Sao không "chọn mặt gửi vàng"?

Đã "có" đối thủ

Lần đầu tham dự SEA Games vào năm 1995, các đô vật Việt Nam đã gây tiếng vang và lập tức trở thành "mỏ" HCV của thể thao nước nhà. Đấy là điều đương nhiên nếu nhìn vào truyền thống lâu đời của môn thể thao này ở nước ta. Nhờ truyền thống ấy, nguồn VĐV cho đội tuyển quốc gia của vật Việt Nam dồi dào hơn hẳn các nước khác trong khu vực. Vì vậy, các đô vật Việt Nam tha hồ làm mưa làm gió ở đấu trường SEA Games trong một thời gian dài. Những Mẫn Bá Xuân, Đới Đăng Hỷ, Trần Văn Sơn... không có đối thủ cho đến khi nghỉ thi đấu. Thậm chí, vật nữ Việt Nam còn chiếm ưu thế tuyệt đối, đến nỗi các đối thủ đều tránh hạng 48kg nữ, khiến cho đô vật Nguyễn Thị Lụa dự SEA Games 25 mà không được thi đấu vì không có đối thủ.

Nhưng tại SEA Games 25, sự vươn lên mạnh mẽ của các đô vật Thái Lan cho thấy những dấu hiệu khó khăn thực sự đã xuất hiện. Đến những ngày thi đấu cuối, chỉ tiêu 6 HCV của Đội tuyển vật Việt Nam vẫn chưa hoàn tất khiến lãnh đội lo ngay ngáy. Trước đó, các đô vật Việt Nam ở giải nữ cũng như nam (cổ điển) đều bị những trận thua "tâm phục khẩu phục", điều hiếm thấy ở các SEA Games trước. Cũng may, đội tuyển vật tự do thi đấu ngày cuối lại do HLV Nguyễn Quang Long (Quân đội) dẫn dắt. Lúc đó, cùng huấn luyện đội vật tự do nam còn có đô vật nổi tiếng Đới Đăng Hỷ. HLV này thừa kinh nghiệm thi đấu nhưng thiếu kinh nghiệm chỉ huy trận mạc. Hiểu rõ điều đó, lãnh đạo đoàn đã giao nhiệm vụ cho Nguyễn Quang Long dù HLV này đã đề xuất để đồng nghiệp chia sẻ nhiệm vụ. Với sự chỉ đạo trực tiếp của HLV Nguyễn Quang Long, phân đội vật tự do giành 3 HCV, giúp đội tuyển vật vượt chỉ tiêu một cách ngoạn mục.

Nỗi lo thành tích

Ngay đợt tập trung đầu tiên của đội tuyển quốc gia trong năm 2011 để chuẩn bị cho SEA Games 26 cũng như các giải quốc tế khác, danh sách đội tuyển vật quốc gia đã không có hai cái tên nổi tiếng làng vật Việt Nam là Lê Văn Sức (HLV vật nữ) và Nguyễn Quang Long (HLV vật tự do, Quân đội). Cả hai con người này đều được làng vật đánh giá cao về tài năng cũng như cá tính. Hiện tại ở Việt Nam, hiếm HLV nào qua được HLV Quân đội ở mảng vật tự do. Năm ngoái, khi chuẩn bị cho ASIAD 16, đúng lúc nhà có việc (vợ sắp đẻ, bố ốm nặng), Nguyễn Quang Long đã xin phép không lên tập trung cùng đội tuyển quốc gia. Năm nay, với lý do "đã gọi mà không lên đội tuyển quốc gia thì cho nghỉ luôn" những người có trách nhiệm tuyển chọn ban huấn luyện đội tuyển đã bỏ qua luôn Nguyễn Quang Long. Thế nên, dù rất muốn cống hiến cho đội tuyển quốc gia nhưng HLV này cũng đành ngậm ngùi. Lần tập trung gần đây nhất chuẩn bị cho SEA Games 26 cũng không có tên Nguyễn Quang Long.

Những HLV thay thế Nguyễn Quang Long trên đội tuyển quốc gia không thể khỏa lấp được vai trò mà người đồng nghiệp để lại. Người thì chuyên môn có hạn, người lại kiêm nhiệm thêm việc ở địa phương nên không thể toàn tâm toàn ý cho đội tuyển quốc gia. Ngay cả HLV trưởng Nguyễn Thế Long cũng đang phụ trách bộ môn vật. Những năm gần đây, các phụ trách bộ môn ở Tổng cục TDTT đều được yêu cầu chuyên tâm vào quản lý bộ môn, không được làm HLV đội tuyển quốc gia. Đây là điều cần thiết vì có như thế các phụ trách bộ môn mới hoàn thành được nhiệm vụ. Gần đây nhất, ở môn bóng bàn, phụ trách bộ môn Nguyễn Đức Long cũng thôi làm HLV đội tuyển quốc gia. Nhưng không hiểu sao, ở bộ môn vật, trưởng bộ môn vẫn làm HLV trưởng khiến nhiều người thắc mắc. Chẳng lẽ không ai ở Tổng cục TDTT biết chuyện này? Hay Tổng cục lo không HLV nào có thể đảm đương nổi nhiệm vụ HLV đội tuyển quốc gia?

Thực tế, HLV giỏi ở Việt Nam không thiếu. Vấn đề là những người có trách nhiệm có dám "chọn mặt gửi vàng" hay không mà thôi. Né tránh thầy giỏi và có cá tính để dùng người không giỏi nhưng "dễ bảo" thì e rằng thành tích tại SEA Games sắp tới sẽ không như các kỳ trước. Đó là chưa kể, Thái Lan đã chuẩn bị cho cuộc lật đổ thế bá chủ của vật Việt Nam bằng việc đưa VĐV đi tập huấn dài hạn ở Hàn Quốc. Thật đáng lo cho vật Việt Nam.