Rau, củ hình thức xấu có an toàn?

Theo một số người bán rau tại chợ Phúc La (Hà Đông), các loại rau mọc tự nhiên dù có hình thức xấu, nhưng vẫn "hút" khách, giá cao. Cùng một loại khoai tây nhưng loại có kích thước nhỏ bán chạy hơn; tương tự, tỏi, hành, gừng… cũng vậy. Nhìn chung, các loại rau, củ trồng theo tiêu chuẩn an toàn thường kích thước vừa phải hoặc hơi nhỏ, không đẹp và to như rau, củ Trung Quốc.

Thế nhưng, theo các chuyên gia, việc người tiêu dùng hạn chế mua các loại rau, củ có vẻ ngoài "bắt mắt", màu sắc xanh mướt, kích thước to bất thường là đúng, vì nguy cơ chứa hàm lượng thuốc trừ sâu, thuốc kích thích tăng trưởng rất cao; song ngược lại, không phải bất kỳ loại rau, củ, quả nào có ngoại hình xấu đều là rau, củ, quả an toàn. Vì không ít loại sâu bệnh kháng thuốc, người trồng dù xịt thuốc nhiều và liên tục, các rau, củ này vẫn bị sâu bệnh tấn công, dẫn đến có bề ngoài không đẹp. Điều kiện bảo quản sau thu hoạch cũng rất quan trọng vì nhiều loại rau, củ, quả được trồng theo đúng tiêu chuẩn an toàn nhưng quá trình vận chuyển, đóng gói, sử dụng chất bảo quản không đúng tiêu chuẩn... cũng ảnh hưởng đến an toàn cho người sử dụng. Việc nhận biết rau, củ, quả an toàn qua quan sát kích thước, màu sắc chỉ ở mức tương đối, không hoàn toàn đúng với mọi loại sản phẩm. Với các loại rau ăn lá nếu dư đạm thường có màu xanh đậm, lá to, nhẵn bóng. Với rau muống, nếu dư đạm rau có vị chát, nước luộc khi để nguội có màu xanh đen... Nhưng việc quan sát theo cách này không thể giúp chúng ta nhận biết được các yếu tố khác gây ảnh hưởng đến sức khỏe như dư lượng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), kim loại nặng, vi sinh vật... Thông thường các loại rau, củ thu hái làm nhiều đợt như cà, dưa leo, đậu bắp, đậu đũa, co ve... thì nguy cơ mất an toàn do thuốc BVTV sẽ cao hơn nhiều so với những loại rau chỉ thu hoạch một lần như rau cải, rau muống trồng bằng hạt... Thế nên người tiêu dùng vẫn phải có kiến thức và điều quan trọng cần nhớ là, đối với rau ăn lá trước khi ăn hoặc chế biến nên rửa kỹ dưới vòi nước, đối với củ, quả cần rửa và gọt vỏ sâu hơn. Do vậy, nói rằng rau, quả có vết sâu ăn chứng tỏ ít phun thuốc BVTV và an toàn hơn là hoàn toàn thiếu căn cứ và không chính xác.