Thu phí tải nhạc: Lúng túng và mơ hồ

Từ ngày 1/11, các trang web nghe nhạc trực tuyến lớn tại Việt Nam bắt đầu thu phí tải nhạc với mức 1000đ/bài. Tuy nhiên, qua hơn 1 tháng, việc thu phí của các trang web vẫn khá lúng túng, người dùng thì vẫn mù mờ về hình thức trả phí.

* Có cam kết nhưng khó thực hiện

Cho đến nay, việc quản lý, kiểm soát thu phí của các trang web nghe nhạc trực tuyến đều do công ty MV Corp thực hiện. Đây là đơn vị được Hiệp hội Công nghệ Ghi âm Việt Nam (RIAV) ủy quyền là đối tác duy nhất đại diện cho Hiệp hội trong việc quản lý tác quyền trên Internet và điện thoại di động.

Trao đổi với phóng viên Hànộimới Online, ông Tạ Anh Quân, Trưởng dự án nhạc của MV Corp cho biết, tính từ ngày 1/11 đến nay, đơn vị này thu được 16.200.000 đồng tiền phí tải nhạc từ các website nghe nhạc trực tuyến. Theo đại diện MV Corp, mặc dù có gần 20 trang web nghe nhạc trực tuyến lớn tại Việt Nam nhưng mới chỉ có 7 đơn vị thực hiện thu phí, đó là nhaccuatui.com, mp3.zing.vn, nhạc.vui.vn, keeng.vn, music.vnn.vn, go.vn, yeucahat.com.

PV Hànộimới Online vào thử một số trang web nghe nhạc trực tuyến, điển hình là nhạc.vui.vn, thì việc tải nhạc miễn phí vẫn diễn ra rất dễ dàng. Ở một số trang web khác, công cụ tải nhạc đã bị khóa.

Trao đổi vấn đề này với đại diện MV Corp, ông Tạ Anh Quân thừa nhận, việc áp dụng hình thức thu phí tải nhạc vẫn đang trong quá trình thử nghiệm nên còn nhiều bất cập và lúng túng. Hệ thống kỹ thuật của một số trang web chưa hoàn thiện nên vẫn có tình trạng tải nhạc miễn phí, hoặc một số trang khác đã khóa chức năng tải nhạc khi chưa tìm ra hình thức thu phí hợp lý. Bản thân MV Corp, đơn vị quản lý việc thu phí cũng chưa hoàn thiện hệ thống quản lý. Hiện nay, đơn vị này đang trong quá trình nâng cấp tinh chỉnh hệ thống data, để qua đó có thể quản lý tốt hơn “kho nhạc” trực tuyến.

Theo ông Tạ Anh Quân, vì quá trình thực hiện thu phí tải nhạc mới chỉ bắt đầu, nên một số trang web chưa áp dụng ngay thu phí 100% mà phân loại các danh mục bài hát thu phí và danh mục chưa thu phí. Đến nay, trong danh mục thu phí mới chỉ là những ca khúc không phải quá “hot”, có thể do ca sĩ nổi tiếng thể hiện nhưng đó là những sản phẩm cũ, nên việc trả phí từ người dùng vẫn chưa cao.

* Cần có hướng dẫn cụ thể

Việc thu phí tải nhạc đã được bắt đầu hơn 1 tháng, nhưng thực tế, trong thời gian được coi là thử nghiệm này người dùng vẫn mù mờ về các hình thức chi trả.

Việc một số trang web vẫn cho tải miễn phí hoặc số khác khóa công cụ tải nhạc đã khiến cho không ít người dùng lơ mơ về việc trả phí tải nhạc, cho dù trước đó họ được giới truyền thông kêu gọi “Nghe có ý thức”. Theo lý thuyết, hình thức thu phí sẽ được mỗi trang web nghe nhạc trực tuyến áp dụng theo những cách riêng của mình hoặc có thể áp dụng bằng cách nạp thẻ cào, gửi tin nhắn SMS, sử dụng thẻ tín dụng, ngân hàng trực tuyến… Tuy nhiên, thực tế điều này vẫn chưa được phổ biến rỗng rãi, các trang web nghe nhạc trực tuyến vẫn chưa có được sự hướng dẫn cụ thể hình thức tham gia trả phí hợp lý. Đến nay, khi vào một số trang web nghe nhạc phổ biến, đa phần đều không có hướng dẫn người dùng về cách nạp tiền, cách chi trả khi tải một bản nhạc.

Phía MV Corp xác nhận, hiện nay thiếu sót lớn nhất của các website là chưa xây dựng được hệ thống hướng dẫn cho người dùng. Trong cuộc họp cuối tháng 11 vừa qua giữa MV Corp với đại diện của gần 20 website nhạc trực tuyến miền Bắc, đã đưa ra những giải pháp thích hợp để vừa đảm bảo được lợi ích cho mình, vừa kêu gọi được việc nghe nhạc có ý thức của người dùng.

Trao đổi với Hànộimới Online, đại diện MV Corp khẳng định, trong thời gian tới, các trang web sẽ hướng dẫn người dùng lập một tài khoản trên website, sau đó người dùng sẽ nạp một khoản tiền nhất định và dùng tài khoản đó để trả tiền khi tải nhạc từ website. Đến nay, gần 20 website nghe nhạc trực tuyến đều đã cam kết sẽ thực hiện việc thu phí và sẽ tiến hành đồng bộ cho đến đầu năm 2013.

“Mục đích của chúng tôi là hướng người sử dụng nâng cao hơn ý thức nghe nhạc, kêu gọi họ sử dụng những bản thu thanh chất lượng cao, loại bỏ những bản rác đang lan tràn trên mạng. Việc trả phí 1000 đồng/bài hát là mức rất nhỏ nên chúng tôi hy vọng, mức phí này sẽ khuyến khích được người dùng thực hiện việc nghe nhạc trên mạng một cách văn minh”, đại diện MV Corp chia sẻ.

Việc trả tiền bản quyền tác phẩm ghi âm ở Việt Nam vốn gặp khá nhiều bất cập do người Việt chưa có thói quen, vì thế việc “nắn” người dùng nghe nhạc trực tuyến phải trả tiền bản quyền chắc chắn gặp không ít khó khăn. Vấn đề là khi các website đã đồng thuận trong việc thực hiện chương trình “Nghe có ý thức” cho người dùng thì cần phải có những hướng dẫn cụ thể, đơn giản để người dùng dễ dàng thực hiện.