Đến mùa lại lo

.

Nguy hại từ bánh "bẩn"

Khoảng 10 năm gần đây, bánh Trung thu khách sạn 5 sao được coi là sự lựa chọn hoàn hảo nhất trong mùa Trung thu, cả cho nhu cầu dùng và biếu tặng người thân, bạn bè. Thế nhưng mùa Trung thu 2011, bánh Trung thu của khách sạn Hilton đã bị đoàn thanh tra do bà Lê Thị Hồng Hảo, Phó Viện trưởng Viện Kiểm nghiệm an toàn thực phẩm quốc gia làm trưởng đoàn tạm dừng quảng cáo, do phát hiện 500 tờ rơi quảng cáo sản phẩm chưa được cấp phép, nội dung quảng cáo không đúng thực tế khi nhà sản xuất nói sử dụng hương liệu tự nhiên, nhưng thực tế là nhiều nguyên liệu và chất tạo màu được nhập khẩu từ Trung Quốc.

Sản xuất bánh Trung thu tại Công ty Bánh mứt kẹo Hà Nội.Ảnh: Thu Giang

Tình trạng sử dụng nhân bánh làm sẵn được nhập khẩu từ Trung Quốc, nhất là các loại nhân trà xanh, sen xát, trứng muối… của một số cơ sở sản xuất bánh Trung thu lớn, nhỏ được các cơ quan chức năng phát hiện hằng năm cũng đang gây lo ngại cho người dùng. Trong đợt kiểm tra bánh Trung thu tại một nhà hàng có sản xuất bánh vào loại đắt tiền nhất Hà Nội gần đây, Đoàn Thanh tra Bộ Y tế đã phát hiện những tảng nhân làm sẵn được mua từ Trung Quốc đang được chuẩn bị làm bánh. Do nhân làm sẵn, đã nhào đường, nước, các vị sen xát, trà xanh… để tạo độ dẻo, nên chắc chắn phải dùng chất bảo quản, chất chống mốc Natribenzoat để giữ không bị thối, mốc, nhất là trong điều kiện vận chuyển đường dài. Theo chuyên gia của Cục ATVSTP, lượng đạm trong bánh khá cao, chủ yếu là đạm động vật, nếu bảo quản không tốt thì dễ gây ra ngộ độc. Mặt khác, các loại hóa chất để bảo quản bánh cũng không có lợi cho sức khỏe. Các loại chất chống ẩm nếu quá hạn sẽ gây ngộ độc cho cơ thể.

Nhiều năm nay, bánh Trung thu truyền thống Hà Nội được người Hà Nội rất ưa dùng. Người dân có nhu cầu chọn những sản phẩm an toàn của các thương hiệu uy tín, có hạn sử dụng rõ ràng và hơn hết là độ an toàn về chất bảo quản. Ông Nguyễn Văn Định, chủ hiệu bánh Trung thu Bảo Phương (phố Thụy Khuê, Hà Nội) cho biết, hiệu bánh này không "phá cách" đưa vào đủ loại nhân đắt tiền như bào ngư, vi cá mập, hải sâm, mà vẫn trung thành với những loại nhân truyền thống như đậu xanh trứng muối, thập cẩm. Dòng người xếp hàng mua bánh nườm nượp mỗi dịp Trung thu ở những cửa hàng bánh truyền thống là minh chứng cho hiệu quả của cách làm này.

Tăng cường thanh, kiểm tra

Từ giữa tháng 8, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đã có văn bản gửi các địa phương, thông báo kế hoạch thanh tra thực phẩm liên ngành trong mùa Tết Trung thu tại 24 địa phương. Theo đó, có 8 đoàn gồm đại diện các bộ, ngành y tế, nông nghiệp và phát triển nông thôn, công an, công thương, sẽ kiểm tra tại các địa phương như Hà Nội, Hải Phòng, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Đồng Nai, Cần Thơ, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hải Dương… từ ngày 31-8 đến 5-10. Đối tượng thanh, kiểm tra chủ yếu là các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh, nhập khẩu thực phẩm, tập trung ưu tiên vào những cơ sở sản xuất, kinh doanh các mặt hàng thực phẩm được sử dụng nhiều trong dịp Tết Trung thu như bánh, mứt, kẹo, bia rượu, nước giải khát, thịt, sản phẩm từ thịt...

Thường trực Ban chỉ đạo liên ngành vệ sinh thực phẩm TƯ cũng đã có văn bản đề nghị các chủ tịch UBND tỉnh, thành phố chỉ đạo các ngành nông nghiệp, công thương, các ban, ngành liên quan phối hợp triển khai các biện pháp bảo đảm ATVSTP trong sản xuất, kinh doanh nguyên liệu, phụ gia, sản phẩm bánh kẹo, hoa quả, đồ uống… đặc biệt chú trọng cơ sở sản xuất, kinh doanh ở làng nghề, cơ sở dịch vụ ăn uống, đồ ăn chế biến sẵn. Cục ATVSTP (Bộ Y tế) yêu cầu các cơ sở tuyệt đối không được sử dụng chất bảo quản, chất chống mốc, phẩm màu độc hại. Các cơ sở sản xuất, kinh doanh cần bảo đảm đầy đủ điều kiện VSATTP theo quy định. Hoạt động này nhằm đánh giá thực trạng việc chấp hành các quy định của pháp luật về bảo đảm ATVSTP của các cơ sở sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu thực phẩm. Thông qua kiểm tra, các đoàn thanh tra kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý những trường hợp vi phạm về ATVSTP, hạn chế các vụ ngộ độc thực phẩm; đồng thời tuyên truyền, giáo dục kiến thức, các quy định của pháp luật về ATVSTP, nâng cao ý thức bảo đảm ATVSTP cho cộng đồng.

Thanh tra Bộ Y tế cho biết, những năm trước, việc kiểm tra các cơ sở sản xuất bánh Trung thu chủ yếu là kiểm tra về điều kiện vệ sinh, còn về chất lượng thì khó bắt lỗi được nhà sản xuất vì phải có kết quả kiểm nghiệm, mà thường lúc có kết quả thì đã qua mùa Trung thu, bánh đã tiêu thụ hết. Vì thế, lỗi vi phạm thường gặp ở các cơ sở sản xuất bánh Trung thu là về điều kiện vệ sinh, nhất là vệ sinh cá nhân: Những người trực tiếp tham gia làm bánh không được tập huấn kiến thức ATVSTP, không được khám sức khỏe loại trừ các bệnh lây nhiễm trong quá trình chế biến; dây chuyền, dụng cụ sản xuất không được tẩy rửa; nguyên liệu cũng như thành phẩm không được che đậy…

Bánh Trung thu đã tràn ngập thị trường. Nhưng với cách thanh, kiểm tra cũng như kết quả đợt cao điểm của những năm trước thì rõ ràng vấn đề ATVSTP loại bánh truyền thống này vẫn sẽ là đến mùa lại lo.