Vì sao tiền… chờ dự án?

Trong đề án XDNTM đã được HĐND TP Hà Nội thông qua, toàn thành phố phải hoàn chỉnh 376 đề án quy hoạch và xây dựng mới 711 đề án quy hoạch XDNTM, với kinh phí khoảng 94 tỷ đồng (bình quân khoảng 234 triệu đồng/xã). Sau hơn 2 năm thực hiện, đến nay mới có 263/401 xã lập được quy hoạch sử dụng đất và hạ tầng thiết yếu cho phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ; trong đó 75 xã đạt chuẩn theo tiêu chí NTM, 188 xã chưa đạt chuẩn, cần phải rà soát, điều chỉnh và 138 xã chưa có quy hoạch. Trong số 75 xã lập được quy hoạch phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội, môi trường, thì chỉ có 11 xã đạt chuẩn, 64 xã phải rà soát, điều chỉnh lại và còn tới 326 xã chưa có quy hoạch, phải làm mới. Đối với quy hoạch phát triển các khu dân cư mới và chỉnh trang các khu dân cư hiện có theo hướng văn minh, bảo tồn bản sắc văn hóa, mới có 154 xã lập được quy hoạch; trong đó 30 xã đạt chuẩn, 124 xã phải rà soát, điều chỉnh và 247 xã chưa có quy hoạch. Nhìn chung, công tác quy hoạch chưa được quan tâm đúng mức, số xã có quy hoạch thấp, chất lượng quy hoạch không cao, chưa thường xuyên rà soát, điều chỉnh, bổ sung kịp thời cho phù hợp với thực tế. Hầu hết các địa phương không quan tâm đến một số quy hoạch như: Quy hoạch sử dụng đất, phát triển các khu dân cư… Nhận thức của cán bộ Ban chỉ đạo, Ban quản lý XDNTM về "Quy hoạch và thực hiện theo quy hoạch" chưa đầy đủ, thống nhất. Tiến độ thực hiện đề án quy hoạch của hầu hết các xã chậm, chờ đề án của xã được phê duyệt và đặc biệt là chờ có tiền… mới làm quy hoạch.

Theo kế hoạch, giai đoạn 2010-2015, các huyện, thị xã triển khai chỉ đạo 160 xã lập đề án XDNTM cùng với 19 xã làm điểm, phấn đấu đến cuối năm 2015, toàn thành phố có 180/401 xã (45%) đạt tiêu chí NTM và đến năm 2020 có 70% số xã đạt tiêu chí NTM. Ngoài các xã triển khai đề án XDNTM giai đoạn 2010-2015, toàn bộ các xã phải hoàn thành nội dung lập quy hoạch và tăng cường đầu tư thực hiện các dự án, chương trình mục tiêu phát triển sản xuất, xóa phòng học tạm, nâng cấp trạm y tế cơ sở, đường giao thông nông thôn, kênh mương, thủy lợi… Công tác lập đề án XDNTM của 19 xã điểm là bài học kinh nghiệm cho các xã triển khai giai đoạn sau, nhất là công tác lập quy hoạch phải đi trước một bước. Khảo sát, đánh giá thực trạng các tiêu chí để xác định nhu cầu, khối lượng đầu tư, chương trình, nhiệm vụ theo 19 tiêu chí là điều kiện tiên quyết, quan trọng đối với quy trình lập đề án XDNTM của các xã. Do vậy, nhiệm vụ đặt ra cho các huyện, thị xã, xã là phải triển khai ngay việc rà soát, điều chỉnh, bổ sung và làm mới các đồ án quy hoạch theo tinh thần những quy hoạch đã có, chưa đạt chuẩn làm trước, quy hoạch chưa có thì khởi động, triển khai ngay việc ký hợp đồng với các đơn vị, doanh nghiệp chuyên ngành, không chờ đề án được duyệt mới làm quy hoạch. Quy hoạch hoàn chỉnh xong trình cấp có thẩm quyền phê duyệt trước và quan tâm chỉ đạo hoàn thành 3 nhóm quy hoạch theo quy định và hướng dẫn của trung ương. Đối với các loại quy hoạch chi tiết về giao thông, thủy lợi, điện, các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, điểm công nghiệp và chỉnh trang khu dân cư hiện có… các huyện, thị xã giao cho các phòng, ban chuyên môn chỉ đạo, hướng dẫn, giúp xã chủ động lập quy hoạch trình UBND huyện, thị xã phê duyệt. Tổ chức khảo sát, đánh giá thực trạng mức độ đạt được của từng tiêu chí theo quy định để tổng hợp theo hướng của thành phố. Sau khi tổng hợp hoàn thiện đề án sơ bộ, các xã tổ chức họp dân các thôn để quán triệt, tuyên truyền, lấy ý kiến tham gia đóng góp xây dựng đề án; lựa chọn dự án cần thiết, cấp bách triển khai trước, thảo luận xây dựng kế hoạch và phương án huy động vốn, nguồn nội lực ở địa phương.

Ngân sách thành phố đã chủ động bố trí kinh phí cho công tác lập quy hoạch, kinh phí hỗ trợ trực tiếp các dự án và dự án lồng ghép hơn 600 tỷ đồng từ năm 2011, hiện vẫn đang chờ hồ sơ dự án thành phần thuộc đề án XDNTM của xã đủ điều kiện để giao kế hoạch vốn. Chính vì vậy, các địa phương phải đẩy nhanh mới kịp tiến độ.