Nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh SOS!

Chợ mới xây đã quá tải, nhiều hạng mục xuống cấp

Chợ Hà Vĩ ngày 10-2, thời tiết Hà Nội mưa phùn, những bãi phế thải nhầy nhụa bùn đất, phân gà, trấu… rải khắp chợ, mùi xú uế bốc lên nồng nặc. Nhìn môi trường trong chợ, không ai nghĩ đây là một khu chợ mới được đầu tư nhiều tỷ đồng với mục tiêu xây dựng chợ gia cầm quy mô lớn và hiện đại nhất miền Bắc để giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường và xử lý triệt để mầm mống dịch bệnh.

Các tiểu thương hoạt động buôn bán tại chợ gia cầm Hà Vĩ. Ảnh: Sơn Tùng

Một người dân ở gần chợ bức xúc cho biết: Những ngày mưa phùn là những ngày môi trường và không khí ở đây kinh khủng nhất. Ngay cả cán bộ thú y vào kiểm dịch và phun thuốc sát trùng cũng phải đi ủng mới làm được. Nhìn vào chợ, không ai dám chắc rằng không chứa mầm mống của dịch bệnh khi gia cầm từ khắp nơi được vận chuyển, tập trung về đây.

Trao đổi về vấn đề ô nhiễm môi trường, ông Lê Xuân Viết, Trưởng ban Quản lý chợ (BQL) bức xúc cho biết: Đội vệ sinh môi trường của BQL dọn vệ sinh đều đặn hằng ngày từ 5h chiều đến 10h đêm. Tuy nhiên do ý thức của các tiểu thương quá kém, không tự giác giữ gìn vệ sinh chung, mọi chất thải từ rác sinh hoạt, phân gà, mùn trấu lót chuồng… đều được xả thẳng ra hệ thống cống rãnh chung gây tắc nghẽn. Đặc biệt, dù mới đưa vào sử dụng nhưng một số công trình phụ trợ sau khi bàn giao đã bị hỏng gây khó cho BQL trong vận hành như: bể chứa nước 80m3 bị rò rỉ nghiêm trọng, mỗi ngày thất thoát đến 40m3 nước. Hệ thống cống rãnh khó tiêu thoát nước, chưa kể tới bề mặt sân không được xây lát đã tạo thành những vũng ứ đọng bùn, nước vào những ngày mưa. Hộ dân nào có ki ốt ở đoạn trũng, khi mùa mưa đổ xuống nước không thoát được lại tự đục lỗ cho nước chảy. Theo đó rác, phân gia cầm trôi xuống làm cho cống bị tắc gây ô nhiễm môi trường như hiện tại. Chị Nguyễn Thị Hoa, một khách hàng chuyên mua bán gia cầm ở chợ cho biết: "Mặc dù chúng tôi chỉ đến đây mua hàng, không phải kinh doanh trực tiếp nhưng cũng phát hoảng vì mùi xú uế ở đây. Nếu chỉ đứng lâu khoảng một giờ là có cảm giác đau đầu, chóng mặt"…

Cần nhanh chóng khắc phục những bất cập

Anh Nguyễn Lê Ngà, phụ trách chốt kiểm dịch ở Hà Vĩ cho biết, mặc dù thời điểm này lượng gia cầm buôn bán của các hộ đã giảm khoảng 40% so với trong Tết, nhưng trung bình mỗi ngày có từ trên dưới 10.000 con gia cầm lưu thông ở đây. Vì vậy, việc kinh doanh của các hộ luôn trong tình trạng quá tải bởi số lượng gà, vịt luôn lớn so với mức độ thiết kế. Theo anh Ngà, để giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường tại chợ, ngành nông nghiệp Hà Nội đã đưa vào thử nghiệm việc dùng chế phẩm sinh học phun để khử trùng môi trường nhưng chưa hiệu quả bởi sau một ngày kinh doanh, các hộ buôn bán gia cầm lại tự xúc bỏ đi. Đặc biệt, về mặt kỹ thuật, khi phun chế phẩm này, tuyệt nhiên không được phun thuốc sát trùng (loại thuốc chuyên tiêu diệt mầm bệnh do gia cầm từ các nơi đưa về) mới phát huy tác dụng khử trùng môi trường. Tuy nhiên, chế phẩm này lại không có tác dụng tiêu diệt mầm bệnh nên nguy cơ bùng phát dịch bệnh trên đàn gia cầm là rất lớn.

Chợ gia cầm Hà Vĩ hiện đang ô nhiễm môi trường và chưa đủ các điều kiện phòng ngừa dịch bệnh.

Không chỉ có vậy, việc duy trì vệ sinh môi trường ở chợ Hà Vĩ cũng đang gặp nhiều khó khăn do BQL và tiểu thương chưa có tiếng nói chung trong việc thu phí, xử lý môi trường. Ông Lê Xuân Viết bức xúc cho biết, mặc dù BQL đã xây dựng phương án, mỗi ki ốt kinh doanh nộp 2.000 đồng phí vệ sinh/ngày để hỗ trợ việc vệ sinh chung xong các tiểu thương ở đây không chấp hành.

Có thể thấy chợ đầu mối gia cầm lớn nhất miền Bắc hiện đang trong tình trạng ô nhiễm nặng nề và tiềm ẩn nguy cơ phát sinh dịch cúm gia cầm rất lớn trong khi tình hình dịch bệnh trên cả nước đang diễn biến khá phức tạp. Do đó công tác giám sát dịch bệnh, tăng cường kiểm tra hoạt động chuyên chở gia cầm vào chợ càng đòi hỏi bức thiết hơn. Vì vậy, chưa nói đến việc dư luận đang hết sức băn khoăn về hàng chục tỷ đồng đầu tư xây dựng chợ không phát huy hiệu quả, thì đòi hỏi cấp bách trước mắt là UBND huyện Thường Tín và Sở NN&PTNT cần sớm kiểm tra yêu cầu khắc phục các lỗi kỹ thuật trong thi công chợ, bảo đảm đúng chất lượng công trình… Đồng thời xem xét việc thu phí hỗ trợ việc duy trì vệ sinh môi trường ở đây để đưa vào nền nếp, từng bước giải quyết ô nhiễm môi trường và ngăn chặn nguy cơ lây lan dịch bệnh cho đàn gia cầm trong khu vực nói riêng và trên địa bàn TP Hà Nội nói chung.