Thêm vết rạn mới
Thế giới - Ngày đăng : 08:19, 15/01/2012
Quân đội Mỹ đã không tạo được hình ảnh thân thiện với người dân Afghanistan sau 10 năm hiện diện tại đất nước này.
Đoạn video dài khoảng 40 giây, ghi hình 4 quân nhân trong sắc phục lính thủy đánh bộ Mỹ đang tiểu tiện vào 3 thi thể đẫm máu trên mặt đất được tung lên mạng internet ngày 11-1. Đoạn băng được cho là đã quay bằng camera gắn trên mũ bảo hộ của người lính thứ 5 và có câu đùa cợt của một trong số 4 binh sĩ rằng, "Chúc ngày tốt lành nhé, anh bạn". Câu nói này đã nhận được tràng cười hưởng ứng của những người còn lại. Đoạn clip đã gây căm phẫn trong dư luận. Ngày 12-1, Hội đồng Quan hệ Mỹ - Hồi giáo đã gửi thư cho Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta lên án đoạn video này và yêu cầu có sự trừng phạt nghiêm khắc. Trong một tuyên bố ngày 12-1, ông L.Panetta đã lên án mạnh mẽ hành động "không phù hợp với những giá trị cốt lõi của quân đội Mỹ". Trong khi đó, phát biểu với báo giới, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton bày tỏ "quan ngại sâu sắc" về đoạn băng ghi hình và cho biết đã cùng ông L.Panetta lên án "hành vi tệ hại" này.
Cùng ngày, người phát ngôn Taliban ở Afghanistan Zabihullah Mujahed đã lên án hành động "man rợ" của lính Mỹ. Còn người dân Afghanistan đều bày tỏ phẫn nộ coi đây là một hành động lăng mạ Hồi giáo, gây tổn hại nghiêm trọng tới tiến trình hòa bình tại Afghanistan. Trước đó, Tổng thống Afghanistan Hamid Karzai cũng bày tỏ "quan ngại sâu sắc" về hành động "báng bổ" này; đồng thời yêu cầu Mỹ khẩn trương điều tra và trừng phạt nghiêm khắc những binh sĩ liên quan...
Trong khi đó, ngày 12-1, kênh truyền hình CNN dẫn nguồn tin một quan chức lính thủy đánh bộ Mỹ giấu tên cho biết, đã xác định được các binh sĩ Mỹ trong đoạn băng hình thuộc Tiểu đoàn số 3, Trung đoàn Lính thủy đánh bộ số 2, đóng tại căn cứ Lejeune, bang Bắc Carolina. Đơn vị này đã được triển khai tới Afghanistan từ đầu năm 2011, chủ yếu đóng quân tại tỉnh Helmand và đã rút quân vào tháng 10-2011. Sau vụ nhục hình tù nhân Iraq ở nhà tù Abu Ghraib và những cáo buộc binh sĩ Mỹ giết hại thường dân Afghanistan để tiêu khiển thời gian gần đây, vụ việc tại Afghanistan vừa bị phát hiện khiến hình ảnh xấu về quân đội Mỹ khó gột rửa.
Dư luận cho rằng, những tia sáng le lói trong quan hệ giữa hai bên vừa hé lộ khi hồi cuối tháng 12-2011, Mỹ và Taliban đã đạt được một số thỏa thuận quan trọng trong các cuộc đàm phán bí mật thì nay, vụ việc xảy ra đã làm vụt tắt hy vọng. Trong một diễn biến mới, ngày 12-1, lực lượng Taliban ở Afghanistan cảnh báo rằng việc họ ủng hộ cuộc đàm phán hòa bình không có nghĩa rằng Taliban từ bỏ đấu tranh hay chấp nhận Hiến pháp của chính phủ ở Kabul...
Hiện tại, việc Taliban công nhận Hiến pháp Afghanistan là yêu cầu then chốt của Mỹ để đạt được tiến triển trong bất cứ cuộc đàm phán hòa bình nào cùng với mục tiêu từ bỏ bạo lực. Dự kiến tuần tới, Mỹ sẽ cử Đặc phái viên phụ trách vấn đề Pakistan và Afghanistan, nhà ngoại giao Marc Grossman tới gặp Tổng thống Hamid Karzai để thảo luận xem liệu ông Karzai có nhất trí nối lại cuộc đàm phán sơ bộ với Taliban hay không. Trước đó, một quan chức Mỹ cho hay, cuộc đàm phán có thể bắt đầu trong vài tuần tới nếu ông Karzai chấp thuận. Tuy nhiên, những diễn biến mới khiến dư luận khó có thể hy vọng về một triển vọng tích cực trong đàm phán. Do đó, vụ gây chấn động vừa xảy ra được xem như một "vết rạn" khó lành trong nỗ lực cải thiện tình hình ở Afghanistan.