Kinh nghiệm từ huyện Thanh Trì

Là xã ngoại thành, còn tồn tại nhiều hủ tục nhưng cán bộ, nhân dân thôn Tựu Liệt (xã Tam Hiệp, huyện Thanh Trì) đã thực hiện chủ trương "tang văn minh, tiến bộ" đạt kết quả bất ngờ. Năm 2011, thôn có 7 người qua đời đều được hỏa táng; từ đầu năm 2012 đến nay, 13/13 người qua đời cũng được an táng theo hình thức văn minh này.

Ông Nguyễn Đình Thắng, Phó Chủ tịch UBND xã Tam Hiệp cho biết, công tác tuyên truyền, vận động của MTTQ đã góp phần quan trọng làm thay đổi nhận thức của nhân dân. Không chỉ tuyên truyền "chay", xã in, phát tài liệu và mời các nhà sư đến vận động gia đình có người qua đời thực hiện hình thức hỏa táng. UBND xã giải quyết nhanh nhất các thủ tục cần thiết để gia đình sớm nhận được tiền hỗ trợ, trong đó theo quy định UBND TP hỗ trợ 4 triệu, UBND huyện hỗ trợ 2 triệu. Trong trường hợp, thủ tục bị chậm trễ, xã ứng tiền trước.

Hiện nay, nhiều xã trên địa bàn huyện Thanh Trì đã thực hiện việc tang văn minh, tiến bộ đạt kết quả cao. Tiêu biểu như xã Thanh Liệt, từ đầu năm đến nay, có 31/41 người qua đời được hỏa táng, đạt tỷ lệ 75%. Đây là kết quả của công tác dân vận. Trường hợp cụ Trịnh Thị Cúc ở thôn Vực, thọ 102 tuổi là điển hình. Tuy sống tại địa phương cả cuộc đời, mọi phong tục, tập quán đã "ăn sâu" vào tâm thức, việc hỏa táng là khái niệm xa lạ đối với cụ nhưng khi được cán bộ MTTQ giới thiệu, phân tích, cụ Cúc đồng ý. Sau khi cụ mất, con cháu đã thực hiện tâm nguyện của cụ.

Thay đổi nhận thức của người già đã góp phần quan trọng nâng cao nhận thức đối với người dân về thực hiện tang văn minh, tiến bộ. Bà Đặng Thị Thu Hằng, Chủ tịch MTTQ xã Thanh Liệt cho biết, việc chính quyền giải quyết nhanh các thủ tục nhận tiền hỗ trợ hỏa táng, đồng thời MTTQ giúp gia đình người quá cố không phải "chạy đôn, chạy đáo" lo thủ tục nhận hỗ trợ là động lực quan trọng để chủ trương "tang văn minh, tiến bộ" được thực hiện có hiệu quả. MTTQ xã Đông Mỹ đã kiến nghị và UBND xã đưa kế hoạch hỗ trợ thêm 1 triệu đồng (ngoài 6 triệu đồng hỗ trợ theo quy định) cho một ca hỏa táng vào kỳ họp HĐND sớm nhất, để động viên, khích lệ nhân dân thực hiện.

Thực tế cho thấy, do tập trung triển khai chủ trương "Toàn dân thực hiện việc tang văn minh, tiến bộ", đến nay toàn huyện Thanh Trì đã vận động hỏa táng 221/534 tổng số người qua đời, đạt tỷ lệ 41,5% (tăng 12,6% so với năm 2011). Tuy nhiên, bên cạnh kết quả khả quan phản ánh nỗ lực, quyết tâm của các cấp ủy, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể, kết quả này còn phản ánh nhu cầu thực tế.

Ông Đoàn Vũ Dũng, Phó Chủ tịch MTTQ huyện cho biết, với tốc độ đô thị hóa nhanh, hiện nay hầu hết nghĩa trang ở các thôn, xã trên địa bàn huyện đều "quá tải". Song không vì thế mà việc vận động để bà con hiểu và thực hiện việc tang văn minh, tiến bộ lại dễ dàng. Ngược lại, MTTQ gặp khá nhiều khó khăn. Các xã Tân Triều, Tứ Hiệp, Triều Khúc, Thanh Liệt... cách đây chưa lâu vẫn còn tồn tại nhiều hủ tục như lăn đường, lễ chín. Song chính sự vào cuộc đồng bộ, quyết tâm của cả hệ thống chính trị, vai trò người cao tuổi được phát huy đã dần "lay chuyển" được suy nghĩ còn "nặng" của người dân.

Ông Nguyễn Đình Thắng, Phó Chủ tịch UBND xã Tam Hiệp khẳng định, với tốc độ đô thị hóa nhanh như hiện nay, 5 năm tới, đất nghĩa trang ở đây sẽ không còn. Bà Nguyễn Thị Hiếu, Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Liệt cho biết, xã đang tính đến chuyện "xây mộ" tầng trong các nghĩa trang đã có. Hiện nay, xã đang loay hoay với "bài toán" di dời một số nghĩa trang để GPMB dành đất cho xây dựng dự án Khu tưởng niệm danh nhân Văn hóa Chu Văn An và một số dự án khác...

Với khó khăn về đất nghĩa trang, huyện Thanh Trì đặt mục tiêu đến năm 2015, toàn huyện đạt 50% số ca hỏa táng; 100% khu dân cư có đám tang chọn hình thức này; 100% MTTQ xã phối hợp với chính quyền thực hiện quy hoạch nghĩa trang và xây dựng quy ước, hương ước, quản lý nghĩa trang; 100% gia đình có tang thực hiện quy định tang văn minh.

Những kết quả, mục tiêu phấn đấu của huyện Thanh Trì đã và đang đáp ứng yêu cầu thực tế, thực sự là kinh nghiệm cho nhiều địa phương khác.