Người đại diện văn học

Trong buổi làm việc với Hội Nhà văn Việt Nam mới đây, các tác giả thuộc Trung tâm Viết văn quốc tế, Đại học Iowa (Mỹ) đã chia sẻ về câu chuyện này. Người đại diện văn học có thể giúp nhà văn, nhà thơ kết nối với các nhà xuất bản, hoàn thiện các hợp đồng bản quyền, thay mặt các tác giả trong giao dịch khác liên quan đến tác phẩm…

Thực tế ở Mỹ là nhiều người có thể giàu to nhờ làm đại diện văn học cho các tác giả ở những khu vực tiềm năng. Tuy nhiên, chủ yếu là đại diện cho tác giả văn xuôi, mà ít đứng ra nhận trọng trách đại diện văn học cho nhà thơ. Âu cũng là một thực tế chung của tình trạng phát hành thi ca hôm nay trên khắp thế giới.

Đại diện văn học rõ ràng là một nghề. Tính chuyên nghiệp thể hiện trong công việc mà họ phải thực hiện. Đó là nội dung của một thương thảo tác quyền phải rất chi li từ việc nếu tác phẩm xuất bản ở nước ngoài thì ra sao, tái bản hay in lại ở các tờ báo, tạp chí thì thế nào… Thời gian hoàn thành có khi nhiều tháng mới xong. Chuyên nghiệp cũng thể hiện ở hiệu quả và lợi ích mà người đại diện văn học có thể mang lại cho tác giả cũng như đối tác xuất bản.

Vẫn biết rằng sự xuất hiện của nhân tố này trong đời sống văn học phải cần đến những yếu tố chín muồi. Nhưng rõ ràng, sự thiếu vắng người đại diện văn học ở ta là một thiệt thòi cho các bên.