Cần lắm sự thận trọng

Câu tục ngữ "cờ bạc là bác thằng bần" từ xa xưa vẫn còn nguyên giá trị. Hẳn không phải ngẫu nhiên.

Về pháp lý, pháp luật hiện hành cấm đánh bạc và tổ chức đánh bạc dưới mọi hình thức (Điều 248 và Điều 249 Bộ luật Hình sự). Dĩ nhiên, để ban hành quy định này, các nhà làm luật phải căn cứ trên những cơ sở khoa học pháp lý chặt chẽ. Ngoài đời sống, đánh bạc vẫn được coi là đi liền với những tệ nạn xã hội, gây mất trật tự xã hội, ảnh hưởng đến cuộc sống gia đình, thậm chí nhiều kẻ từ "bác thằng bần" đã nhanh chóng trở thành những tên tội phạm. Nói như vậy, không phải là bây giờ cho phép thì các nhà làm luật thiếu cơ sở, nhưng rõ ràng theo báo cáo đánh giá tác động của nghị định về kinh doanh đặt cược mới chỉ nêu ra những tác động tích cực như đẩy lùi cá cược bất hợp pháp, tạo công ăn việc làm, thu hút đầu tư, tăng thu ngân sách để phục vụ các mục tiêu phúc lợi xã hội… nhưng cũng chỉ chung chung như vậy và chưa đánh giá đầy đủ tác động tiêu cực của nó. Mà đây mới chính là vấn đề lớn.

Những tác động tiêu cực của hoạt động kinh doanh cá cược với xã hội thật khó có thể đo đếm cụ thể, nhưng nó lại như những con sâu gặm nhấm dần vào cơ thể xã hội. Ngoài tác động trực tiếp đến từng đối tượng, nhóm người, các tệ nạn xã hội xuất phát từ cờ bạc cũng làm phát sinh những chi phí gián tiếp để xử lý hậu quả, mà chắc chắn con số không hề nhỏ.

Quan điểm của những người ủng hộ cho phép kinh doanh cá cược và cho người Việt vào casino thì việc này không chỉ vì mục tiêu kinh tế mà nhằm giải quyết vấn đề xã hội. Nhưng giải quyết như thế nào thì chưa được làm rõ.

Thực tế, Nhà nước đang cho phép loại hình xổ số tồn tại hợp pháp. Xét cho cùng, xổ số cũng là một dạng "may rủi" theo kiểu "đỏ đen". Người dân, dù giàu hay nghèo, đều có thể chơi vé số mà không sợ vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, từ lâu những thứ ăn theo vé số như lô đề, cầu số đã quá phổ biến. Và dĩ nhiên, hệ lụy từ nó cũng không ít, thậm chí vô cùng ghê gớm.

Rõ ràng, trước vấn đề đặc biệt nhạy cảm như thế này, nhất thiết phải có sự đánh giá chi tiết, đầy đủ, đúng mức, các quy định cần rõ ràng, chặt chẽ hơn, chứ không thể chỉ dựa vào những suy diễn định lượng chung chung. Trước khi "nhấn nút khởi động" cho sự ra đời văn bản pháp lý loại này cần thiết phải có sự đánh giá sát nhất về tác động đối với kinh tế - xã hội, an ninh trật tự. Không nhất thiết quốc tế có cái gì thì chúng ta phải có cái đó, vì có nhiều việc còn cần dựa trên văn hóa, phong tục, điều kiện cụ thể. Nếu chấp nhận rồi để sau đó công an hay các cơ quan quản lý liên quan lại tất tả lo chạy theo xử lý hệ quả là điều phải tuyệt đối tránh. Những hệ quả xấu từ nạn cờ bạc trong thực tế chắc chắn ai cũng hiểu. Đang cấm mà quản còn chưa nổi thì nói gì thả nổi sẽ quản ra sao? Chỉ khi những người muốn "hợp pháp hóa" cờ bạc lý giải được các vấn đề trên một cách khoa học, khi ấy mới nên xem xét việc chấp thuận.