Chiếc chìa khóa mở nguồn động lực

Tư tưởng Hồ Chí Minh về thực hành dân chủ rộng rãi đã được Đảng bộ, chính quyền và người dân quận Long Biên (Hà Nội) vận dụng một cách sáng tạo trong quản lý đô thị, giải phóng mặt bằng... Một diện mạo mới trong tiến trình đô thị hóa đã được hình thành trên một vùng đất có động lực phát triển mạnh ở phía bắc Thủ đô.

Long Biên có diện tích tự nhiên lớn, với quỹ đất quy hoạch cho phát triển nhiều, do vậy, xây dựng và quản lý đô thị là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng. Tạo nền tảng cơ bản bảo đảm sự phát triển đồng bộ, tổng thể và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư, quận Long Biên tập trung cho công tác quy hoạch và trở thành đơn vị đầu tiên của thành phố được phân cấp quy hoạch. Quận cũng đã chủ động phối hợp với các chủ đầu tư lập quy hoạch chi tiết các khu đô thị và phân khu chức năng phục vụ công tác đầu tư và quản lý đô thị. Đồng thời, phân tách bản đồ quy hoạch theo địa bàn, bàn giao cho UBND các phường và niêm yết tại các trụ sở tổ dân phố. Việc minh bạch, công khai quy hoạch không chỉ để cho dân biết, dân hiểu mà bước đầu đã tạo được sự đồng thuận trong xã hội.

Với chủ trương huy động nguồn vốn đóng góp của nhân dân theo cơ chế Nhà nước và nhân dân cùng làm, quận Long Biên đã đưa ra nhiều cơ chế khuyến khích đầu tư những tuyến đường nhân dân tự giải phóng mặt bằng, có mặt bằng đến đâu, đầu tư làm đường và vỉa hè đến đó. Và một điều hết sức quan trọng là quận Long Biên đã lập danh mục các dự án xây dựng đường, công bố công khai để người dân, đặc biệt là người dân khu vực có dự án biết rõ các tuyến đường được nâng cấp, xây dựng. Với cách làm như vậy, Long Biên đã thực hiện được hàng loạt dự án với tổng số vốn đầu tư lên tới 4.700 tỷ đồng...

Không chỉ tranh thủ được nhiều nguồn lực xã hội để phát triển hệ thống hạ tầng, Long Biên đã tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ trong quản lý đô thị trên tinh thần thượng tôn pháp luật. UBND quận Long Biên đã ban hành quy trình cấp phép xây dựng và quy trình xử lý vi phạm về trật tự xây dựng, đồng thời kiên quyết xử lý không để phát sinh những vi phạm mới về quản lý và sử dụng đất nông nghiệp; ngăn chặn có hiệu quả việc lấn chiếm đất công, đất kẹt, ao hồ… Đến năm 2009 Long Biên trở thành quận có tỷ lệ cấp phép xây dựng vào loại cao của thành phố, ở mức 95,8%.

Có thể thấy việc vận hành tốt quy chế dân chủ đã đem lại nhiều thành công cho Long Biên, đặc biệt trong xây dựng, quản lý đô thị - một lĩnh vực hết sức phức tạp trong bối cảnh đô thị hóa hiện nay. Với việc coi trọng quyền tham gia quản lý, kiểm tra, giám sát của người dân. Công cụ pháp lý trong tay người dân đã trực tiếp nâng cao vị thế quyền làm chủ của họ. Minh bạch, dân chủ từ quy hoạch, giải phóng mặt bằng đến quản lý đô thị đã thúc đẩy tiến trình phát triển đô thị với tư cách một động lực. Những kinh nghiệm trong việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về thực hành dân chủ cơ sở trong xây dựng, quản lý đô thị của quận Long Biên đáng được nhân rộng trong xây dựng và phát triển.