Bạo loạn lại bùng phát tại Thổ Nhĩ Kỳ: Nội các lâm vào thế khó

Hiện tại, cuộc cứu hộ quy mô lớn vẫn đang được tích cực triển khai nhằm đưa những người còn lại dưới mỏ than ra ngoài, nhưng theo nhiều nhà chức trách Thổ Nhĩ Kỳ, hỏa hoạn vẫn tiếp diễn bên trong hầm mỏ đã cản trở các nỗ lực cứu hộ. Do đó, cơ hội sống của các nạn nhân còn lại rất thấp. Mặc dù Thủ tướng Thổ Nhĩ T.Erdogan thừa nhận vụ nổ mỏ than là một trong những tai nạn lớn nhất trong lịch sử hiện đại của đất nước này; đồng thời cam kết điều tra nguyên nhân vụ tai nạn và có những hành động nhằm chia sẻ, động viên gia đình những người gặp nạn, song vẫn không thể xoa dịu cơn thịnh nộ của dư luận Thổ Nhĩ Kỳ.

Trong ngày 15-5, nhiều cuộc biểu tình đã nổ ra tại trung tâm thị trấn Soma và nhanh chóng trở thành bạo loạn. Theo lời kêu gọi, hàng trăm gia đình và bạn bè nạn nhân kéo đến tòa nhà, nơi Thủ tướng T.Erdogan có cuộc họp báo để chỉ trích ngành công nghiệp khai khoáng lơ là trách nhiệm. Cơn thịnh nộ của người dân ngày càng gia tăng sau khi một tờ báo địa phương đăng ảnh từ một đoạn băng hình, ghi lại cảnh một nhân vật thân cận với Thủ tướng hành hung một người biểu tình đã bị cảnh sát khống chế đang nằm dưới đất. Làn sóng giận dữ nhanh chóng lan rộng ra nhiều đường phố khác, buộc cảnh sát phải dùng hơi cay và vòi rồng giải tán đám đông ước tính từ 3.000 đến 4.000 người tại Quảng trường Kizilay ở thủ đô Ankara và hàng nghìn người biểu tình khác ở thành phố Istanbul. Liên hiệp Các nghiệp đoàn nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ - tổ chức đại diện cho 240.000 nhân viên - cho rằng, những người muốn giảm chi phí lao động, gây ảnh hưởng tới mạng sống của công nhân sẽ phải chịu trách nhiệm về vụ tai nạn lịch sử này.

Khai thác than đá là một ngành công nghiệp mũi nhọn tại Soma, để cung cấp nguyên liệu cho một nhà máy nhiệt điện gần đó nhưng an toàn lao động luôn là một mối lo ngại. Hồi tháng 4, chính trị gia đảng đối lập Ozgur Ozel ở tỉnh Manisa, phía tây Thổ Nhĩ Kỳ đã đệ đơn đề nghị điều tra sau khi xảy ra hàng loạt các vụ tai nạn chết người ở nhiều mỏ than tại nước này. Hàng chục thành viên của đảng đối lập đã ký vào đề xuất của chính trị gia O.Ozel. Tuy nhiên, Thủ tướng T.Erdogan cho biết, chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã thực hiện một đợt kiểm tra an toàn hồi tháng 3 và gạt bỏ đơn đề nghị, dẫn đến việc một số thành viên của đảng đối lập đã công khai chỉ trích quyết định này.

Theo kế hoạch, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tổ chức bầu cử tổng thống vào ngày 10-8 tới và đây sẽ là lần đầu tiên cử tri, chứ không phải Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ, bầu chọn người đứng đầu nhà nước. Mặc dù quyết định này vẫn chưa được công bố, song nhiều nguồn tin dự đoán Thủ tướng T.Erdogan sẽ tham gia ứng cử như một đối thủ nặng ký trong cuộc đua. Thế nhưng, những bê bối liên quan đến tham nhũng vừa qua, cùng với nhiều cuộc biểu tình, bạo loạn từ năm 2003 tới nay, đang tác động tiêu cực đến sự nghiệp chính trị của Thủ tướng T.Erdogan nói riêng và đảng Công lý và phát triển (AKP) cầm quyền do ông lãnh đạo nói chung.