Bài toán hài hòa lợi ích

Hồ Công viên (phường Ngọc Lâm, Long Biên) nằm sát Công viên Ngọc Lâm, giáp các tuyến phố Ngọc Lâm và Ngô Gia Khảm. Sau khi được đầu tư cải tạo thì đường dạo xung quanh hồ là địa điểm vui chơi giải trí, tập thể dục thể thao của người dân khu vực. Tuy nhiên, bà Vũ Thị Ái (số nhà 11, ngõ 22 Ngô Gia Khảm) cho biết: "Cuối năm 2008, trong đợt lụt lịch sử tại Hà Nội, để giảm úng ngập, đơn vị thoát nước đã đục đường dẫn nước thải chảy thẳng xuống hồ và không hoàn trả hiện trạng ban đầu. Hiện nay, nước thải từ các hệ thống thu gom trong khu dân cư chảy trực tiếp xuống khiến nước hồ bị ô nhiễm. Ngày nắng, mặt nước đóng váng dày. Đêm đông, mùi bốc lên khiến các hộ dân sống quanh hồ không ngủ được".

Phản ánh của người dân như vậy. Song tại thời điểm phóng viên có mặt tại địa bàn, chúng tôi ghi nhận: Không có hiện tượng bốc mùi tại hồ Công viên. Nhìn tổng thể, hồ nước khá sạch sẽ. Riêng góc hồ, đoạn giáp Công viên Ngọc Lâm, gần phía lối ra phố Ngọc Lâm có hiện tượng nước nổi váng bẩn, kèm theo một ít vỏ bánh kẹo. Góc hồ này cũng có một khoảng bị bùn bồi lắng nhô cao, chưa được nạo vét. Một vài người dân sống trong khu vực giải thích: "Lúc này nước hồ không bốc mùi, nhưng có thời điểm mùi hôi thối bốc lên nhức hết cả mũi"; "điểm mặt" từng hố ga thu nước thải người dân nơi đây quả quyết: "Toàn bộ nước thải từ phía Thượng Thanh, Nguyễn Văn Cừ đều được dẫn đổ thẳng ra hồ!".

Chúng tôi được biết, đã từ lâu, hệ thống thoát nước từ phố Ngọc Lâm và khu vực Thượng Thanh, Ngọc Thụy đều xả trực tiếp xuống hồ. Khi thực hiện cải tạo hồ, Ban Quản lý dự án quận Long Biên đã đầu tư toàn bộ hệ thống thoát nước bao xung quanh hồ Công viên và hồ Cầu Tình bằng hệ thống cống hộp lớn, để tách nước thải của các hộ dân không cho chảy trực tiếp ra hồ; đồng thời đón toàn bộ tuyến thoát nước của phố Ngọc Lâm, khu vực Thượng Thanh, Ngọc Thụy đấu nối vào tuyến mương 558 Nguyễn Văn Cừ rồi đổ vào hệ thống thoát nước thải chung của thành phố.

Liên quan đến kiến nghị của người dân, ông Nguyễn Mạnh Hà - Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất quận Long Biên - đơn vị được giao quản lý hồ Công viên Ngọc Lâm cho biết: Theo quy hoạch chi tiết hạ tầng kỹ thuật tỷ lệ 1/2.000 đã được phê duyệt (Quy hoạch thoát nước mưa và thoát nước bẩn): Việc thoát nước bẩn được tách riêng độc lập với hệ thống thoát nước mưa. Toàn bộ nước bẩn sẽ được chảy theo hệ thống cống và được bơm về các trạm xử lý nước thải để xử lý (Trạm Ngọc Thụy, Việt Hưng, Sài Đồng, An Lạc), sau đó mới hòa vào hệ thống thoát nước chung của thành phố. Mặt khác, theo quy hoạch thoát nước mưa tỷ lệ 1/2.000 được duyệt, lưu vực Ngọc Thụy, Thượng Thanh sẽ được chảy qua hệ thống mương hở quy hoạch chạy song song với tuyến Ngô Gia Khảm kéo dài và chảy vào hồ Cầu Tình và thoát qua hệ thống cống hộp ngõ 558 Nguyễn Văn Cừ. Như vậy, hiện nay việc nước thải của các hộ dân xung quanh hồ và của tuyến mương Ngọc Thụy, Thượng Thanh đã được xử lý cơ bản, tách không cho chảy trực tiếp vào hồ. Tuy nhiên, tại khu vực giáp với đường Ngô Gia Khảm có xử lý ga điều tiết, trong đó có xây cửa tràn để cho phép nước tràn ra hồ khi trời mưa to. Đây là lý do khiến nước bẩn tràn vào hồ khi có những trận mưa lớn hoặc trời mưa dài ngày, lưu lượng nước đổ về nhiều".

Như vậy, vấn đề ở đây đang có sự "vênh nhau" giữa một bên là yêu cầu của người dân đòi quyền được hưởng môi trường sống trong lành và một bên là việc tiêu thoát nước, chống úng ngập. Để bảo đảm vệ sinh môi trường, cảnh quan hồ nước, bên cạnh việc tuyên truyền người dân đổ rác đúng nơi quy định, đề nghị Trung tâm Phát triển quỹ đất quận Long Biên, Xí nghiệp Thoát nước số 5 cần thường xuyên tổ chức vớt bèo, rác và hút bùn bồi lắng.