Cần một chương riêng để bảo vệ Hiến pháp

Trên 30 tham luận của các nhà khoa học, chuyên gia luật pháp đã làm sâu sắc thêm nhiều vấn đề liên quan đến việc hoàn thiện thể chế chính trị, chế định quyền con người, quyền tư pháp và cơ chế bảo vệ Hiến pháp.

Đánh giá cao bản dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992, các nhà khoa học cho rằng văn bản này đã tiếp cận nhiều giá trị của chủ nghĩa hợp hiến hiện đại, phản ánh sự phát triển của tư duy Hiến pháp ở Việt Nam về chủ quyền lập hiến, phân công quyền lực, kiểm soát quyền lực, chế độ bảo hiến, quyền con người, quyền công dân… Các nhà khoa học cũng chỉ ra những hạn chế cần tiếp tục hoàn thiện để Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 đáp ứng tốt hơn yêu cầu nhân dân và phù hợp xu thế thời đại.

Chẳng hạn, cần hoàn thiện các quy định về vai trò lãnh đạo của Đảng mang tính cam kết pháp lý rõ ràng hơn để Đảng Cộng sản Việt Nam thực sự xứng đáng với vai trò mang tính hiến định về sự lãnh đạo đối với Nhà nước và xã hội; hay cần kiên quyết hơn nữa trong phân định thẩm quyền giữa Quốc hội với nhân dân, Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan nhà nước khác. Ý kiến khác cho rằng, cần hoàn thiện các quy định về chính quyền địa phương theo hướng thể hiện rõ hơn nguyên tắc phân cấp giữa chính quyền trung ương và chính quyền địa phương, về địa vị pháp lý của các cấp chính quyền địa phương.

Các nhà khoa học cũng còn băn khoăn khi cho rằng, cần khắc phục tình trạng quyền hiến định không được thực thi vì phải chờ luật cụ thể hóa. Về vấn đề hoàn thiện cơ chế bảo vệ Hiến pháp, các nhà khoa học cho rằng, để bảo đảm tính độc lập của hoạt động kiểm hiến và bảo đảm cho hoạt động kiểm hiến có hiệu quả, tuân thủ nguyên tắc nhà nước pháp quyền, Dự thảo cần tạo lập một chương riêng về Hội đồng Hiến pháp...