Miền bắc Australia xuất hiện ngôn ngữ mới

Theo Giáo sư Carmel O'Shannessy, khoa ngôn ngữ, trường Đại học Michigan tại thành phố Ann Arbor, bang Michigan, Mỹ, loại ngôn ngữ mới có tên gọi là Light Warlpiri, được sử dụng bởi gần 300 người dân sống ở vùng sa mạc hẻo lánh cách thị trấn Katherine, miền bắc Australia khoảng 644 km. Bài viết của vị giáo sư này về ngôn ngữ mới đăng trên tạp chí The Journal Language ngày 18/6 vừa qua.

Light Warlpiri là một dạng ngôn ngữ “hỗn tạp” bởi nó được pha trộn đặc điểm ngôn ngữ của nhiều loại, gồm tiếng Warlpiri truyền thống, sử dụng bởi 6.000 người dân bản địa sống rải rác ở khắp vùng sa mạc Tanami miền bắc Australia; tiếng Kriol, loại ngôn ngữ Creole phát triển dựa trên nền tiếng Anh căn bản, sử dụng ở các vùng miền khác nhau của đất nước, và tiếng Anh chính thống.

Lần đầu tiên, giáo sư O'Shannessy phát hiện ra tiếng Light Warlpiri, khi bà bắt đầu làm việc tại một trường học ở miền bắc Australia. Nơi đây, học sinh được dạy tiếng Warlpiri truyền thống. Bà nhận thấy, một số học sinh có biểu hiện lai tạp nhiều ngôn ngữ cùng lúc khi chúng giao tiếp. Vì vậy, bà bắt đầu theo dõi và tìm hiểu sự việc.

O'Shannessy cho rằng, Light Warlpiri bắt đầu hình thành từ những thập niên 1970 và 1980, khi trẻ em pha tạp giữa tiếng Anh, tiếng Kriol và Warlpiri tạo thành tiếng Light Warlpiri trong giao tiếp hàng ngày. Dần dần sau đó, người lớn lại truyền lại cho thế hệ con trẻ và tiếng Light Warlpiri được phát triển từ đó

Bà O'Shannessy cho biết: "Điểm độc đáo nổi bật của ngôn ngữ Light Warlpiri là hầu hết các động từ có nguồn gốc từ tiếng Anh, hoặc tiếng Kriol, nhưng hầu hết các yếu tố ngữ pháp lại xuất thân từ tiếng Warlpiri".

Một phát hiện thú vị về ngôn ngữ Light Warlpiri, đó là từ ngữ có thể sắp xếp theo bất kỳ thứ tự nào trong câu, và người nói có thể dùng hậu tố đi kèm theo danh từ để thể hiện cấu trúc ngữ pháp. Ví dụ: "yu-m," trong đó “yu” nghĩa là “you” trong tiếng Anh (bạn, anh, chị…), và hậu tố “m” thể hiện thì hiện tại và thì quá khứ.

Ngôn ngữ “hỗn tạp” không phải là một hiện tượng lạ, tuy nhiên sự cải biến về mặt ngữ pháp ở tiếng Light Warlpiri được xem là điều hiếm gặp.