Hà Nội: Bổ sung quy định về quản lý dân cư khu vực nội thành

Trong bản dự thảo chuẩn bị trình Chính phủ, Ban soạn thảo dự thảo Luật Thủ đô đề xuất 2 phương án quản lý dân cư để Chính phủ lựa chọn, quyết định. Theo đó, công dân muốn đăng ký thường trú tại nội thành phải có nhà ở thuộc sở hữu của mình hoặc thuê nhà của cá nhân hay tổ chức có đăng ký kinh doanh nhà ở và tạm trú liên tục ở đó từ 3 năm trở lên; nơi đề nghị được đăng ký thường trú phải là nơi đăng ký tạm trú. Phương án 2, ngoài 2 điều kiện kể trên còn phải đáp ứng thêm yêu cầu: có thu nhập bảo đảm cuộc sống ổn định hoặc có việc làm ổn định nếu đang trong độ tuổi lao động.

Như vậy, điều kiện quản lý dân cư nội thành đã chi tiết, chặt hơn so với dự thảo cũ. Theo đại diện Bộ Tư pháp và UBND TP Hà Nội, quá trình xây dựng dự án luật cũng có một số ý kiến băn khoăn liệu việc đặt thêm các điều kiện hạn chế cư trú ở khu vực nội thành có trái với quy định tại Điều 68 của Hiến pháp hay không. Tuy nhiên, Ban soạn thảo cho rằng, quy định như dự thảo luật là cần thiết và hợp lý vì phù hợp với chủ trương của Đảng, bảo đảm tính hợp hiến, đã được Pháp lệnh quy định và phù hợp với thông lệ quốc tế. Các đánh giá cho thấy, những năm gần đây, Hà Nội đang phải chịu áp lực ngày một tăng do tình trạng quá đông dân cư ở Thủ đô đã gây sức ép về kinh tế, xã hội, đặc biệt là bài toán việc làm cho người lao động, tình trạng quá tải về cơ sở hạ tầng.

Dù ủng hộ việc làm trên nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về cư trú nhưng, đại diện Viện nhà nước và pháp luật; Liên hiệp các Hội khoa học – kỹ thuật Hà Nội vẫn đề nghị cân nhắc kỹ quy định này trong mối tương quan với các điều kiện khác. Vì một thời gian dài trước đây không ít nơi đã áp dụng biện pháp hành chính nhằm hạn chế di dân tự do vào các TP lớn, trong đó có Thủ đô Hà Nội. Nhưng các biện pháp này không những đem lại hiệu quả chưa cao mà còn phát sinh các hệ lụy khác như vấn đề giáo dục, an sinh xã hội, mất trật tự an toàn xã hội, tội phạm.

Theo quan điểm ông Nguyễn Ngọc Anh- Vụ trưởng Vụ Pháp chế- Bộ Công an, giải pháp cho quản lý dân cư ở Thủ đô là phải quản lý theo quy hoạch, tức là dùng các giải pháp về kinh tế - xã hội như di dời các bệnh viện, trường học, cơ sở sản xuất ra ngoại thành, xây dựng hệ thống giao thông kết nối. Ngoài ra, tại các TP trực thuộc TƯ, đều rất cần bổ sung điều kiện đăng ký thường trú theo hướng như dự thảo Luật Thủ đô đề xuất nêu trên. Nhưng cần quy định thêm, mỗi trường hợp muốn đăng ký thường trú được người có sổ hộ khẩu đồng ý cho nhập vào phải có chỗ ở tối thiểu 5m2.