Bữa ăn ngày tết: Vẫn “nóng” chuyện an toàn thực phẩm

Vẫn nhiều thực phẩm bẩn

Trong đợt kiểm tra mới đây, cơ quan quản lý về an toàn vệ sinh thực phẩm đã tập trung vào một số mặt hàng được dùng nhiều trong dịp tết như ô mai, bóng bì, rượu bia, nước ngọt… Theo ông Lê Đức Thọ, Chi cục trưởng Chi cục An toàn thực phẩm Hà Nội, đoàn kiểm tra liên ngành đã lấy 18 mẫu ô mai để kiểm nghiệm. Kết quả mẫu ô mai khô (ô mai ngũ vị) của Công ty cổ phần Quý Hợp (số 3, Hàng Giầy, Hoàn Kiếm) có hàm lượng đường hóa học Acesulfam K 2695 mg/kg cao gấp 2,5 lần so với quy định của Bộ Y tế. Theo các nhà chuyên môn, Acesulfam K hay E950 là chất tạo ngọt nhân tạo, ngọt hơn đường 150 lần. Hiện nay có nhiều tranh cãi về tính độc hại của nó đối với sức khỏe. Một số nước vẫn chấp nhận đây là chất an toàn với ngưỡng cho phép. Tuy nhiên, sự xuất hiện của sản phẩm chứa chất tạo ngọt hóa học cao hơn 2,5 lần so với ngưỡng cho thấy cũng cần cảnh giác với món đồ ăn vặt khoái khẩu của các bà, các cô và trẻ con trong dịp tết.

Với một sản phẩm cũng khá thông dụng khác là bóng bì, thì trong một đợt khảo sát ở Văn Lâm, Hưng Yên, phóng viên đã chứng kiến tình trạng bì lợn bốc mùi được thu gom từ các địa phương khác chuyển về đây. Để có những miếng bóng vừa trắng vừa nở phồng, các "nhà sản xuất" đã dùng ô xi già để tẩy bì lợn. Chưa biết tác hại với sức khỏe người dùng như thế nào, nhưng những người làm nghề này thường bị ngứa bợt hết cả da tay. Điểm đáng nói, hầu như 100% cơ sở sản xuất bóng bì tại đây chuyên cung cấp sản phẩm cho Hà Nội và khu vực phía bắc không hề có giấy phép kinh doanh.

Theo thống kê của Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội, trong hơn 1 tháng cao điểm kiểm tra về an toàn vệ sinh thực phẩm vừa qua, đã có hàng chục nghìn lít rượu giả, nước giải khát giả, thực phẩm hết hạn… bị thu giữ. Cơ quan chức năng cũng phát hiện bánh snack chứa chất tạo ngọt bị cấm ngay tại làng nghề chuyên sản xuất bánh kẹo ở Hoài Đức, Hà Nội. Tất cả sản phẩm này nếu không bị phát hiện sẽ thành món ăn được ưa chuộng của trẻ em.

Duy trì thanh tra

Mặc dù tháng cao điểm về an toàn thực phẩm bắt đầu từ tháng 1-2013, nhưng trước đó 20 ngày, các đoàn thanh tra đã ra quân phát hiện, thu giữ thực phẩm bẩn đang trên đường về kho, chờ tung ra vào chính vụ tết. Ngày 29-1, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã tiếp tục ký văn bản đề nghị các địa phương duy trì và tăng cường thanh tra, kiểm tra, thông báo ngay các sản phẩm, nhãn hiệu vi phạm về chất lượng; nhãn hiệu, sản phẩm được kết luận là sạch và an toàn lên phương tiện thông tin đại chúng để người dân biết và lựa chọn. Đợt thanh tra này sẽ kéo dài tới sau Tết Nguyên đán và được duy trì đối với các thực phẩm được sử dụng nhiều trong mùa lễ hội.

Bên cạnh việc kiểm tra của cơ quan chức năng, Cục An toàn vệ sinh thực phẩm đã có hướng dẫn giúp người dân biết và lựa chọn thực phẩm an toàn. Qua giám sát an toàn thực phẩm, cơ quan chức năng đã phát hiện măng tươi và măng khô có tồn dư lưu huỳnh và sulfite có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng. Lưu huỳnh (dân gian gọi là diêm sinh) thường được sử dụng để tẩy trắng và chống mốc, tạo màu vàng đẹp cho măng. Tuy nhiên đây là loại hóa chất không được sử dụng trong chế biến và bảo quản thực phẩm do có thể gây tổn thương hệ thần kinh, hệ tuần hoàn, chức năng tim mạch, thị lực… cho người dùng ở nồng độ cao và kéo dài. Măng còn tồn dư lưu huỳnh sẽ có mùi diêm sinh đặc trưng, có độ bóng và không bao giờ ẩm mốc.

Thạc sỹ Cao Văn Trung, Cục An toàn thực phẩm hướng dẫn, người tiêu dùng nên chọn măng có màu vàng nâu nhạt, khi sờ vào không có cảm giác ẩm tay, có mùi thơm đặc trưng của măng. Khi dùng măng khô, bà nội trợ nên ngâm nước gạo hoặc nước ấm, rồi luộc măng và thay nước 2-3 lần.

Các chuyên gia y tế cũng khuyên bà nội trợ nên chọn rau củ, thịt cá còn tươi, tránh rau quả có mùi lạ, mùi hắc của hóa chất bảo vệ thực vật, chú ý chọn quả chắc, nặng tay, cảm giác có độ giòn, tránh loại củ quả, rau khi cầm lên có cảm giác nhẹ bỗng do bị phun nhiều thuốc kích thích. Với thịt, cá, không nên mua tích trữ đầy tủ lạnh để ăn dần trong dịp tết, mà nên sơ chế, đóng gói thành từng hộp hay gói đủ cho từng bữa ăn và cất vào ngăn đá, trước khi sử dụng chỉ cần rã đông, vừa bảo đảm vệ sinh và chất lượng món ăn.