Phải là đối thoại!

Văn hóa - Ngày đăng : 05:58, 12/05/2013

(HNM) - Những ngày qua, nổi lên vụ việc album "Thằng Mõ 1" của nhạc sĩ Ngọc Đại, dù không được cấp phép phát hành nhưng vẫn được nghệ sĩ phổ biến rộng rãi. Điều đáng nói là nhiều ca từ trong đó được cho là dung tục, thô thiển. Trong khi cơ quan quản lý nhà nước chưa có quyết định xử lý, thì số lượng đĩa được tiêu thụ theo như nhạc sĩ này nói thì đã lên tới khoảng gần 1.000 bản.

Không khẳng định được rằng số lượng ấy bán được có phải vì đĩa hay hay không, nhưng chắc chắn rằng con số tò mò sẽ rất nhiều. "Thú chơi" mới này của Ngọc Đại cũng khiến dư luận có nhiều ý kiến khác nhau: Người cho rằng nó là đời thường, người bảo không phải cái gì đời thường cũng mang ra hát được… Thậm chí, ngay trong giới truyền thông cũng nổ ra những tranh luận ngầm. Một bên cho rằng nghe đi rồi hãy phán xét, bên kia nói nghe rồi nhưng không thể nào… thưởng thức nổi.

Vẫn biết nghệ sĩ là cá tính, luôn thường trực những bùng nổ về ý tưởng, sáng tạo có khi khác biệt, đi ngược hẳn với số đông. Những thử nghiệm cũng là cần có, nó giải phóng năng lượng của người làm nghệ thuật. Nhưng có phải thử nghiệm nào cũng có thể phổ biến rộng rãi đến đám đông? Thậm chí ngay cả khi đến với đám đông cũng cần có sự phân loại đối tượng, có sự chia sẻ, định hướng của giới làm nghề…

Có thể không hoàn toàn giống nhau về bản chất nhưng có hai vụ việc khác trong làng văn nghệ cũng phản ánh những giằng co giữa cá tính sáng tạo và quy chuẩn chung của quản lý nhà nước, đạo đức xã hội. Đó là bộ phim hành động "Bụi đời chợ Lớn" bị hoãn chiếu, phải sửa chữa vì nhiều yếu tố bạo lực. Bên cạnh đó là dịch phẩm "Những thứ họ mang" có những từ dịch tục giữ nguyên… Hai bên đều có những lý lẽ riêng của mình, nhưng có một lối đi giữa hai bên mà một lão dịch giả đã nói rất chí lý, đó là sự "chừng mực" thì vẻ như ít được để ý tới. Rõ ràng, cái gì không được công chúng chấp nhận chắc chắn không có nghệ sĩ hay nhà quản lý nào áp đặt được. Sự chừng mực ở đây là để các bên có những ứng xử "đẹp". Nghệ sĩ có nên đứng ngoài pháp luật ? Và hành lang cho nghệ sĩ có cần những sự rộng mở hoặc lối rẽ riêng thỏa mãn sự sáng tạo không?

Phải là đối thoại với tinh thần chia sẻ mới hòng tiếp cận được lời giải!

Người lái đò