Kinh tế Tây Ban Nha: Còn đó những nỗi lo

Những biện pháp khắc khổ mới này được đưa ra vào thời điểm xuất hiện nhiều đánh giá không đồng nhất về triển vọng kinh tế ở xứ sở Bò tót. Xu hướng lạc quan hiện đang nghiêng về phía Chính phủ của Thủ tướng Mariano Rajoy khi cho rằng, sau đợt suy thoái kéo dài hai năm, nước này đã tìm lại được đà tăng trưởng trong quý III với mức khoảng 0,1-0,2%. Dự đoán con số này sẽ tăng lên 0,7% trong năm 2014. Tỷ lệ thất nghiệp cũng được cho là sẽ giảm xuống dưới 26% và tình trạng không có việc làm sẽ được cải thiện rõ rệt từ giữa năm sau. Vì thế, các nhà hoạch định chính sách Tây Ban Nha không ngần ngại gọi dự thảo ngân sách 2014 là "ngân sách đầu tiên của sự hồi phục".

Tuy nhiên, dấu hiệu tăng trưởng quá khiêm tốn khó có thể xoa dịu tâm lý lo ngại vẫn chiếm thế chủ đạo trên thị trường Tây Ban Nha, nhất là khi tốc độ gia tăng khối nợ công vẫn chưa dừng lại. Theo số liệu mới được Ngân hàng trung ương Tây Ban Nha (BOS) công bố, nợ công của nước này trong 7 tháng đầu năm nay đã tăng lên tới 947,184 tỷ euro, tương đương 92,6% tổng sản phẩm quốc nội (GDP), tăng 17,8% so với cùng kỳ năm 2012. Dự đoán của BOS cho rằng, đến cuối năm nay nợ công của Tây Ban Nha sẽ nhích lên 94,2% và sẽ tiệm cận mốc 100% GDP vào cuối năm sau. Trong khi đó, tỷ lệ thất nghiệp đã bắt đầu leo thang trở lại do mùa du lịch đang dần khép lại. Bộ Lao động Tây Ban Nha cho biết, số người đăng ký thất nghiệp đã tăng thêm trên 25,5 nghìn người trong tháng qua, đưa tổng số người không có việc làm lên 4,7 triệu.

Theo các nghiệp đoàn ở Tây Ban Nha, việc không điều chỉnh tăng lương hưu theo tỷ lệ lạm phát hằng năm và không tăng lương công chức như chương trình khắc khổ mới công bố sẽ làm giảm bớt sức mua của những người về hưu cũng như giới công chức. Một trong những nghiệp đoàn lớn nhất Tây Ban Nha là UGT thậm chí còn cho dự thảo ngân sách 2014 sẽ càng làm tình hình thất nghiệp của nước này trầm trọng và cải cách lương hưu sẽ khiến người dân nghèo hơn cũng như làm suy yếu hệ thống an sinh xã hội quốc gia.

Hiện tại, điểm sáng được kỳ vọng có thể khiến Tây Ban Nha bước vào quá trình hồi phục kinh tế là sự cải thiện của xuất khẩu và lĩnh vực dịch vụ, nhất là ngành du lịch. Nhờ đó, đà giảm tốc độ tăng trưởng GDP trong những quý gần đây của Tây Ban Nha đã có dấu hiệu chậm lại đáng kể. Tuy vậy, xuất khẩu của đất nước Tây Nam Âu dù đã được cải thiện nhưng chưa đủ để bù lỗ cho sụt giảm đầu tư trong lĩnh vực tư nhân hay các khoản thâm hụt công. Bên cạnh đó, với tình hình tài chính khó khăn, thị trường nhà đất xuống dốc và đầu tư tư nhân giảm sút thì nhu cầu tiêu thụ nội địa được dự báo có thể giảm mạnh hơn nữa.

Nhiều nhà phân tích cho rằng, tín hiệu hồi phục kinh tế Tây Ban Nha còn quá mong manh. Vì vậy, các nhà hoạch định cần xây dựng một ngân sách thực tế và có trách nhiệm, hướng tới cân bằng giữa những biện pháp khắc khổ cần thiết và hỗ trợ đà hồi phục của nền kinh tế lớn thứ tư Khu vực đồng tiền chung Châu Âu (Eurozone).