Bộ Ngoại giao Việt Nam đang tích cực bảo hộ công dân

Đến ngày 9-8, hơn 2.500 người thuộc nhiều quốc tịch đã bị tạm giữ, trong đó có hơn 600 người Việt Nam. Hiện tại, số người này đã được đưa tới khu trại dựng tạm ở ngoại ô Mátxcơva trong vòng canh giữ nghiêm ngặt của cảnh sát địa phương. Đa số những người Việt Nam bị bắt là lao động tại các xưởng may bất hợp pháp và dự kiến nhà chức trách sở tại sẽ trục xuất những người này về nước trong thời gian sớm nhất có thể. Chiến dịch truy quét đang tiếp tục được thực hiện sau vụ một nhóm cư dân Daghestan hành hung một sĩ quan cảnh sát hình sự trong lúc đang bắt giữ một nghi can hiếp dâm tại khu chợ Matveevsky ở phía tây Mátxcơva vào ngày 27-7.

Do các điểm tạm giam nhập cư bất hợp pháp ở Mátxcơva đều quá tải nên chính quyền đã phải căng 200 lều bạt quân sự ngay trên mặt đường nhựa gần những xưởng may bất hợp pháp, nơi những người Việt Nam vừa bị tạm giữ từng làm việc, ở đường Irtưski proezd-2. Hàng trăm buồng vệ sinh di động và bếp ăn dã chiến cũng được mang tới để phục vụ nhu cầu thiết yếu của những người bị tạm giữ.

Ngay sau khi nhận được thông tin, Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo Đại sứ quán (ĐSQ) Việt Nam tại Nga làm việc với các cơ quan chức năng sở tại để tiến hành các biện pháp bảo hộ công dân Việt Nam. ĐSQ Việt Nam đã cử đoàn công tác gồm cán bộ lãnh sự và đại diện Ban công tác cộng đồng trực tiếp xuống địa bàn tìm hiểu vụ việc và làm việc với các cơ quan chức năng địa phương. Đoàn công tác đã yêu cầu chính quyền địa phương trước mắt bảo đảm các điều kiện sinh hoạt, ăn ở cho công dân Việt Nam và được đồng ý. Hiện ĐSQ Việt Nam đang theo dõi sát và phối hợp chặt chẽ với chính quyền nước bạn để hỗ trợ bà con.

Trưởng phòng lãnh sự ÐSQ Việt Nam tại Mátxcơva Lê Hồng Trường cho biết, ÐSQ đã gặp các cơ quan chức năng của Nga như Bộ Ngoại giao, đại diện thành phố Mátxcơva, cảnh sát và ban phụ trách trại để yêu cầu bảo đảm điều kiện sinh hoạt và ăn ở cho người lao động trong thời gian bị tạm giữ. ÐSQ cũng đã lập đường dây nóng hỗ trợ bà con và gia đình; đồng thời tiếp tục bám sát tình hình, phối hợp với các cơ quan trong nước và phía bạn để giải quyết vụ việc. Đa số các công dân Việt Nam đang bị tạm giữ không có giấy tờ tùy thân. Do đó, Phòng Lãnh sự Việt Nam đã đề nghị thân nhân hoặc bạn bè thân quen nếu có giữ hộ chiếu của những người này thì chuyển ngay tới Phòng Lãnh sự ĐSQ tại Nga (theo địa chỉ 119021 Moscow, Russia, Bolshaya Pirogovskaya, 13) để tạo điều kiện sớm hoàn thành thủ tục về nước với những người vừa bị tạm giữ.

Theo nguồn tin mới nhất, chính quyền Mátxcơva đã cung cấp 2 tấn gạo cho những người Việt Nam bị tạm giữ tại khu lều trại để thay thế món kiều mạch, vốn không hợp với khẩu vị của người Việt. Hơn 50 quạt điện, ga trải giường và thuốc kháng khuẩn cũng được mang đến khu trại để cải thiện tình hình sinh hoạt cho những người đang bị tạm giữ.

Trao đổi với Báo Hànộimới về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Thanh Sơn cho biết, việc hàng trăm người Việt Nam vừa bị bắt giữ tại Mátxcơva nằm trong chiến dịch chung của Chính phủ Nga là làm trong sạch không khí lao động nước ngoài. Lao động người nước ngoài ở Nga không chỉ có người Việt Nam mà còn ở nhiều nước khác nhau như Trung Quốc, Pakistan, Ấn Ðộ…

Về câu hỏi trong thời gian gần đây có nhiều người Việt Nam nhập cư bất hợp pháp tại Nga, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Sơn nhận định, các công dân khi xuất cảnh khỏi Việt Nam sang Nga đều là hợp pháp, vì họ không thể xuất cảnh bất hợp pháp với số lượng lớn như vậy. Trong quá trình sử dụng lao động tại chỗ, có những công ty không gia hạn thời gian cư trú cho người lao động nên những người này sẽ trở thành cư trú bất hợp pháp. Thời gian qua, có nhiều xưởng may "đen" ở Nga sử dụng lao động bất hợp pháp. Đây là những nơi dung túng cho công nhân, những công ty sử dụng lao động trái phép. Mâu thuẫn là việc sử dụng lao động của các công ty và người lao động chưa minh bạch. Ở công ty này họ là hợp pháp, sang công ty kia là bất hợp pháp vì họ không được đăng ký cư trú. Vì thế, dẫn đến tình trạng lao động cư trú bất hợp pháp tăng dần theo từng năm. Theo ông Sơn, trách nhiệm chính là các công ty sử dụng lao động tại chỗ chưa quan tâm tới người lao động. Cùng với đó, Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài chưa có biện pháp kiên quyết với các chủ sở hữu lao động không có tinh thần tự giác đăng ký cho người lao động sau khi họ hết thời hạn cư trú. Đó là nguyên nhân gây ra thiệt thòi cho công nhân Việt Nam khi có các cuộc kiểm tra của chính quyền nước sở tại về pháp lý, trong đó có Nga.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Sơn cho rằng, sự can thiệp kịp thời của cơ quan đại diện ở nước ngoài với các cơ quan chức năng của Nga, hàng trăm lao động Việt Nam bị bắt giữ vừa qua sẽ được giải quyết phù hợp. Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài là cơ quan có trách nhiệm chỉ đạo, phối hợp với các cơ quan ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài để giải quyết tốt những vụ việc như trên.