"Không thể nói giá xăng dầu không minh bạch"

Tham gia buổi tọa đàm còn có Phó Cục trưởng phụ trách Cục quản lý giá (Bộ Tài chính) Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) Bùi Ngọc Bảo.

Ảnh minh họa

Trước các câu hỏi về tính minh bạch của giá xăng dầu, ông Nguyễn Anh Tuấn cho rằng, quản lý giá xăng dầu được thực hiện theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, đúng quy định của Nghị định 84, có sự giám sát, kiểm soát giá xăng dầu với các doanh nghiệp. “Chúng tôi cho rằng, cơ chế giá này rất công khai, minh bạch” - Ông Anh Tuấn nhấn mạnh.

Trong khi đó, ông Nguyễn Cẩm Tú- Thứ trưởng Bộ Công thương khẳng định: Những ai cho rằng giá xăng dầu không minh bạch, xin dành 1 giây, xem bất cứ một tờ thị trường ban hành vào bất cứ ngày nào, đều công bố rõ giá cơ sở của xăng dầu vào đúng ngày hôm đó, theo đúng công thức của Bộ Tài chính. Do vậy, không thể nói là giá xăng dầu không minh bạch.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Nguyễn Cẩm Tú cũng thừa nhận, Nghị định 84 chưa phải là bước cuối cùng để kinh doanh xăng dầu theo cơ chế thị trường. Đây là nghị định tiếp nối các Nghị định 187, Nghị định 55 và sau này còn nhiều bước nữa để kinh doanh hoàn toàn theo cơ chế thị trường. Hiện tại, Bộ Công thương đã hoàn thành việc rà soát Nghị định 84 và sẽ trình Chính phủ trong một vài ngày tới.

Liên quan đến việc có ý kiến cho rằng cơ chế giá hiện hành khiến lợi ích của doanh nghiệp, nhà nước và người tiêu dùng bị xung đột. Khi giá thế giới xuống thấp, lợi ích của người tiêu dùng bị xâm hại, ngược lại khi giá thế giới lên cao thì nhà nước lại bị thiệt hại, ông Nguyễn Anh Tuấn giải thích, giá phải thực hiện theo nguyên tắc là bám sát tín hiệu thị trường thế giới. Giá cơ sở hiện nay tính theo giá xăng dầu thành phẩm, chứ không phải dựa trên giá dầu thô.

Ngoài ra, chúng ta đang tính giá cơ sở trong 30 ngày nên phải tính đủ thời gian để tính giá bán lẻ. Thời gian qua, do tính 30 ngày có lẽ hơi dài so với tín hiệu thị trường thế giới nên cần phải xem xét lại để có kiến nghị phù hợp. Xem xét Nghị định 84 cũng cần tính lại chu kỳ tính giá, ngắn hơn 30 ngày để không lỗi thời so với tín hiệu thị trường. Nghị định 84 cũng quy định tối thiểu 10 ngày doanh nghiệp mới được tăng giá và tối đa 10 ngày phải giảm theo tín hiệu thị trường thế giới. Đây cũng là một cơ sở nhưng chu kỳ 10 ngày thì ngắn, sẽ ảnh hưởng tới vấn đề lưu thông. Do vậy xác định lưu thông phải dài hơn và còn liên quan đến an ninh năng lượng. Vấn đề đặt ra là có nên điều chỉnh chu kỳ 30 ngày không. Bộ Tài chính đang nghiên cứu để có hướng báo cáo cơ quan chức năng và có lẽ giảm chu kỳ tính giá độ 15 ngày.

Trả lời thắc mắc cho rằng Petrolimex độc quyền (hoặc thuộc nhóm có vị trí thống lĩnh thị trường) trong kinh doanh xăng dầu, dẫn dắt thị trường, ông Nguyễn Cẩm Tú cho hay, nói về độc quyền thì cần nói hai vấn đề là thị phần và định giá. Petrolimex hiện nay còn 48% thị phần, rõ ràng từ 100% xuống 48% là bước tiến dài. Về định giá, từ ngày 1/10/2009, khi Nghị định 84 có hiệu lực đến nay, cơ bản là hoạt động định giá vẫn là do Nhà nước điều tiết.