Ngoại trưởng Pháp thăm Cuba: Khởi đầu những quan hệ mới

Trong bối cảnh La Habana đang khởi động các cuộc đàm phán bình thường hóa quan hệ với Liên minh Châu Âu (EU), sự hiện diện của ông L.Fabius được đánh giá là tín hiệu đáng mừng. Ngoại trưởng Pháp đến Cuba với thông điệp rõ ràng: "Paris muốn tăng cường các mối quan hệ với Nam Mỹ và đặc biệt là với Cuba". Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez cũng hoan nghênh chuyến thăm này khi cho rằng đây là sự phát triển thuận lợi và tiềm năng lớn trong quan hệ giữa hai nước.

Với chuyến đi lịch sử của ông L.Fabius, Paris muốn thể hiện vai trò đầu tàu của Pháp trong EU. Tuy đã dỡ bỏ cấm vận Cuba từ năm 2008 nhưng việc bình thường hóa quan hệ giữa Brussels và La Habana vẫn còn những rào cản liên quan tới nguyên tắc "Lập trường chung" của EU. Đến nay đã có hơn phân nửa trong số 28 thành viên EU ký thỏa thuận song phương với Cuba nhưng "Lập trường chung" vẫn còn vướng ở một số nước như Ba Lan và Cộng hòa Czech do những vấn đề lịch sử để lại. Đầu năm nay, EU và Cuba nhất trí sẽ tìm kiếm một hiệp định mới về đối thoại chính trị và hợp tác song phương trước khi EU có thể từ bỏ những yêu cầu riêng. Bước đi đầu tiên là cuộc họp vào cuối tháng này tại La Habana bàn về việc tăng cường thương mại, đầu tư và đối thoại nhân quyền mà chuyến công du Cuba vừa qua của Ngoại trưởng Pháp L.Fabius được cho là đóng vai trò "tiền trạm". Bên cạnh đó, chuyến đi của ông Fabius cũng có mục đích rất lớn là hợp tác kinh tế. Kể từ khi trở thành người đứng đầu ngành ngoại giao năm 2012, chính trị gia này đã nỗ lực tăng cường quan hệ với những quốc gia nơi mà các doanh nghiệp Pháp chưa phát huy hết năng lực của mình, chẳng hạn như Mỹ Latinh. Cuba được xem là đối tác quan trọng trong khu vực và là nơi các công ty Pháp còn nhiều dư địa để mở rộng thị trường khi kim ngạch thương mại hai chiều hồi năm ngoái mới đạt 388 triệu USD, chủ yếu là Pháp xuất khẩu lúa mì sang Cuba. Và Paris bắt đầu "sốt ruột" khi các doanh nghiệp Brazil, Mexico đang gia tăng sự hiện diện ở quốc đảo này. Chia sẻ với giới báo chí, Ngoại trưởng L.Fabius cho biết: "Nhiều công ty Pháp đã ở đây, nhưng cần thiết phải tăng cường sự hiện diện và những người bạn Cuba của chúng ta đã đồng ý". Do đó, bất chấp lệnh cấm vận của Mỹ, hiện đã có khoảng 60 công ty Pháp đang làm ăn tại Cuba và trước viễn cảnh cải cách ở Cuba, các nhà đầu tư Pháp đang mong chờ cơ hội đầu tư vào hòn đảo xinh đẹp này. Các doanh nghiệp Pháp đặc biệt quan tâm đến dự án xây dựng đặc khu kinh tế của Cuba ở khu vực cảng nước sâu Mariel, thế nên chuyến đi này của ông L.Fabius được coi là để đón đầu cơ hội đó.

Trong khi đó, Cuba có nhu cầu cải thiện quan hệ với EU nói chung và với từng thành viên của khối nói riêng, phục vụ cho công cuộc cải cách. Càng tăng cường hợp tác thì Cuba càng có thêm lợi thế đối phó với chính sách bao vây cấm vận của Mỹ cũng như càng thuận lợi trong hội nhập khu vực và quốc tế. Với việc thúc đẩy quan hệ với Pháp, Cuba còn gây dựng được vị thế có lợi hơn trong đàm phán tới đây với EU. Rõ ràng, chuyến công du của Ngoại trưởng Pháp tới đất nước vùng Caribe không chỉ khởi đầu cho một thời kỳ quan hệ mới giữa hai nước mà còn kỳ vọng sẽ mở ra hợp tác mạnh mẽ về kinh tế giữa Cuba với EU.