Lập lại kỷ cương

Giáo dục hay lập lại kỷ cương?

Nỗ lực và kết quả thu được sau hơn một tháng thực hiện tách làn phương tiện trên một số tuyến phố là rất đáng khích lệ và được dư luận khẳng định.

Người dân tham gia giao thông chấp hành đúng quy định theo biển báo chỉ dẫn.     Ảnh: Như Ý

Khi bắt tay thực hiện một nhiệm vụ, điều được quan tâm là mục đích, từ đó có cách tiếp cận, xây dựng phương án phù hợp. Nhìn nhận thẳng thắn, công tác chuẩn bị cho đợt tách làn phương tiện lần này không kỹ lưỡng, chu đáo như những lần thí điểm trước đây. Chính vì vậy, yêu cầu ngày 20-9 phải tổ chức tách làn trên 5 tuyến phố thì mới chỉ có thể thực hiện ở 2 tuyến. Mục đích đặt ra rõ ràng là lập lại kỷ cương, ý thức tham gia giao thông của người dân, nhưng cách thức tiếp cận, xử lý vấn đề chưa thực sự rõ ràng. Ngày đầu thực hiện tách làn, phóng viên các báo đặc biệt quan tâm là có xử phạt hay không và khi nào sẽ tổ chức xử phạt người đi "nhầm chỗ", nhưng đại diện các cơ quan chức năng khẳng định sẽ chỉ nhắc nhở, hướng dẫn. Việc xử phạt sẽ thực hiện sau khi có sự chỉ đạo của cấp trên dù Luật Giao thông đường bộ có quy định xử phạt phương tiện đi sai làn. Ngay cả khi có xử phạt, thì lực lượng chức năng cũng không biết căn cứ vào đâu để xử lý, bởi vạch sơn tách làn là… vạch đứt, theo luật thì có thể sang làn của nhau.

So với việc tổ chức thí điểm cách đây vài năm trên phố Trần Khát Chân - Đại Cồ Việt, lần tổ chức tách làn này khác hẳn. Mục tiêu khi tách làn lúc đó là xây dựng một mô hình trình diễn giúp cơ quan chức năng thấy được cái lợi, cái hay của tách làn để ra quyết định thích hợp. Khi ấy, đơn vị tư vấn Nhật Bản chuẩn bị rất kỹ lưỡng, kẻ sơn đường rất cẩn thận, nghiêm túc. Những ngày đầu cơ quan chức năng chỉ nhắc nhở, sau đó là xử phạt người vi phạm. Lần này, thành phố bắt tay làm thật, nhưng vạch sơn đường lại không rõ ràng như lần thí điểm có sự hỗ trợ của người Nhật trước đây.

Tuyên truyền, giáo dục để nâng cao ý thức là việc luôn được đưa lên hàng đầu, nhưng không phải lúc nào cũng thu được kết quả mong muốn. Vì vậy mới cần tới các chế tài pháp luật và lực lượng chức năng xử phạt nghiêm minh. Thẳng thắn nhìn nhận, khi có bóng dáng lực lượng chức năng đứng hướng dẫn, người tham gia giao thông chấp hành chủ trương tách làn tốt hơn. Thời gian gần đây, lực lượng chức năng giảm đi, thái độ, ý thức của không ít người tham gia giao thông dường như đang quay lại với thói quen cũ. Đã đến lúc phải nhìn lại cách tiếp cận vấn đề. Giáo dục thì cần nhẹ nhàng, cưỡng chế thì phải quyết liệt. Thành phố đã chỉ đạo tổ chức tách làn trên tất cả các tuyến phố, nhưng nếu chưa có sự rõ ràng giữa giáo dục hay cưỡng chế thi hành sẽ rất khó thực hiện thông suốt, thậm chí có thể phát sinh hệ lụy.

Phải thể hiện rõ trách nhiệm

Trong cuộc họp nghe các sở, ngành báo cáo về công tác tách làn diễn ra ngày 14-10, lãnh đạo UBND thành phố tỏ rõ sự chưa hài lòng với các sở, ngành liên quan do chưa đưa ra được những giải pháp cụ thể để khắc phục hạn chế, bất cập trong quá trình thực hiện. Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thế Thảo yêu cầu cơ quan chức năng phải xây dựng phương án đồng bộ, đặc biệt là về kỹ thuật để khắc phục hạn chế… Trước hết, các cơ quan chức năng phải xem lại mình có điều chỉnh phù hợp và thực hiện tốt nhiệm vụ. Đưa ra các giải pháp kỹ thuật, đồng bộ có thể đòi hỏi thời gian nghiên cứu, phân tích, đánh giá kỹ lưỡng, nhưng việc thực thi nghiêm túc nhiệm vụ thì hoàn toàn có thể làm ngay.

Một trong những yêu cầu quan trọng của thành phố trước khi tổ chức tách làn là trả lại lòng đường cho người tham gia giao thông. Trong tất cả các văn bản chỉ đạo, thành phố đều yêu cầu rà soát, sắp xếp lại các điểm đỗ xe dưới lòng đường, kiên quyết không cho đỗ xe dưới lòng đường… Tuy nhiên, đã hơn một tháng trôi qua, việc dừng, đỗ phương tiện dưới lòng đường diễn ra phổ biến. Tuyến phố Huế - Hàng Bài và Bà Triệu được tổ chức tách làn đầu tiên và lực lượng chức năng thường xuyên cho xe cẩu xe kéo đi tuần nên tình trạng dừng, đỗ bừa bãi giảm hẳn. Trong khi đó, ở những tuyến khác, tình hình lại trái ngược, đặc biệt là trên phố Trần Khát Chân, Xã Đàn. Không chỉ các điểm trông giữ ngang nhiên tồn tại mà hiện tượng ô tô nối đuôi nhau dừng, đỗ dưới lòng đường rất phổ biến. Thậm chí, trên phố Xã Đàn, có hộ kinh doanh còn rửa xe ô tô ở… lòng đường. Trong cuộc họp ngày 14-10, UBND TP đã yêu cầu các cơ quan chức năng chấn chỉnh ngay, nhưng đến nay vẫn chưa được thực hiện.

Thành phố mới tổ chức tách làn trên 5 tuyến phố, thời gian tới sẽ mở rộng thêm, hướng tới tách làn trên tất cả các tuyến, như vậy, các cơ quan chức năng phải vào cuộc tích cực, kiên quyết hơn. Nếu không quyết liệt, trách nhiệm, khi mở rộng thực hiện, hoàn toàn có nguy cơ… vỡ trận. Tuyên truyền, giáo dục là cần thiết và cần làm bài bản, nhưng cũng cần kiên quyết xử lý vi phạm, đặc biệt là vi phạm trắng trợn. Nếu chưa đủ lực lượng, chưa chuẩn bị kỹ lưỡng, không nhất thiết phải thực hiện đồng loạt ngay trên nhiều phố, thay vào đó là làm thật tốt trên những tuyến đang triển khai để ý thức chấp hành giao thông sẽ tự lan tỏa từ phố này sang phố khác.