Côlômbia và cuộc chiến 40 năm chống lại FARC

Mặc dù chuẩn bị kỷ niệm lần thứ 40 thành lập nhóm nổi loạn nổi tiếng ở Côlômbia trong tuần này (nhóm này có tên viết tắt là FARC), nhưng lực lượng của họ vẫn tích cực đào hào để chôn giấu lương thực thực phẩm trong các vùng sườn núi với hy vọng rằng chiến thắng cuối cùng sẽ thuộc về họ. Lực lượng này có trang bị vũ khí hiện đại một ý chí thép để chống lại chính phủ hiện nay của Côlômbia với niềm tin cuối cùng họ sẽ chiến thắng.

Mới rồi trên trang Web của FARC đăng tải một lời thông báo gọi Tổng thống Mỹ George W. Bush giống như những kẻ theo chủ nghĩa phátxít và những kẻ thích dương oai diễu võ. Nằm trên sườn đồi xanh mướt thuộc miền Tây Côlômbia là căn cứ địa của tổ chức FARC, thủ lĩnh chỉ huy quân nổi loạn cho biết hiện nay họ đang tích trữ lương thảo và chia nhỏ tổ chức thành nhiều nhóm nhỏ ba người một để tránh sự chú ý của quân đội của chính phủ. Trong năm ngày qua, một loạt các cuộc đánh bom khủng bố trùng với lễ kỷ niệm ngày thành lập FARC đã làm 13 người thiệt mạng và hơn 100 người bị thương.

Được sự hỗ trợ hàng tỷ đô la từ quân đội Mỹ, quân đội Côlômbia hiện đang thực hiện ý chí cứng rắn của Tổng thống Alvaro Uribe nhằm mục đích hạ gục được cuộc nổi loạn kéo dài lâu nhất này ở Mỹ Latinh. Trong bài phát biểu tại căn cứ quân sự ở miền Nam Côlômbia, Tổng thống Uribe thúc giục lực lượng quân đội và cảnh sát liên tục tấn công các dinh luỹ của quân nổi loạn, ông cho biết FARC đã bị quân đội Côlômbia đánh bại năm 1998 và ông tuyên bố rằng lực lượng quân đội quân đội của ông sẽ đánh gục hoàn toàn tổ chức phiến loạn này vào những tháng đầu năm 2005 sắp tới. Các lực lượng an ninh, do Cục tình báo Mỹ hỗ trợ, đã bắt giữ được một số thủ lĩnh khủng bố trong khu vực và thậm chí bắt giữ được cả thủ lĩnh cấp cao của FARC, Simon Trinidad, tại Êcuađo năm tháng trước đó.

Nhưng người ta cho biết Marulanda, người đồng sáng lập tổ chức FARC, 74 tuổi hiện vẫn đang là thủ lĩnh cầm đầu của tổ chức phiến loạn này. Marulanda nổi tiếng với khả năng đoán trước được tình huống để tránh được những người đang săn lùng ông ta. Một quân sỹ đã nghỉ hưu ông Gen. Alvanro Tovar, người đã lãnh đạo rất nhiều các hoạt động quân sự chống lại băng đảng của Marulanda trong vòng 4 thập kỷ qua cho biết "ông ta có một giác quan rất nhạy cảm giúp ông biết được quân đội đang đóng quân ở đâu và sẽ dời đi vào thời gian nào".

Bốn mươi năm trước, Marulanda, tên thật là Pedro Antonio Marin-đã từng cùng các phiến quân hoạt động tại Gaitania, nới chỉ cách thủ đô của Côlômbia, Bogota chưa đầy 100 km. Chính phủ Côlômbia đã phái quân truy lùng Marulanda và đồng bọn của Marulanda, vì lo sợ Marulanda gây dựng phong trào nổi loạn đang lan toả rộng khắp. Malcolm Deans, một chuyên gia Mỹ Latinh tại trường Đại học Oxford cho biết "Đã cả một kỷ nguyên trôi qua khi dẫy núi Andes trở thành ngôi nhà an toan nhất cho lực lượng FARC". Theo một số người dân địa phương tiết lộ, chính Marulanda, còn có một biệt danh khác là "Thiện xạ" khi ông sát hại một cảnh sát bằng một phát đạn cách 500m và sau đó 40 người đã chạy ẩn vào trong núi, họ thành lập nhóm FARC. Trong hồ sơ của cảnh sát Côlômbia nói về kẻ nổi loạn này cho biết: " "Marulanda là một người đàn ông lạnh lùng, khó gần và rất hay nghi ngờ. Đó là lý do tại sao ông ta vẫn còn sống sót". Nhiều người cho rằng Nhóm FARC có khoảng 15.000 tay súng, và hoạt động của chúng được mở rộng khi nhóm tham gia buôn bán Cocain vào những năm 1990. Dính líu vào các hoạt động buôn lậu ma tuý, bắt cóc và hàng loạt các hoạt động khủng bố khác, FARC đã được liệt vào danh sách các tổ chức khủng bố nổi tiếng mà Mỹ đã ghi vào trong danh sách những tổ chức khủng bộ đáng sợ nhất thế giới hiện nay.

Nhiều nhà quan sát cho rằng FARC đã phát triển thành một trong những băng đảng tội phạm có quy mô lớn nhất thế giới, trong khi đó một số người khác lại khăng khăng một điều rằng thủ lĩnh của những băng đảng này vẫn đang tập trung đấu tranh vì người nghèo. Đặc phái viên của Liên Hợp Quốc, ông James LeMoyne năm ngoái đã đứng ngoài vòng tranh luận ở Côlômbia khi ông tin rằng có một số thành viên của FARC hoạt động có ý thức. Valencia Tovar, hiện đã 83 tuổi và đang nghỉ hưu tại Bogota cho biết, vào năm 1964 quyết định tấn công phong trào nổi loạn khi mới còn manh mún là một quyết định đúng đắn tuy vậy đáng nhẽ ra cần phải có những bản kế hoạch hành động cụ thể.

Các nhà phân tích cho rằng quân nổi loạn hay quân đội Côlômbia, không bên nào có thể đánh bại được bên nào. Tổng thống Uribe, người vẫn đang còn là được các cử tri tín nhiệm khi ông nỗ lực chấm dứt cuộc nổi loạn đã giết hại khoảng 3.500 người trong một năm, cho biết, ông mong muốn có thể trấn áp được tổ chức FARC đến mức FARC phải có đàm phán hoà bình với quân chính phủ. Tuy vậy, không có một tia hy vọng nào cho thấy tổ chức khủng bố có ý định từ bỏ tham vọng giành quyền lực trong tay. Thủ lĩnh FARC cho biết, "Chúng tôi sẽ tiến vào Dinh thự tổng thống trong thời gian gần đây nhất". 

Mai Hương