Thời tiết diễn biến thất thường: Nông dân “khóc ròng” bên ruộng lúa

Cầm liềm hớt từng bông lúa phần lớn hạt bị lép, ngả màu đen, chị Lê Thị Quỳnh, xóm Mỹ, thôn Khe Tang, xã Cự Khê (huyện Thanh Oai) buồn rầu nói: "Gia đình cấy 10 sào lúa thì có đến 6 sào năng suất giảm hẳn so với những vụ trước. Thửa ruộng 10 thước (240m2) này coi như mất trắng, hôm nay (ngày 24-9) rảnh rỗi, tôi cắt về cho vịt, gà chứ hạt lúa này người ăn sao nổi". Ở đám lúa mà chị vừa cắt, số lượng hạt chắc chỉ chiếm 1/5, còn lại bị lép, đen và năng suất chỉ đạt 20 đến 30kg/sào. Hơn 10 thửa ruộng liền kề cũng trong tình trạng tương tự. "Chi phí vốn liếng một sào ruộng từ 250 đến 300 nghìn đồng, chưa kể công chăm sóc. Không cắt thì tiếc, cắt thì chẳng đủ ngày công chứ chưa nói đến kéo lại vốn đã bỏ ra" - chị Quỳnh xót xa nói.

Ở xã Mỹ Hưng kế bên, vụ lúa này cũng bị giảm năng suất so với dự kiến. Chị Tạ Thị Hiền, thôn Quảng Minh đang thu hoạch những diện tích cuối cùng chỉ vào mấy bao tải thóc vừa được tuốt xong, phân bua: "Một sào lúa chưa được 3 tải thóc, hạt lép, hạt đen nhiều, đến khi phơi khô chắc chẳng được bao nhiêu. Năm nay trồng lúa cầm chắc lỗ vốn. Đầu vụ lúa tốt bời bời nhưng đúng lúc lúa trổ bông thì mưa suốt ngày đêm, hỏi làm sao cây lúa không bị ảnh hưởng". Theo Chủ tịch UBND xã Mỹ Hưng Nguyễn Bá Mát, đến hết ngày 25-9, tổng diện tích 366ha lúa vụ mùa của xã cơ bản thu hoạch xong, năng suất toàn vụ ước đạt khoảng 50 tạ/ha, thấp hơn so với dự kiến đầu vụ 8 tạ/ha…

Ngược lên phía tây thành phố, tại xã Phú Kim, huyện Thạch Thất, người dân cũng đang phải đối mặt với tình cảnh tương tự. Toàn xã gieo cấy 328ha, nhưng qua kiểm tra cho thấy, lúa mùa năm nay năng suất giảm so với những năm trước do điều kiện thời tiết không thuận lợi, mưa nhiều. Đặc biệt, đối với BC15 là giống lúa mẫn cảm với điều kiện ngoại cảnh, lại trổ bông đúng lúc gặp trời mưa lâu ngày nên không được phơi màu đã ảnh hưởng đến năng suất chung của toàn xã. Theo Phó Trưởng phòng Kinh tế huyện Thạch Thất Nguyễn Văn Toàn, năng suất lúa mùa của huyện năm nay dự báo không đồng đều, một số xã sẽ giảm do ảnh hưởng của thời tiết và sâu bệnh. Tuy nhiên, về mặt bằng chung, theo thống kê bước một thì năng suất toàn huyện ước đạt trên 56 tạ/ha.

Theo nhận định chung từ các địa phương và người dân, vụ mùa năm 2013, năng suất lúa ở một số địa phương có thể giảm từ 10 đến 15% so với dự kiến. Ngoài lý do thời tiết, có một số diện tích bị mất trắng do mưa lũ gây ra từ cơn bão số 5 và số 6. Tại huyện Chương Mỹ, trong hai cơn bão số 5 và số 6, diện tích trồng lúa của các xã dọc sông Bùi đã bị ảnh hưởng nặng do nước lũ lên cao, mất trắng hơn 600ha. Tại huyện Thạch Thất, khoảng 17ha lúa mùa ở các xã Đồng Trúc, Lại Thượng, Cần Kiệm cũng bị mất trắng do nằm ngoài sông.

Trưởng phòng Trồng trọt (Sở NN&PTNT Hà Nội) Nguyễn Thị Thoa cho biết, đến thời điểm này toàn thành phố đã thu hoạch được khoảng 60% trong tổng số gần 102.000ha diện tích lúa vụ mùa 2013. "Hiện chưa có đánh giá chính thức về năng suất nhưng vụ mùa này cây lúa bị ảnh hưởng bởi thời tiết bất lợi. Năm nay là một trong số ít năm trong tháng 8 có đến 17 ngày mưa liên tiếp, nửa đầu tháng 9 thì cũng có 13 ngày mưa, số giờ nắng giảm thấp nhất trong vòng 50 năm trở lại đây. Đáng nói, thời điểm này lại trùng đúng lúc lúa mùa trổ bông và kết hạt nên sẽ ảnh hưởng đến chất lượng của bông lúa" - bà Thoa phân tích.