Có nên chấm dứt độc quyền vàng?

Ngày 16-4, có 25.700 lượng vàng trúng thầu, với mức giá cao nhất là 38,92 triệu đồng/lượng, thấp nhất 38,7 triệu đồng/lượng, còn mức giá chào sàn là 38,67 triệu đồng/lượng. Với mức giá này, so với giá thị trường vào thời điểm 15h, giá vàng trúng thầu thấp hơn vàng SJC khoảng 2 triệu đồng/lượng. Cụ thể, trên thị trường Hà Nội, vào lúc 15h, vàng miếng SJC được giao dịch với giá 40,05 triệu đồng/lượng (mua vào)-40,85 triệu đồng/lượng (bán ra). Trong khi đó, vàng miếng thương hiệu Rồng Thăng Long của Bảo Tín Minh Châu "rẻ" hơn vàng SJC 2 triệu đồng/lượng, niêm yết ở mức 38,05 triệu đồng/lượng (mua vào)-38,85 triệu đồng (bán ra). Nếu so với giá vàng trên thị trường thế giới, kỷ lục chênh lệch giá mới được lập đối với thị trường vàng trong nước là 6 triệu đồng/lượng, một khoảng cách khá rộng. Tại thời điểm 15h theo giờ Việt Nam, giá vàng đạt 1.377 USD/ounce, tăng gần 40 USD/ounce so với sáng 16-4, nhưng nếu làm phép quy đổi mức giá này ra VND theo tỷ giá của Vietcombank là 20.950 VND/USD, giá vàng trong nước "chênh" hơn thế giới tới 6 triệu đồng/lượng.

Sau 7 phiên tổ chức đấu giá vàng kể từ phiên đầu tiên diễn ra ngày 28-3, đến nay NHNN đã bổ sung cho thị trường 183.900 lượng vàng. Tuy nhiên, khoảng cách giá vàng giữa hai thị trường vẫn chưa có dấu hiệu rút ngắn, thậm chí ngày càng được "nới" rộng. Từ mức 3 triệu đồng/lượng tại thời điểm khi tổ chức đấu thầu, đến nay mức chênh đã lên hơn 6 triệu đồng/lượng. Rõ ràng, mục tiêu ban đầu của NHNN khi đưa vàng ra đấu thầu đã không đạt được. Giá vàng trong nước cũng không còn là "bình thông" của giá vàng thế giới khi không giảm cùng chiều với giá vàng thế giới. Bất chấp giá vàng thế giới tuột mất hàng trăm USD/ounce, giá vàng trong nước lại giảm khá chậm. Theo các chuyên gia, 183.900 lượng vàng được NHNN thực hiện đấu thầu trong 7 phiên qua mới chỉ đáp ứng một phần nhu cầu tất toán của các ngân hàng thương mại. Ước tính, các ngân hàng thương mại còn tiếp tục cần một số lượng vàng lớn hơn nữa cho nhu cầu tất toán, bởi vậy giá vàng khó hết "sốt" trong thời gian tới. Nếu NHNN tiếp tục tạo ra cơ chế độc quyền vàng miếng cho riêng thương hiệu SJC thì ngay cả có tổ chức thêm nhiều phiên đấu thầu vàng, giá vàng trong nước cũng khó có thể lùi sát về giá vàng thế giới. Phải chăng, đã đến lúc NHNN phải tính đến việc chấm dứt tình trạng độc quyền một thương hiệu vàng nhằm đưa thị trường trở lại đúng quỹ đạo bình thường, để giá vàng trong nước chỉ còn cách giá thế giới khoảng 400.000 đồng/lượng như nhiều thời điểm trước?