Thắp sáng tình người nơi xa xứ

"Rằng qua cơn hoạn nạn mới hiểu tận lòng nhau", câu ca của người xứ Nghệ quả không sai chút nào. Có thể nói, tháng 8 vừa qua là những ngày buồn nhất của cộng đồng người Việt tại Nga. Dù không muốn nhưng chúng tôi vẫn phải chứng kiến cảnh hàng trăm đồng bào mình bị bắt vì lý do nhập cảnh bất hợp pháp. Bên ngoài khu vực tạm giữ, hàng nghìn người hồi hộp, lo lắng vì không biết con em, bạn bè mình trong đó ra sao. Còn những người bị tạm giữ bên trong thì, mệt mỏi lo cho số phận mình rồi sẽ đến đâu? Thông tin dồn dập cập nhật trên báo mạng của Nga và Việt Nam nóng từng ngày. Rất may, với sự nhiệt tình vào cuộc của Bộ Ngoại giao, của Đại sứ quán Việt Nam tại LB Nga, cùng với sự đồng cảm nhiệt tình của phía nước bạn nên những khó khăn đã nhanh chóng được tháo gỡ.

Số người bị bắt giữ được làm thủ tục xuất cảnh đã tăng lên đáng kể. Từ chỗ gần 600 người bị bắt, nay chỉ còn hơn 100 người chờ giải quyết nốt các thủ tục. Khâu làm hộ chiếu được cơ quan chức năng hai nước ưu tiên hàng đầu. Cũng vì tâm lý lo lắng nên một số người Việt ta lúc bị bắt khai báo thiếu trung thực làm ảnh hưởng đến tiến độ xử lý hồ sơ của các nhà chức trách.

Những ngày này, cán bộ, nhân viên của Đại sứ quán Việt Nam tại LB Nga luôn tất bật. Các đội tình nguyện của cộng đồng người Việt, các em sinh viên tình nguyện cũng quên hết mệt nhọc giúp đỡ đồng bào của mình, mong họ được hồi hương trong thời gian sớm nhất.

Những người có trách nhiệm ở Ban Công tác cộng đồng, Ban Lãnh sự, Ban An ninh, Ban Chính trị… của Đại sứ quán Việt Nam tại Nga vô cùng tất bật, trong những ngày này. Có hôm, các anh, chị làm việc đến 3h sáng. Nhiều khi chưa kịp bưng bát cơm muộn, họ lại phải vội vã vào với bà con ở trại lều bạt Golyanovo để giải quyết các công việc đột xuất như chăm lo sức khỏe cho bà con, phối hợp với cơ quan chức năng nước bạn hoàn tất các thủ tục pháp lý cho người Việt hồi hương...

Gặp chúng tôi, anh H.A. ở Ban Công tác cộng đồng thổ lộ: "Hôm nay, giải quyết một núi công việc anh à. Nhẹ bớt chút, nhưng mai lại vào giải quyết tiếp, cũng vì bà con cả. Mong cho họ sớm được hồi hương!".

Cũng theo anh H.A, giải quyết công việc tồn đọng rất phức tạp và có nhiều mâu thuẫn phát sinh, thậm chí có lúc phải tranh luận gay gắt với phía nước bạn để tìm ra tiếng nói chung. Với tinh thần cầu thị, nhà chức trách Nga cũng đã hiểu, thông cảm và họ giúp đỡ nhiệt tình đúng với phong cách người Nga. Không chỉ giúp về thủ tục xuất cảnh, phía nước bạn còn chăm lo từng bữa ăn và sức khỏe của người Việt đang bị tạm giữ. Hơn thế nữa, chi phí cho một người Việt từ lúc bị bắt cho đến khi xuất cảnh hồi hương không phải là nhỏ, riêng tiền vé máy bay đã gần 1.000 USD/người. Ban đầu, nước bạn định sử dụng 2 chuyên cơ để đưa người Việt Nam hồi hương nhưng do vướng mắc trong hồ sơ nên phải tiến hành theo từng đợt.

Ngay hôm 6-8, khi gặp anh H.A. trong Ban Công tác cộng đồng ở cổng trại Golyanovo, chúng tôi (mấy anh em trong Hội Người Việt Nam định cư tại Nga) tỏ ý muốn thông qua anh được vào trong tiếp xúc với bà con xem có thể giúp đỡ được gì chăng, nhưng cũng đành chịu. Theo nguyên tắc, phía nước Nga chỉ đồng ý để những người có trách nhiệm vào khu vực này.

Chúng tôi thực sự xúc động chứng kiến cảnh các em sinh viên tình nguyện (trong vai trò phiên dịch viên) giúp đỡ cho bà con khi làm việc với nhà chức trách Nga. Thời gian này đang độ nghỉ hè nhưng khi thấy đồng hương gặp nạn, các sinh viên sẵn sàng hoãn các tua du lịch hoặc hủy các buổi làm thêm để giúp bà con người Việt hoàn tất các thủ tục pháp lý.

Hay như vợ chồng anh Th. và chị Tr., dù thu nhập của gia đình anh chị chẳng có là bao nhưng lúc nào cũng nhiệt tình vì lợi ích chung của bà con cộng đồng. Chị Tr. sức khỏe yếu mà vẫn sẵn sàng vào chăm sóc sức khỏe cho người Việt bị đau yếu đang trong trại tạm giữ, anh Th. thì đôn đáo chạy ngược, chạy xuôi cùng các Hội đoàn cộng đồng để vận động bà con quyên góp ủng hộ, giúp các đồng hương trong trại sớm ổn định về vật chất, tinh thần, chờ ngày hồi hương...

Chúng tôi nhận thấy, trong hoạn nạn, tình người Việt Nam ta vẫn là trên hết. Dẫu biết rằng vấn đề người Việt nhập cư ở nước ngoài còn nhiều phức tạp, trăn trở và trong sự việc cụ thể này tinh thần "tương thân tương ái" của người Việt ta một lần nữa được thắp sáng.

Thông tin mới nhất chúng tôi vừa nắm được, tỉnh Vogagratxcơ đang phối hợp cùng Đại sứ quán Việt Nam tại LB Nga hợp tác phát triển nguồn nhân lực phục vụ ngành nông nghiệp nước bạn. Đây là tín hiệu tốt nhằm giải quyết vấn đề công ăn việc làm cho một khối lượng lớn người Việt đang làm ăn sinh sống tại LB Nga cũng như kế hoạch đưa lao động từ Việt Nam sang Nga.

Hy vọng với mối quan hệ hợp tác lâu dài, cuộc sống của cộng đồng người Việt tại Nga từng bước được cải thiện cũng như hạn chế được tình trạng nhập cư bất hợp pháp tồn tại bấy lâu nay.