Ì ạch tiêu chí quy hoạch

Mới có 9,7% số xã được duyệt QH

BCĐ xây dựng NTM TP đã chỉ đạo các huyện, thị xã và các xã đẩy nhanh tiến độ lập QH, yêu cầu hết quý II hoàn thành lập QH tại 161 xã xây dựng NTM giai đoạn 2011-2015; hết năm 2012 hoàn thành lập QH xây dựng NTM ở tất cả các xã trên địa bàn TP. Tuy nhiên, tiến độ công tác lập QH ở một số xã còn chậm so với kế hoạch, sau 2 năm triển khai mới xong quy hoạch ở 39/401 xã, đạt 9,7%. Ngoài huyện Mê Linh đi tiên phong, đạt được nhiều kết quả với 13/16 xã hoàn thành QH (còn 3 xã đã lập xong nhưng do nằm trong vùng QH phát triển đô thị cần được nghiên cứu để bảo đảm thống nhất với đồ án QH phân khu đang được nghiên cứu trình TP phê duyệt); huyện Phú Xuyên đã phê duyệt QH 15/26 xã; huyện Phúc Thọ: 3/22 xã; huyện Thanh Trì: 2/15 xã; huyện Ứng Hòa: 3 xã; các huyện Ba Vì, Chương Mỹ và huyện Thanh Oai mới phê duyệt được 1 xã; các huyện, thị xã còn lại chưa phê duyệt được QH xã nào.

Trồng dưa chuột ở xã Võng Xuyên, mô hình điểm của huyện Phúc Thọ.  Ảnh: Nguyễn Mai

Việc chậm làm QH đang ảnh hưởng đến tiến độ triển khai các tiêu chí xây dựng NTM khác. Khi có QH, các xã đã phát huy tiềm năng, lợi thế của địa phương và yêu cầu của thị trường, chọn cây trồng, vật nuôi và ngành nghề phù hợp để phát triển theo hướng đầu tư thâm canh, áp dụng tiến bộ khoa học và công nghệ, tiến tới sản xuất hàng hóa… Nhưng do chưa có QH nên sản xuất ở nhiều địa phương vẫn manh mún, cơ cấu sản xuất ở các xã chủ yếu vẫn tập trung vào sản xuất nông nghiệp, tỷ trọng ngành chế biến, dịch vụ còn thấp; việc thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn còn hết sức khó khăn; các tiêu chí xây dựng hạ tầng, văn hóa xã hội bị ảnh hưởng.

Khắc phục khó khăn

Theo ông Hoàng Thanh Vân, Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội, trong quá trình tổ chức triển khai công tác lập QH, do các văn bản hướng dẫn của các bộ, ngành trung ương chậm, thiếu thống nhất, các hướng dẫn trước đây của Bộ Xây dựng nặng về QH xây dựng và QH các điểm dân cư tập trung, chưa chú trọng đến các QH sử dụng đất, QH sản xuất nông nghiệp và cơ sở hạ tầng thiết yếu. Thực tế chi phí cho công tác lập QH chung của một xã cần khoảng 1,2 tỷ đồng, nhưng theo sổ tay hướng dẫn xây dựng NTM cấp xã, định mức chi phí lập QH chung NTM (căn cứ Quyết định số 15/2008/QĐ-BXD) từ 80 triệu đồng đến 115 triệu đồng tùy theo quy mô dân số từng xã. Trong khi Hà Nội lại có đông xã (401 xã), là một khó khăn không nhỏ. Nguồn kinh phí hạn hẹp đã khiến các xã gặp không ít khó khăn, ảnh hưởng đến tiến độ lập QH. Ngoài ra, chất lượng QH cũng còn nhiều hạn chế do không ít cán bộ cấp xã còn thụ động, khoán trắng công việc cho đơn vị tư vấn.

Tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ lập QH, BCĐ xây dựng NTM TP đã chỉ ra cách làm: Đảng ủy, UBND xã trên cơ sở đánh giá đúng điều kiện đất đai, kinh tế, xã hội của địa phương theo 19 tiêu chí xây dựng NTM, căn cứ QH chung của huyện và TP, chủ động định hướng QH phân khu, phân vùng và phối hợp với đơn vị tư vấn viết thuyết minh, vẽ bản đồ theo định hướng của địa phương và tiến hành lấy ý kiến toàn thể nhân dân. Sau khi tiếp thu ý kiến của nhân dân, xã hoàn thiện lại hồ sơ trình UBND huyện phê duyệt theo quy định. Về nội dung: xây dựng QH chung (QH tổng thể) trước và các QH chi tiết sau, gồm QH khu dân cư (chỉnh trang khu dân cư đã có và phát triển mới); QH sản xuất (sản xuất nông nghiệp, công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp); hạ tầng kinh tế - xã hội thống nhất trên một bản đồ. Ông Đoàn Văn Trọng, Phó Chủ tịch UBND huyện Mê Linh nêu cách làm tại địa phương: "Nếu tất cả các QH đều xây dựng chi tiết theo tỷ lệ 1/500, vừa không cần thiết vừa rất tốn kém (mỗi xã cần khoảng 1,2 tỷ đồng), huyện Mê Linh đã lựa chọn chỉ QH các khu trung tâm như: công trình giáo dục, y tế, văn hóa… mới xây dựng tỷ lệ 1/500; còn QH tổng thể của xã xây dựng tỷ lệ 1/2000. Nhờ vậy, đã tiết kiệm được 1/3 kinh phí, mỗi xã chỉ hết từ 400-500 triệu đồng cho công tác QH".

TP Hà Nội phấn đấu hoàn thành QH NTM tại 161 xã xây dựng NTM trong giai đoạn I, thời gian đang rất gấp, đòi hỏi các địa phương và đơn vị tư vấn phải tích cực phối hợp, chủ động, nghiêm túc trong công việc, đồng thời phải phân định rõ nhiệm vụ, trách nhiệm của 2 bên. BCĐ xây dựng NTM TP bên cạnh việc đôn đốc thường xuyên cũng cần có những biện pháp chỉ đạo cụ thể hơn, kịp thời có hướng giải quyết những khó khăn phát sinh từ cơ sở.