Khảo sát Đời sống văn hóa cư dân Hà Nội: Những con số biết nói

Giải trí tại gia đình chưa phong phú

Khi được hỏi thông tin về mức độ thụ hưởng các hình thức giải trí tại gia đình như xem ti vi, video, đọc sách báo, nghe đài và truy cập internet thì trong tổng số 1.211 người trả lời có tới 91,6% cho biết họ xem ti vi hằng ngày; 7% xem ở mức độ hằng tuần và 1,3% xem ở mức độ hằng tháng trở lên. Chỉ có 0,2% số người được hỏi không xem ti vi lần nào trong 12 tháng qua. Đọc báo cũng là một trong những hình thức được nhiều người lựa chọn với 23,6% đọc báo hằng ngày, 13,1% đọc ở mức hằng tuần. Tuy nhiên, cũng có tới gần 50% người không đọc báo trong 12 tháng qua.

Đối với một bộ phận dân cư, âm nhạc dường như là một món ăn tinh thần không thể thiếu, với 18,4% người trả lời cho biết họ nghe nhạc hằng ngày; 17,4% nghe ở mức hằng tuần; 13,5% nghe ở mức hằng tháng. Trong khi đó, có đến 3/4 trong tổng số người được hỏi trong 12 tháng qua không lần nào đọc sách, truyện, thơ… Hình thức giải trí này dường như không còn là thị hiếu của người dân nữa. Và, chỉ có 7,2% cho biết họ vẫn có thói quen đọc sách hằng ngày. Có ba lý do chính được đưa ra là gia đình không có điều kiện, không có thời gian và không hấp dẫn.

So với ti vi, sách, báo, đài… internet là một trong những phương tiện truyền thông mới, cho dù năm 1997, loại hình này mới chính thức được sử dụng ở Việt Nam. Sự phát triển vượt bậc của công nghệ thông tin trong những năm gần đây giúp internet trở thành một công cụ tiện ích, một loại hình giải trí phổ biến. Tuy nhiên, kết quả thu được từ nghiên cứu lại cho thấy, có tới 80,8% trong tổng số 1.211 người được hỏi cho biết họ không sử dụng internet trong năm qua và chỉ có 11,1% truy cập hằng ngày.

Ít người tham gia giải trí công cộng

Trong rất nhiều hoạt động giải trí ở nơi công cộng như xem phim ở rạp, xem biểu diễn ở nhà hát, tham quan bảo tàng, tham quan di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh, xem thi đấu thể thao, đi du lịch, nghỉ mát, quán bar, kết quả điều tra cho thấy, tỷ lệ trả lời không tham gia lần nào trong 12 tháng qua rất cao. Một số hoạt động như đi vũ trường, đi quán bar và đọc sách ở thư viện hầu như tuyệt đại đa số người dân không tham gia. Hoạt động thu hút được nhiều người dân tham gia phần lớn mang tính chất nghỉ ngơi, tham quan, du lịch hay đi hội chợ triển lãm hoặc chơi ở công viên. Một số hoạt động giải trí thể hiện thị hiếu như xem phim ở rạp, xem biểu diễn ở nhà hát, xem thi đấu thể thao… mới chỉ có sức hút đối với một bộ phận nhỏ người dân. Với những loại hình giải trí này, tỷ lệ người trả lời cho biết từng tham gia một số lần trong năm chỉ dưới 10%. Cụ thể, chỉ có 9,4% người trả lời cho biết họ đi xem thi đấu thể thao một vài lần trong năm qua. Tỷ lệ này đối với loại hình xem phim ở rạp là 7,2% và xem biểu diễn ở nhà hát là 7,5%. Các lý do chính mà người dân không đi xem phim ở rạp hoặc chỉ xem ở mức độ thấp là ở địa phương không có rạp, chi phí cao, không có thời gian. Trong khi đó, các lý do chủ yếu khiến các buổi biểu diễn ở nhà hát chưa thu hút được người dân là vì ở địa phương không có, không có thời gian và không hấp dẫn.

Chất lượng các cơ sở văn hóa là một trong những yếu tố quan trọng có tác động mạnh đến việc giải trí của người dân. Thế nhưng, những năm gần đây, chất lượng các cơ sở này chưa được chăm sóc tốt. Khi được hỏi ý kiến đánh giá về chất lượng các điểm văn hóa xã, 65% người được hỏi cho rằng còn kém, 25,9% cho rằng ở mức trung bình. Nhiều người dân ở xã giáp nội thành đều cho biết, các điểm sinh hoạt văn hóa ở cơ sở đều làm không tốt công tác tổ chức. Sân đá bóng không được đầu tư, mà nếu có đầu tư cũng không đồng bộ, không theo một chuẩn mực nào cả.

PGS, TS Nguyễn Hữu Minh, Viện trưởng Viện Gia đình và Giới cho rằng, để nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của người dân, cần phải nâng cao chất lượng của các cơ sở văn hóa. Bên cạnh đó, ngành văn hóa cũng cần quan tâm hơn nữa đến việc phát triển các loại hình hoạt động giải trí như xem phim ở rạp, xem biểu diễn ở nhà hát, vui chơi ở công viên…