Các bên đều được gỡ khó

Để bảo đảm an toàn cho người dân và làm đẹp cảnh quan đô thị, từ năm 2008 đến nay, UBND TP Hà Nội, các quận và một số DN đã đầu tư xây dựng 61 dự án hạ ngầm đường dây, cáp đi nổi kết hợp với chỉnh trang đô thị tại các quận nội thành, trong đó có nhiều tuyến đã hoàn thành và đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, do chưa có quy định về thu phí cho thuê công trình ngầm, nên việc tính giá cho thuê chỉ ở dạng ghi nợ (công trình do Nhà nước bỏ vốn) hoặc tạm thu (những công trình đầu tư theo hình thức xã hội hóa do DN quản lý). Đây cũng là nguyên nhân làm ảnh hưởng đến tiến độ thu hồi vốn nhà nước từ các dự án, công trình ngầm, và trong bối cảnh kinh tế khó khăn như hiện nay còn gián tiếp tác động đến việc cân đối, huy động vốn để đầu tư các công trình ngầm tiếp theo. Các DN viễn thông đầu tư xây dựng công trình ngầm theo hình thức xã hội hóa và những DN viễn thông, truyền hình cáp… thuê lại công trình ngầm cũng bị ảnh hưởng do chưa thể hạch toán đầy đủ chi phí trong hoạt động sản xuất - kinh doanh. Đến đây, câu hỏi đặt ra là tại sao thành phố đã đầu tư hàng nghìn tỷ đồng cho công trình ngầm đô thị, nhưng lại chưa thể đưa ra các quy định về giá thuê?

Theo Sở Xây dựng Hà Nội, đơn vị được thành phố giao chủ trì xây dựng dự thảo quy chế quản lý và dự thảo quy chế thu hồi vốn (gồm cách tính giá thuê và khung giá cho thuê), từ năm 2010 sau khi hoàn thành 5 công trình ngầm chào mừng Đại lễ 1000 năm Thăng Long - Hà Nội (gồm các tuyến xung quanh hồ Hoàn Kiếm; Tràng Tiền - Hàng Khay; Nguyễn Thái Học - Kim Mã; Văn Cao - Liễu Giai - Trần Duy Hưng; Hai Bà Trưng), thành phố đã giao Sở lập dự thảo quy chế thu hồi vốn. Sở đã ký hợp đồng với Công ty CP Tư vấn đầu tư và xây dựng bưu điện (thuộc Tập đoàn VNPT) để triển khai việc xây dựng quy chế. Nhưng, do là đơn vị đầu tiên triển khai tính giá thuê nên việc tìm hiểu các quy định không dễ, chẳng hạn như cơ sở pháp lý vì sao lại thu tiền các công trình dùng chung, hoặc tính giá thuê như thế nào, theo phương pháp nào…? Cùng với đó, một loạt căn cứ khác là các văn bản hướng dẫn thực hiện nghị định của Chính phủ, thông tư Liên bộ Tài chính, Xây dựng, Thông tin và Truyền thông có thay đổi nên đặt ra những khó khăn và đơn vị soạn thảo phải sửa chữa và lấy lại ý kiến các sở, ngành thành phố.

Dự thảo quy chế thu hồi vốn gồm có các phần: Quy định chung, đối tượng điều chỉnh, nguyên tắc thu hồi vốn, xác định giá cho thuê, đơn giá cho thuê, thẩm quyền cho thuê… Căn cứ theo các văn bản quy định của Nhà nước, sự tham gia của đơn vị tư vấn cũng như lấy ý kiến tham khảo các đơn vị, cách tính giá thuê công trình ngầm được dựa trên cơ sở tính giá cho thuê nhà sinh viên. Song, nhà sinh viên được tính theo giá sàn, công trình ngầm có cách tính riêng theo kỹ thuật dựa vào công thức thuật toán. Có thể hiểu nôm na là, tính giá thuê công trình ngầm chỉ căn cứ vào diện tích sử dụng được, ví dụ xây dựng hào kỹ thuật gồm thành, giá đỡ cáp (3 tầng giá) hai bên, số lượng cáp, từ đó tính ra tiết diện cáp/mét dài/thời gian thuê. Giá thuê công trình ngầm còn dựa vào thời gian khấu hao công trình, do vậy ở mỗi đơn giá có sự khác nhau. Có thể dẫn chứng, đơn giá của công trình cống bể kỹ thuật (khấu hao trong 20 năm) gồm 100 đôi cáp, thì giá thuê là 5,524 triệu đồng/năm; hào kỹ thuật khấu hao trong 50 năm là 1,534 triệu đồng/năm; tuy nel kỹ thuật 2,567 triệu đồng/năm. Ngoài việc xây dựng khung giá cho thuê, Sở Xây dựng cũng soạn thảo quy chế quản lý công trình ngầm làm rõ phần quản lý của đơn vị quản lý cũng như trách nhiệm của DN, đơn vị đi thuê lại.

Hai dự thảo quy chế này đang được UBND thành phố xem xét. Như vậy, khi những quy định này có hiệu lực sẽ góp phần giải quyết những vướng mắc cho cả chủ đầu tư cũng như với các đơn vị, DN thuê lại.