Cuộc khủng hoảng hạt nhân Iran: Chưa tìm ra lối thoát

Trước hết, kết quả bầu cử Quốc hội vòng một của Iran vừa được công bố (5-3), cho thấy phái theo đường lối bảo thủ "cứng rắn" ủng hộ Đại giáo chủ Ali Khamenei đã giành phần thắng. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng, tiến trình đàm phán về vấn đề hạt nhân tại Iran sẽ trở nên ảm đạm hơn bởi những người ủng hộ Đại giáo chủ A.Khamenei đã nhiều lần tuyên bố không bao giờ từ bỏ chương trình làm giàu urani và bày tỏ "không ưa thích" các cuộc đối thoại với phương Tây. Do đó, đương kim Tổng thống M.Ahmadinejad - một đối thủ trong và sau cuộc bầu cử - sẽ gặp không ít khó khăn khi phải điều hành đất nước cũng như tìm hướng giải quyết cuộc khủng hoảng hạt nhân với phương Tây khi vấp phải "phiếu chống" của đa số nghị sĩ trong Quốc hội.

Trong khi đó, trên phương diện quốc tế, căng thẳng vẫn nối tiếp căng thẳng. Trong cuộc gặp với Tổng thống B.Obama, tại Washington (Mỹ), ngày 5-3, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã yêu cầu chính quyền Mỹ xác định rõ đâu là "ranh giới đỏ" mà phía Iran không được vượt qua. Bất chấp việc ông B.Obama hối thúc Israel dành thêm thời gian cho các biện pháp trừng phạt để kiềm chế tham vọng hạt nhân của Iran, nhưng nhà lãnh đạo Tel Aviv không cho thấy dấu hiệu thoái lui khả năng sử dụng hành động quân sự để giải quyết vấn đề. Thậm chí, Thủ tướng Israel còn cảnh báo các cường quốc phương Tây chớ "mắc bẫy" khi để Iran có thêm thời gian. Trước đó, ngày 4-3, Nhật báo Bưu điện New York tiết lộ, hai đồng minh quan trọng này đã có một thỏa thuận mà theo đó, Israel sẽ chờ cho tới sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào ngày 6-11-2012 mới không kích phủ đầu các cơ sở hạt nhân của Iran.

Tại cuộc hội đàm giữa hai bên, Tổng thống B.Obama đã tái bảo đảm với ông B.Netanyahu rằng Mỹ sẽ kiên quyết không để cho Iran chế tạo vũ khí hạt nhân. Trước đó, ngày 4-3, ông B.Obama đã cảnh báo Iran nếu cần thiết, ông sẽ không ngại ngần sử dụng vũ lực nhằm ngăn chặn Tehran phát triển vũ khí hạt nhân. Đài Tiếng nói nước Nga dẫn nguồn tin từ trang web của cộng đồng tình báo Israel cho biết, Mỹ đang nghiêm túc xem xét giải pháp quân sự cho vấn đề Iran. Lầu Năm Góc hiện đang chuẩn bị các phương án để can thiệp quân sự; trong đó có việc cân nhắc tiếp nhiên liệu trên không cho máy bay của không quân Israel, tấn công vào những trụ cột của Nhà nước Iran như: Lực lượng Vệ binh cách mạng, Lực lượng tinh nhuệ Al-Quds, các căn cứ quân sự, Bộ Tình báo và An ninh Iran. Còn với quốc gia Do Thái, nhiều quan chức chóp bu tỏ rõ ý muốn tiến đánh Iran trước khi quốc gia Hồi giáo này vũ khí hóa chương trình hạt nhân. Tuy nhiên, chính quyền của Tổng thống B.Obama muốn Israel chờ thêm một thời gian nữa để các đòn trừng phạt chính trị, ngoại giao và kinh tế phát huy hiệu lực.

Vòng vây siết chặt chính quyền của Tổng thống M.Ahmadinejad đã có một lộ trình được bàn tính kỹ nhằm ngăn chặn bằng được tham vọng hạt nhân của Tehran hiện nay. Sự phản kháng tất yếu của Iran được cho là sẽ tạo một hệ lụy vô cùng nguy hiểm, đẩy khu vực tới bất ổn toàn diện, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân trên toàn thế giới. Chỉ trong 2 phiên giao dịch đầu tuần này, giá dầu thô đã liên tục tăng cao và nỗi lo mang tên Iran gần như bao trùm cả thị trường năng lượng.

Phái theo đường lối bảo thủ "cứng rắn" ủng hộ Đại giáo chủ Ali Khamenei vừa chiếm ưu thế tại Quốc hội Iran sau bầu cử dự báo cuộc tìm kiếm giải pháp cho cuộc khủng hoảng hạt nhân Iran sẽ "dậm chân tại chỗ". Trong khi đó, các biện pháp trừng phạt, răn đe quân sự từ phương Tây đang không ngừng tăng. Hai cố gắng trái ngược này đang diễn ra càng khiến cuộc khủng hoảng chưa thể tìm ra lối thoát.