Thị trường chao đảo bởi tin đồn: Kẻ trục lợi, người ăn quả đắng

Mới đây nhất, ngày 21-2, TTCK gần như rơi vào cảnh "bấn loạn" vì có tin: Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Đầu tư - Phát triển (BIDV) Việt Nam Trần Bắc Hà bị bắt. Chưa cần xác minh độ chân thực của thông tin này, phản ứng tức thời của nhà đầu tư là "ào ào" bán cổ phiếu, đẩy TTCK tụt dốc thảm hại. Người nọ truyền tai người kia nên chỉ trong chưa đầy một buổi sáng, giới đầu tư tìm cách chạy khỏi thị trường. Nhiều người chấp nhận thua lỗ, tìm cách bán cổ phiếu bằng mọi giá, kéo chỉ số chứng khoán của cả 2 sàn chính thức đều rớt mạnh. Đóng cửa phiên giao dịch chiều 21-2, chỉ số VN-Index của TP Hồ Chí Minh có mức giảm lớn nhất trong nhiều tháng trở lại đây, mất 18,1 điểm, lùi xuống 476,73 điểm. Chỉ số HNX-Index của sàn Hà Nội cũng điều chỉnh giảm 5,3%, dừng lại ở 63,45 điểm. Đây được coi là một trong những phiên giao dịch "sóng gió" nhất trên TTCK, bởi có khá nhiều nhà đầu tư bị thua lỗ.

Trong đó, có những người mất hàng trăm triệu đồng, thậm chí hàng tỷ đồng vì trót vội vàng bán cổ phiếu. Song điều đáng nói ở đây là không phải ai cũng thua thiệt. Không ít người đã "lợi dụng" tin đồn để tranh thủ "gom" cổ phiếu giá rẻ nên khối lượng giao dịch trên thị trường đột ngột tăng mạnh, với hơn 255 triệu đơn vị, giá trị gần 1.800 tỷ đồng. Lại một lần nữa, nhiều nhà đầu tư trên TTCK bị "ăn quả đắng" vì nghe theo tin đồn, kinh doanh cổ phiếu theo đám đông. Ngay ngày hôm sau (phiên giao dịch ngày 22-2), TTCK tăng điểm trở lại khi chính ông Trần Bắc Hà lên tiếng phủ nhận tin đồn. Vào cuộc sau đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) khẳng định sẽ phối hợp với một số cơ quan chức năng rà soát toàn bộ các giao dịch trong thời gian gần đây, đặc biệt trong phiên 21-2, để xử lý các hành vi tung tin đồn, đầu cơ trục lợi. Vậy là sau vài tháng lắng xuống từ vụ "bầu" Kiên bị bắt, TTCK lại có một phiên "bấn loạn" khiến không ít nhà đầu tư phải tiếc hùi hụi vì lỡ nghe theo tin đồn, còn những kẻ đầu cơ lại có cơ hội hưởng lợi.

Không chỉ TTCK chịu ảnh hưởng lớn bởi tin đồn mà thị trường vàng hay ngoại tệ cũng có nhiều phen "loạn". Có một thực tế rất "lạ" là khi giá vàng hay ngoại tệ, đặc biệt là đồng USD, giảm giá hoặc duy trì mức giá thấp trong suốt một thời gian dài, không có nhà đầu tư nào "đoái hoài". Nhưng chỉ cần một tin đồn, người ta lại sẵn sàng xếp hàng để mua vàng hay đổ xô đến "chợ đen" để mua USD. Thị trường vàng và ngoại tệ trong thời kỳ sau Tết Nguyên đán Quý Tỵ 2013 là một ví dụ điển hình. Nghe đồn sắp phá giá đồng VND, cộng với việc các ngân hàng thương mại đồng loạt đẩy giá USD lên cao, nhiều người đã dồn hết tiền, thậm chí rút tiết kiệm VND để mua USD chỉ để "găm". Nhiều người đổ đi mua USD khiến giá USD trên thị trường tự do, sau một thời gian dài "im hơi lặng tiếng", lại có cơ hội "nhảy múa". Từ ngưỡng dưới 20.900 VND/USD, giao dịch phổ biến ở mức 20.820 VND/USD (mua vào)-20.860 VND/USD (bán ra). Giá USD ở "chợ đen" đã leo qua mức 21.000 VND/USD, lên 21.100-21.300 VND/USD, trong khi giá niêm yết tại ngân hàng thương mại chỉ là 20.930 VND/USD. Trên thực tế, nguyên nhân các ngân hàng thương mại tăng giá USD là để thu hút USD từ dân cư và doanh nghiệp, chủ yếu phục vụ nhu cầu nhập khẩu tăng cao từ phía doanh nghiệp sau nghỉ Tết; hoàn toàn không có chuyện ngân hàng mua USD để tránh bị ảnh hưởng bởi việc phá giá đồng VND.

Gần như "liên thông" với USD, thị trường vàng cũng "nghiêng ngả" trước tin đồn phá giá VND. Bởi cùng với USD, vàng cũng là lựa chọn ưu tiên của nhà đầu tư để tránh "bão" phá giá tiền VND. Giá vàng nhờ đó mà tăng "vèo vèo", bỏ xa giá thế giới. Từ ngưỡng vài trăm nghìn đồng, giá vàng trong nước đắt hơn thế giới hàng triệu đồng/lượng và hiện giữ khoảng cách 5 triệu đồng/lượng. Đây là khoảng cách xa nhất của giá vàng giữa hai thị trường từ trước đến nay. Lý giải cho tình trạng này, nhiều chuyên gia cũng chỉ dùng hai từ: Tin đồn. Lo sợ VND mất giá, kinh tế khủng hoảng… nhà đầu tư lại "trốn" vào vàng. Đó là chưa nói đến tâm lý "tích trữ" vàng đã ăn sâu vào tiềm thức của người dân.

Cảnh giác với tin đồn tiếp tục là lời khuyên của giới chuyên gia đối với nhà đầu tư. Với mỗi thông tin, nhà đầu tư cần bình tĩnh và tìm hiểu kỹ lưỡng, tránh bị ảnh hưởng bởi tin đồn để bị thua lỗ và vô hình trung làm giàu cho những kẻ cố tình tung tin để trục lợi.