Lãnh chúa sa mạc Sahara
Hồ sơ - Ngày đăng : 07:08, 01/02/2013
Nhà máy khí đốt – nơi xảy ra vụ bắt cóc con tin ở Algeria |
Tuy nhiên, số con tin thương vong đã vượt quá tưởng tượng với 37 người nước ngoài thiệt mạng. Sự kiện gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự trỗi dậy của chủ nghĩa khủng bố tại Algeria, quốc gia gần như nằm ngoài những tác động của cơn gió "Mùa xuân Arab" vừa tràn qua Trung Đông và Bắc Phi. Bên cạnh đó, vụ bắt cóc táo tợn cũng để lại những dấu hỏi về việc nhóm vũ trang nào đã lên kế hoạch và thực hiện, đứng sau vụ tấn công. Ngay lập tức, cái tên Mokhtar Belmokhtar được nhắc đến như nghi phạm số 1.
Sinh ngày 1-6-1972 tại Algeria, Belmokhtar đã tỏ ra quan tâm đặc biệt đến các phong trào thánh chiến từ khi còn là học sinh. Năm 1991, Belmokhtar tới Afghanistan, Pakistan để tham gia chiến đấu và tham gia các khóa đặc biệt tại các trại huấn luyện của Al-Qaeda tại Khalden và Jalalabad. Bị mất mắt trái khi chống lại quân đội Chính phủ Afghanistan trong những năm 1990 do sử dụng thuốc nổ sai; từ đó Belmokhtar mang biệt danh "chiến binh Một mắt" cho dù hắn đeo mắt giả.
Trở lại Algeria năm 1993, Belmokhtar gia nhập Nhóm vũ trang Hồi giáo Algeria (GIA), một tổ chức cực đoan muốn lật đổ chính phủ nước này. GIA đã thực hiện những vụ thảm sát thường dân, càn quét nhiều làng mạc. Sự tàn bạo đã đưa Belmokhtar nhanh chóng lên hàng ngũ chỉ huy của GIA. Nhưng, tổ chức này phân tán và sụp đổ trong những năm sau đó khiến Belmokhtar gia nhập nhóm chiến đấu Salafist (GSPC) để "tìm đất" hoạt động. Khi GSPC sáp nhập với Al-Qaeda để tạo thành tổ chức Hồi giáo Maghreb (AQIM), kẻ cực đoan này được giao nhiệm vụ đứng đầu chi nhánh một nhóm AQIM tại khu vực hoang mạc giữa Algeria và Mali. Tuy nhiên, cuộc chiến nội bộ đã xảy ra. Được gọi là lãnh chúa vùng Sahel, Belmokhtar dần tách khỏi AQIM và thành lập một nhóm vũ trang mới được biết đến với những cái tên Lữ đoàn bịt mặt, Lữ đoàn Khaled Abu al-Abbas nhưng thông dụng nhất là nhóm Dấu ấn máu. Vụ tấn công nhà máy khí đốt In Amenas được cho là hành động lớn đầu tiên của tổ chức do Belmokhtar lãnh đạo. Nó cho thấy rõ ràng là thủ lĩnh "Một mắt" có ảnh hưởng thế nào bất chấp sự ly khai khỏi AQIM.
Thế nhưng, vài năm gần đây, Belmokhtar đã nổi tiếng là một kẻ bắt cóc chuyên nghiệp tại khắp vùng sa mạc Sahara với mục đích đòi tiền chuộc. Hầu như các con tin sẽ được trả về nguyên vẹn với nhiều triệu USD. Tỏ ra vô cùng khôn ngoan, có đầu óc chính trị, Belmokhtar còn đứng đầu một đường dây buôn lậu chất gây nghiện tại khu vực Sahara để lấy tiền nuôi sống tổ chức của hắn. Do đó, tên này còn có biệt danh khác là Mr.Marlboro. Thuộc mọi ngóc ngách của sa mạc Sahara như lòng bàn tay, Belmokhtar còn có thể tiến hành các chiến dịch xuyên biên giới. Nguyên nhân quan trọng là hắn có quan hệ mật thiết tại khu vực, đặc biệt là cộng đồng Tuareg bản địa. Hắn có 4 người vợ, 2 người Arab và 2 người thuộc cộng đồng Tuareg.
Được tình báo Pháp miêu tả là tên khủng bố không thể bị bắt, tháng 6 năm ngoái, truyền thông Algeria đưa tin Belmokhtar đã bị tiêu diệt trong trận đụng độ giữa các tay súng Hồi giáo và phần tử Tuareg ly khai ở phía bắc Mali. Tuy nhiên, điều này sau đó được chứng minh là không đúng khi Mr.Marlboro được biết vẫn tiếp tục chỉ huy những vụ bắt cóc con tin gây chấn động sa mạc Sahara rộng lớn.