Kiểm soát lạm phát, xử lý nợ xấu

Năm 2013, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục điều hành linh hoạt chính sách tiền tệ, góp phần ổn định nền kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Ảnh: Đàm Duy

Điều hành linh hoạt giải pháp tín dụng

Đến cuối năm 2012, tổng phương tiện thanh toán tăng 22,4% so với cuối năm 2011, tuy cao hơn mức định hướng đề ra từ đầu năm nhưng phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô và thị trường tiền tệ. NHNN đã điều hành lượng tiền cung ứng chủ động, linh hoạt, góp phần tăng dự trữ ngoại hối, kiềm chế lạm phát, bảo đảm an toàn hệ thống. Lãi suất cũng được điều chỉnh linh hoạt, phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô và tiền tệ, mặt bằng lãi suất huy động và cho vay giảm mạnh so với cuối năm 2011, trong đó, lãi suất huy động VND giảm 3-6%/năm, lãi suất cho vay giảm 5-9%/năm. Các giải pháp tín dụng được điều hành linh hoạt theo hướng mở rộng tín dụng đi đôi với an toàn hoạt động của tổ chức tín dụng (TCTD), cơ cấu tín dụng chuyển hướng tích cực phù hợp với chủ trương chống đô la hóa và tập trung vốn vào hoạt động sản xuất - kinh doanh, nhất là các lĩnh vực ưu tiên của Chính phủ. Tăng trưởng tín dụng đạt khoảng 8,91%, trong đó, tín dụng VND tăng 11,51%, ngoại tệ giảm 1,56%; tín dụng nông nghiệp, nông thôn tăng 8%, xuất khẩu tăng 14%, doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng 6,15%. Dư nợ cho vay các lĩnh vực không khuyến khích giảm và chiếm tỷ trọng khoảng 4,4% trên tổng dư nợ cho vay nền kinh tế.

Hệ thống ngân hàng thực hiện nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất - kinh doanh, tín dụng tăng trưởng thấp nhưng đã tăng dần, tỷ trọng dư nợ cho vay với lãi suất trên 15%/năm giảm mạnh từ 65,8% trước ngày 15-7-2012 xuống còn 19,2% vào cuối năm. Các TCTD đã chủ động phối hợp với khách hàng vay rà soát, đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng để tháo gỡ khó khăn trong việc trả nợ vốn vay phù hợp với chu kỳ sản xuất - kinh doanh, thời hạn thu hồi vốn của dự án, phương án vay vốn, khả năng trả nợ của khách hàng. NHNN điều hành chính sách tỷ giá và ngoại hối chủ động, dẫn dắt thị trường, kết hợp với việc điều hành chính sách tiền tệ để đạt được mục tiêu ổn định tỷ giá, tăng dự trữ ngoại hối, giảm tình trạng đô la hóa trong nền kinh tế. Tỷ giá mua trung bình của các ngân hàng thương mại giảm 1% so với cuối năm 2011, chênh lệch tỷ giá chính thức và tỷ giá thị trường tự do bị thu hẹp. Tỷ lệ đô la hóa (tiền gửi ngoại tệ/tổng phương tiện thanh toán) giảm xuống còn 12,3% từ mức 15,8% vào cuối năm 2011. Thanh khoản bằng VND của hệ thống các TCTD được cải thiện, nguy cơ đổ vỡ hàng loạt được đẩy lùi, các TCTD đã chú trọng hơn trong việc quản trị rủi ro thanh khoản, bảo đảm an toàn hệ thống.

Đối với thị trường vàng, NHNN đã xây dựng lộ trình chấm dứt tình trạng "vàng hóa" nền kinh tế theo 3 giai đoạn gồm xây dựng khuôn khổ pháp lý chặt chẽ để quản lý thị trường vàng, chấm dứt hoạt động huy động và cho vay vốn bằng vàng của TCTD và chuyển quan hệ huy động, cho vay vốn bằng vàng sang quan hệ mua, bán vàng miếng. Mặc dù giá vàng trong nước và thế giới biến động mạnh, nhưng khoảng cách lớn giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới không đi kèm với hiện tượng "sốt vàng". Trên thị trường không diễn ra việc nhập lậu vàng, nhờ đó, tỷ giá và thị trường ngoại tệ ổn định, không bị tác động tiêu cực bởi sự biến động của giá vàng. Về cơ cấu lại tổ chức tín dụng, đến nay, NHNN đã trình xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ phương án cơ cấu lại 8/9 ngân hàng yếu kém, đã có 3 ngân hàng tiến hành hợp nhất với nhau, 1 ngân hàng sáp nhập vào ngân hàng khác, 3 ngân hàng đang tự cơ cấu lại...

Quản lý chặt thị trường tiền tệ là một trong những biện pháp để kiềm chế lạm phát. Ảnh: Đàm Duy

Các ngân hàng phải tự cơ cấu lại

Năm 2013, NHNN sẽ tiếp tục điều hành linh hoạt và đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ, trong đó điều hành các mức lãi suất phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ, đặc biệt là diễn biến của lạm phát, tiếp tục áp dụng trần lãi suất tiền gửi bằng VND để ổn định mặt bằng lãi suất thị trường, xem xét bỏ trần lãi suất huy động khi thị trường tiền tệ ổn định và thanh khoản của hệ thống TCTD cải thiện. NHNN sẽ kiểm soát tăng trưởng tín dụng theo định hướng tăng trưởng tín dụng cả năm 2013 khoảng 12% nhưng linh hoạt theo tình hình thực tế, không kiểm soát tỷ trọng cho vay đối với lĩnh vực không khuyến khích, tiếp tục cho phép các TCTD tự quyết định cho vay ngắn hạn bằng ngoại tệ. Bên cạnh đó, tiếp tục tổ chức, sắp xếp chặt chẽ thị trường vàng, chuyển hóa hoàn toàn quan hệ huy động và cho vay vốn bằng vàng sang quan hệ mua, bán vàng. Khi thị trường vàng miếng hoạt động tương đối ổn định, NHNN sẽ tham gia thị trường với vai trò là người kiến tạo và mua bán cuối cùng trên thị trường vàng miếng, bảo đảm sự lưu thông của thị trường và tăng dự trữ ngoại hối bằng vàng.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu ngành ngân hàng tiếp tục điều hành lãi suất và tín dụng phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, mục tiêu kiểm soát lạm phát ở mức thấp hơn năm 2012, tạo điều kiện hỗ trợ doanh nghiệp vay vốn, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an toàn thanh khoản và hoạt động của hệ thống các TCTD và nền kinh tế. NHNN cần chỉ đạo các ngân hàng thương mại tập trung vốn cho các lĩnh vực ưu tiên như nông nghiệp, nông thôn, xuất khẩu, công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp vừa và nhỏ, đồng thời điều hành chặt chẽ tỷ giá và thị trường ngoại hối, bảo đảm giá trị đồng Việt Nam. Bên cạnh đó, NHNN cần quản lý hiệu quả thị trường vàng, tiếp tục hoàn thiện cơ chế quản lý thị trường vàng, tổ chức hoạt động kinh doanh vàng nhằm ổn định thị trường, góp phần vào mục tiêu giữ vững sự ổn định kinh tế vĩ mô. Thủ tướng cũng yêu cầu NHNN triển khai mạnh các giải pháp xử lý nợ xấu trong hệ thống ngân hàng, rà soát, đánh giá đúng tình hình nợ xấu. Việc xử lý nợ xấu phải gắn với tái cơ cấu ngân hàng, đồng thời các ngân hàng cũng phải tự cơ cấu lại, điều chỉnh lại để hoạt động mạnh hơn, hiệu quả hơn.