Kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng 10%: Không đơn giản vì thiếu đòn bẩy

Mục tiêu tăng trưởng 10%

Theo Sở Công thương TP Hồ Chí Minh, kim ngạch xuất khẩu của thành phố trong tháng 1-2014 đạt gần 2,4 tỷ USD, giảm 10,3% so với cùng kỳ. Nguyên nhân kim ngạch giảm là do các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu chiếm tỷ trọng lớn đều giảm so với cùng kỳ: Dầu thô giảm 34,4%; cà phê giảm 25,6%; máy tính, sản phẩm điện tử và linh kiện điện tử giảm 11,6%; giầy dép giảm 7,6%; hàng may mặc giảm 5,3%.

Theo dự báo của các chuyên gia kinh tế, năm 2014 kinh tế thế giới sẽ khởi sắc hơn năm 2013, kinh tế Việt Nam cũng có những chuyển biến tích cực như lạm phát được kiểm soát, chính sách tiền tệ ổn định. Đối với xuất khẩu, trong năm 2014 các hiệp định thương mại tự do song phương, đa phương đang được tích cực đàm phán và ký kết sẽ góp phần mở rộng thị trường và đẩy mạnh xuất khẩu cho hàng hóa của Việt Nam. Đặc biệt, Hiệp định TPP có khả năng được ký kết trong năm 2014 sẽ mở ra cơ hội lớn cho một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Tuy nhiên, cũng theo dự báo, xuất khẩu năm 2014 không chỉ có thuận lợi mà vẫn còn khó khăn vì nhu cầu tiêu dùng sụt giảm và xu hướng bảo hộ có chiều hướng gia tăng sẽ gây ra khó khăn trong việc phát triển thị trường xuất khẩu.

Năm 2014, thành phố phấn đấu đạt tổng kim ngạch xuất khẩu 29.230 triệu USD, tăng 10% so với năm 2013. Trong đó cơ cấu mặt hàng xuất khẩu tiếp tục được hỗ trợ chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng xuất khẩu sản phẩm công nghiệp, đã qua chế biến và có hàm lượng giá trị gia tăng lớn. Để đạt được mục tiêu này, theo Phó Giám đốc Sở Công thương Lê Thị Đào, thành phố sẽ thực hiện đồng bộ các giải pháp. Đó là tiếp tục đẩy mạnh tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh như về vốn, mặt bằng và hỗ trợ công nghệ; hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng thị trường bằng các chương trình xúc tiến thương mại…

Cần giải pháp trọng tâm

Ông Đỗ Hà Nam - Chủ tịch Hiệp hội hồ tiêu Việt Nam và cũng là một doanh nghiệp xuất khẩu đóng trên địa bàn TP Hồ Chí Minh cho rằng, dù năm 2014 không quá khó khăn như những năm trước nhưng vẫn tiếp tục là một năm khó khăn cho xuất khẩu Việt Nam. Vì vậy, nếu không có một đột phá nào trong các giải pháp thúc đẩy xuất khẩu thì mục tiêu tăng trưởng 10% là bài toán khó. Ông Từ Minh Thiện, đại biểu HĐND thành phố cũng cho rằng, thành phố đã đưa ra một số giải pháp nhưng còn quá cầu toàn. Để đạt mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu 10% thì cần phải có một số giải pháp tập trung, can thiệp mạnh vào một vài lĩnh vực và phải đồng bộ tất cả các khâu để sản phẩm này là đòn bẩy đẩy giá trị xuất khẩu tăng lên.

Theo ông Đỗ Hà Nam, với một địa phương có nhiều lợi thế về kinh tế như TP Hồ Chí Minh thì việc đạt và vượt chỉ tiêu xuất khẩu là không khó. Tuy nhiên, để thu hút và tăng trưởng xuất khẩu, thành phố cần phải xem lại chính sách khuyến khích doanh nghiệp vì hiện thành phố không có chính sách đặc biệt nào cho các xuất khẩu nên đang có tình trạng các doanh nghiệp muốn chuyển địa bàn hoạt động ra các địa phương xung quanh đang có những ưu đãi tốt hơn. Bên cạnh đó, thành phố cần tích cực tháo gỡ các vướng mắc mà doanh nghiệp đã kiến nghị rất lâu và rất nhiều lần như vấn đề hoàn thuế VAT. Vấn đề dự báo cũng rất quan trọng để doanh nghiệp chủ động trong tìm kiếm thị trường. Theo ông Đỗ Hà Nam, một điều đang được kỳ vọng là các doanh nghiệp Nhật Bản và Hàn Quốc đang có xu hướng đầu tư sang Việt Nam. Đây là cơ hội mà Việt Nam nói chung và TP Hồ Chí Minh nói riêng cần nắm bắt để tăng trưởng xuất khẩu nói riêng và tăng trưởng kinh tế thành phố nói chung.

Theo ông Lê Mạnh Hà, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh, hiện địa phương cũng đã có nhiều hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp nhưng do chưa làm quyết liệt, nên các doanh nghiệp vẫn phải tự vận động là chính. Thời gian tới, cùng với các biện pháp tiếp tục hỗ trợ, thành phố sẽ tập trung mạnh vào cải cách thủ tục hành chính để khơi thông nguồn lực của doanh nghiệp. Khi thủ tục hành chính minh bạch, bình đẳng và lành mạnh thì các doanh nghiệp sẽ đủ niềm tin phát triển sản xuất kinh doanh của mình, giúp xuất khẩu đạt mục tiêu đề ra góp phần thúc đẩy kinh tế thành phố phát triển.