ tham vọng bành trướng ấy". Ông Bình cũng cho rằng, thời điểm này là phù hợp để Việt Nam có thể đưa vấn đề ra Tòa án quốc tế. Tiến sĩ Tạ Văn Tài, luật sư, cựu giảng viên Trường Luật Harvard thuộc Đại học Harvard thì phân tích rất kỹ về các khả năng Việt Nam có thể kiện Trung Quốc ra Tòa án quốc tế và khẳng định để đưa ra vụ kiện, Việt Nam cần phải chuẩn bị đầy đủ các bằng chứng pháp lý. Chuyên gia nghiên cứu Nguyễn Bá Chung thuộc Viện nghiên cứu William Joiner, Đại học Massachusetts Boston cho rằng: Quan điểm của Chính phủ Việt Nam vừa rồi rất rõ ràng, do đó nhận được sự ủng hộ của cộng đường người Việt trên khắp thế giới. 

* Chiều 23-5, hàng trăm người Việt Nam đang học tập, sinh sống tại Bỉ đã tổ chức mít tinh trước trụ sở Hội đồng Châu Âu tại thủ đô Brussels (Bỉ) để phản đối hành động ngang ngược của Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Haiyang Shiyou - 981 trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Đây là lần thứ hai những người Việt yêu nước tại Bỉ xuống đường phản đối Trung Quốc.