Thanh tra nhiều, xử lý ít

Những con số nêu trên cho thấy: Số lượng vụ việc chuyển cơ quan điều tra xử lý không bao nhiêu so với số vụ việc kiến nghị xử lý kỷ luật hành chính, và con số này nhỏ hơn rất nhiều nếu so sánh với hàng trăm nghìn cuộc thanh tra hành chính, thanh tra, kiểm tra chuyên ngành đã tiến hành.

Thanh tra rất nhiều, phát hiện sai phạm cũng rất nhiều, nhưng số vụ việc chuyển cơ quan điều tra lại không nhiều cho thấy hiệu quả của công tác thanh tra đối với phòng chống tham nhũng còn thấp, nếu không muốn nói là rất thấp. Về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Hiện, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội từng cho biết: Khi tiến hành giám sát, khảo sát tại các địa phương nhận thấy, cơ quan thanh tra tiến hành rất nhiều cuộc thanh tra nhưng lại phát hiện được rất ít tham nhũng. Có một số địa phương trong hơn hai năm thực hiện 804 cuộc thanh tra nhưng chỉ phát hiện được 1 đến 2 vụ tham nhũng nhỏ và kiến nghị xử lý kỷ luật, hành chính... Và đây không phải là vấn đề mới.

Một vấn đề nữa trong khi cơ quan chức năng tiến hành rất nhiều cuộc thanh tra thì việc phát hiện tham nhũng chủ yếu qua dư luận xã hội, đơn thư tố cáo, báo chí phản ánh... Nguyên nhân của tình trạng này, theo Tổng thanh tra Chính phủ, là do một số cơ quan, đơn vị, người đứng đầu chưa quyết liệt trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác phòng chống tham nhũng; do bệnh thành tích dẫn tới việc né tránh trách nhiệm, bao che cho hành vi tham nhũng; một số quy định của pháp luật liên quan tới việc phát hiện, xử lý tham nhũng còn khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện...

Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, vấn đề nằm ở chính hoạt động của thanh tra. Ví dụ: Khi phát hiện dấu hiệu tham nhũng, cơ quan thanh tra cần gửi ngay báo cáo đến cơ quan điều tra (trong vòng 5 ngày) nhưng thực tế nhiều nơi không làm vậy. Khi phát hiện vấn đề, thanh tra lại báo cáo người đứng đầu cơ quan quản lý hành chính địa phương xin ý kiến, nếu được sự đồng ý mới gửi báo cáo tới cơ quan điều tra. Đây chỉ là một vấn đề và cũng chỉ là một trong nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thanh tra nhiều nhưng xử lý không được bao nhiêu.

Hy vọng năm mới với quyết tâm mới trong việc thực hiện các kế hoạch đã được đặt ra, công tác thanh tra sẽ có những bước chuyển mới góp phần tích cực nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đấu tranh có hiệu quả với tệ nạn tham nhũng, tiêu cực, lãng phí...